- Zuid-Koerdistan
Met Îda Êzî of Cejna Êzî vieren Ezidi's wereldwijd hun belangrijkste religieuze feestdag. Deze wordt gevierd op de derde vrijdag van december en markeert tegelijkertijd het einde van een drie weken durende vasten- en feestperiode, die is gebaseerd op de winterzonnewende.
Centraal staat daarbij de zon als zichtbaar symbool van de goddelijke aanwezigheid. Tijdens de donkere dagen rond de zonnewende hopen de gelovigen op de spoedige terugkeer van de kracht van het licht – en daarmee op de terugkeer van leven, warmte en goddelijke zegeningen.
De festiviteiten sluiten een driedaagse vastenperiode ter ere van God af, die verplicht is voor alle Ezidi's, met uitzondering van kinderen en zieken. Tijdens de “Rojiyên Êzî” wordt van zonsopgang tot zonsondergang afgezien van voedsel en drank. Daarvoor hadden al twee andere feestweken plaatsgevonden: één ter ere van de zonne-engel Şêşims, de andere ter ere van de beschermheiligen van de familie (Îda Xwedan).
Îda Êzî onderscheidt zich van de vorige feesten door zijn gemeenschappelijke karakter. Terwijl de eerdere feesten meestal in familiekring plaatsvonden, komen bij het slotfeest hele gemeenschappen samen, bijvoorbeeld in het yezidische gemeenschapshuis “Mala Êzdîyan”. Na religieuze ceremonies, zegeningen en voordrachten wordt er samen gegeten, gedanst en gefeest.
Ook bezoeken aan begraafplaatsen om de overledenen te eren behoren in veel plaatsen tot de traditie – soms in gezelschap van religieuze autoriteiten. Met de groet “Îda Êzî li we pîroz be!” wensen yezidi's elkaar een gezegend, vredig en gezond feest toe.
