- Turkije
Twee Turkse aanklagers hebben tegenstrijdige beslissingen genomen over afzonderlijke maar identieke protestwaken georganiseerd door de Zaterdagmoeders. De ene aanklager besloot geen aanklacht in te dienen en de andere eiste sancties.
De aanklager die de zaak liet vallen onderzocht de 959ste wekelijkse sit-in van de groep, terwijl degene die de aanklacht indiende bezig was met de 950ste sit-in.
De hoorzitting wordt gehouden bij de 39e strafrechtbank van eerste aanleg in Istanbul. De rechtbank liet slechts vijf mensen toe in de rechtszaal voor identificatie. Leden van de EU-Turkije delegatie zullen de rechtszaak bijwonen.
De Zaterdagmoeders worden beschuldigd van het overtreden van de wet op bijeenkomsten en demonstraties en riskeren nu sancties volgens de wet, evenals een mogelijk verbod op politieke activiteiten.
Volgens een rapport dat gezamenlijk is gepubliceerd door Memory and Peace Studies, de Media and Law Studies Association (MLSA), Amnesty International en de Turkse Stichting voor de Mensenrechten (TIHV), hebben de Zaterdagmoeders zich niet verzet toen de politie hen tijdens de 950e sit-in in de boeien sloeg en arresteerde.
Een andere tegenstrijdigheid ligt in het feit dat de aanklager die sancties wilde voor de 950e sit-in eerder had besloten om de deelnemers aan de 941e sit-in niet te vervolgen, met een beroep op de grondrechten die worden beschermd door de Universele Verklaring van de Rechten van de Mens, het Verdrag van de Europese Unie voor de Rechten van de Mens, de Turkse grondwet en het Hooggerechtshof van Turkije.
Een uitspraak van het Constitutionele Hof in november 2022 oordeelde niettemin dat de belemmering door de politie van de wekelijkse sit-ins van de groep in strijd was met het recht op vreedzame vergadering en demonstratie.
In de afgelopen maanden hebben de Turkse rechtbanken echter hun weigering om de jurisdictie en de bevelen van het Constitutioneel Hof te respecteren geïntensiveerd, waardoor een van de ernstigste gerechtelijke crises in de geschiedenis van het land is ontstaan.
De Zaterdagmoeders
De Zaterdagmoeders zijn een groep activisten die willen weten wat er is gebeurd met hun geliefden die in de jaren ’80 en ’90 in politiebewaring zijn verdwenen en die eisen dat er verantwoording wordt afgelegd voor deze verdwijningen.
28 jaar geleden organiseerden de Zaterdagmoeders (in het Koerdisch: Dayikên Şemiyê, in het Turks: Cumartesi Anneleri) de eerste sit-in op het Galatasarayplein, in Istanbul, om het einde van de gedwongen verdwijningen te eisen en om teruggave van hun vermiste geliefden te eisen.
De zaterdagmoeders bekritiseren de Turkse staat voor het niet serieus onderzoeken van de gedwongen verdwijningen en voor het niet achterhalen van de waarheid over degenen die verdwenen na hun detentie door de Turkse autoriteiten.
Volgens de mensenrechtenvereniging (IHD) zijn er tussen 1992 en 1996 792 gedwongen verdwijningen en moorden (op journalisten, vakbondsleden, artsen, leraren, kinderen of eenvoudige boeren) door de staat gemeld.