Zaterdagmoeders: Waar zijn de botten van Mehmet Ertak?

  • Turkije

Tijdens hun 1065e wake tegen ‘verdwijningen’ in staatsehechtenis eiste het Initiatief van de Zaterdagmoeders in Turkije opheldering over het lot van Mehmet Ertak. De man uit Şırnak werd 33 jaar geleden door de Turkse politie ontvoerd en doodgemarteld. Zijn lichaam is nooit gevonden.

Mensenrechtenactiviste Maside Ocak presenteerde de zaak: Mehmet Ertak was 32 jaar oud toen hij verdween. De vader van vier kinderen was mijnwerker en woonde met zijn gezin in het gehucht Rezuk. Voor zijn verdwijning was hij twee keer gearresteerd en ernstig gemarteld. Op 18 augustus 1992 werd de auto waarin hij met drie collega’s en familieleden reed, aangehouden bij een officiële controlepost. Nadat zijn identiteit was gecontroleerd, werd hij gearresteerd door politieagenten in uniform en naar het hoofdbureau van politie in Şırnak gebracht, waar zijn arrestatie werd geregistreerd. Toen zijn familieleden naar hem vroegen, werd zijn arrestatie ontkend. Later verklaarden zes getuigen dat ze hadden gezien dat Ertak tijdens zijn politiehechtenis ernstig werd gemarteld.

Na verschillende mislukte pogingen van familieleden om de verblijfplaats van Mehmet Ertak te achterhalen, werden in 1997 de verklaringen van Murat Ipek, medewerker van JITEM (militaire geheime dienst), gepubliceerd. De geheim agent die verantwoordelijk was voor de martelverhoren verklaarde: “We hebben Mehmet Ertak vermoord en begraven op bevel van Necati Altuntaş, het hoofd van de politie van Şırnak, en Mehmet Kaplan, het hoofd van de antiterrorisme-eenheid. Alle executies werden uitgevoerd met medeweten van Ünal Erkan, de toenmalige gouverneur van de provincie, onder de noodtoestand.”

Desondanks werd de zaak door het Turkse Hof van Cassatie verworpen. Mensenrechtenadvocaat Tahir Elçi, die in november 2015 tijdens een persconferentie in de oude stad Amed (Tr: Diyarbakır) door een politieagent werd doodgeschoten, bracht de zaak van Mehmet Ertak voor het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) om straf voor de daders te eisen. Als gevolg daarvan werd zijn advocatenkantoor door de politie binnengevallen. Het dossier van Ertak werd in beslag genomen en de advocaat werd mishandeld. Elçi gaf niet op – en het EHRM oordeelde dat bewezen was dat Mehmet Ertak was gearresteerd en doodgemarteld. Turkije werd veroordeeld wegens schending van het recht op leven.

Na de presentatie van de zaak zei Maside Ocak: “Het is de plicht van deze staat om de realiteit onder ogen te zien dat mensen zoals Mehmet Ertak onder zijn ‘hoede’ op gewelddadige wijze zijn verdwenen.” Ankara moet eindelijk een einde maken aan de straffeloosheid en ervoor zorgen dat de verantwoordelijken voor de rechter worden gebracht, want moord verjaart niet.“ Ocak herhaalde ook de eis van de familieleden en de Zaterdagmoeders dat de locatie waar het lichaam van Ertak is begraven, bekend wordt gemaakt. ”Zijn familieleden willen een graf waar ze op een waardige manier afscheid kunnen nemen”, voegde ze eraan toe.