- Turkije
Op het Galatasarayplein in Istanbul eisten de Zaterdagmoeders opheldering over het lot van hun familieleden die in staatsbewaring zijn verdwenen en dat de daders worden gestraft. Het thema van de 1012e wake van het initiatief was de zaak van Abdurrahim Demir, die 29 jaar geleden werd gearresteerd en nooit meer is teruggekeerd. Activiste Ayşe Tepe presenteerde het verhaal.
Abdurrahim Demir woonde in het district Mehsert (Ömerli) in de buurt van Mêrdîn. Hij had in de zomer van 1995 zijn dienstplicht in het Turkse leger vervuld en was net teruggekeerd naar Mehsert toen hij een ticket kocht voor een reis naar Adana. Hij wilde familieleden in de provincie Çukurova bezoeken en trouwplannen maken met een jonge vrouw die hij eerder had ontmoet.
Op 17 augustus 1995 nam Abdurrahim Demir de bus naar Adana vanuit de provinciehoofdstad Mêrdîn. Het voertuig werd gestopt bij een controlepost in het district Qoser (Kızıltepe). De militairen voerden identiteitscontroles uit; Demir was de enige persoon die uit de bus werd gehaald en in hechtenis werd genomen. Getuigen verklaarden later dat hij naar het station van de Şavalet gendarmerie was gebracht. Het leger ontkende de arrestatie en de gerechtelijke autoriteiten toonden geen interesse om het lot van de Koerd op te helderen.
“Het feit dat er nog steeds duizenden gevallen zijn zoals dat van Abdurrahim Demir is het resultaat van het straffeloosheidsbeleid van de staat,” bekritiseerde Ayşe Tepe. De activiste van Saturday Mothers is zelf familie van iemand die in staatshechtenis is vermoord. Haar broer Ferhat Tepe werkte voor de krant Özgür Gündem en werd in 1993 door Turkse contraguerrilla’s ontvoerd en doodgemarteld. In 2003 veroordeelde het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) Turkije voor zijn inadequate strafrechtelijk onderzoek in de zaak Tepe en kende zijn familieleden een schadevergoeding toe.
Wat het lot van Abdurrahim Demir betreft, wordt ook aangenomen dat hij door staatstroepen is gedood. Slechts in zeer weinig gevallen van gedwongen verdwijningen zijn de daders of de opdrachtgevers voor de rechter gebracht. “De algemene regel in dit land is om de moordenaars van de staat te beschermen. De frequentie en uitbreiding van de straffeloosheid die aan hen wordt verleend, betekent dat wetten geen afschrikkend effect hebben op de daders,” bekritiseerde Ayşe Tepe. En zelfs als ze zouden worden toegepast, zouden rechtbanken over het algemeen alleen symbolische straffen opleggen die toch niet hoeven te worden uitgezeten. “Onze strijd tegen deze strategie van ontkenning en straffeloosheid en voor waarheid en gerechtigheid voor alle vermisten zal desondanks doorgaan.”
Bron: MA