Terwijl in het patriarchaat verdediging en bescherming over het algemeen geassocieerd worden met mannen en gebruikt worden om de machtspositie van mannen in de samenleving te legitimeren, werd dit mannelijke discours gelogenstraft door de vrouwen in Rojava. De vrouwen van de Vrouwelijke Volksbeschermingseenheden (YPJ) hebben duidelijk gemaakt dat ze niet langer “objecten” zijn die door mannen beschermd moeten worden, zelfs niet in conflicten en oorlogen, en hebben zo het patriarchale systeem op zijn kop gezet en vrouwen de boodschap gegeven dat er een andere wereld mogelijk is. De vrouwen, die al tientallen jaren strijden tegen de staat en zijn systemen, werden de meest effectieve tegenstanders van de zogenaamde “Islamitische Staat (IS) en werden wereldwijd bekend met het verzet van Kobanê. Samen met IS vernietigden ze het beeld van de strijdende man. Vandaag vechten de vrouwen van de YPJ in de frontlinie tegen de huurlingengroepen en de staten die Rojava proberen te vernietigen. Het gaat niet alleen om gewapende strijd, maar ook om gendergelijkheid en echte vrouwenemancipatie.
De YPJ werd op 4 april 2013 officieel opgericht als autonome vrouwenverdedigingseenheid. Het is een verdedigingsmacht die vrouwen van Koerdische, Assyrische, Armeense en Arabische identiteit verenigt. In een interview met het persbureau Mezopotamya sprak YPJ-woordvoerster Ruksen Mihemed over het belang van 8 maart en de vrouwenstrijd van de YPJ.
“De YPJ zijn een erfenis van de vrijheidsstrijd van vrouwen”
De YPJ zien zichzelf als onderdeel van een lange traditie van vrijheidsstrijders. Mihemed legde uit dat er geprobeerd wordt om “de erfenis van deze traditie te laten bloeien” in Rojava. Met het oog op de aanvallen op de Rojava-revolutie, de moord op politiek actieve vrouwen door Turkse drones of hit squads en alle andere aanvallen, werd de voorloperorganisatie van de Volksbeschermingseenheden YPG gevormd, de Zelfverdedigingseenheden YXG, waar vrouwen zich al bij hadden aangesloten en die deels door vrouwen werden georganiseerd. Mihemed herinnerde zich: “Wij vrouwen zagen hoe er pogingen werden gedaan om ons bestaan en ons wezen te vernietigen. Onze identiteit werd niet erkend, onze zorgen werden niet gehoord. In dit proces werden kleine vrouwengroepen gevormd in de verdedigingseenheden onder de naam Yekitiya Xwe Parastina Gel (YXG), maar uiteindelijk werd de noodzaak gezien om de YPJ op te richten.”
“Als vrouwen in zichzelf geloven, zijn ze succesvol”
Mihemed beschreef de YPJ als pioniers van het principe van een democratische samenleving en legde uit: “In de samenleving waarin wij leefden, was er een beleid van permanente vrouwenmoord, assimilatie, demoralisatie en ontbinding van identiteit. Als vrouwen hebben wij ons ten doel gesteld om deze mentaliteit en dit idee te vernietigen en, als zodanig, om dit beleid te vernietigen. Daarom heeft de YPJ zich vanaf haar oprichting gebaseerd op het principe van een mentaliteitsrevolutie. Zelfs te midden van oorlog en conflicten was de vrouwenstrijd de basis. De vrouwen worstelden om te groeien, zelfs in oorlog. Ze verdedigden zowel hun volk als zichzelf. Bij het uitbreken van de Kobanê-oorlog kwamen hun identiteit als voorhoede, hun wil en hun moed aan het licht. Met de YPJ realiseerden de vrouwen zich dat ze in staat zijn om te winnen als ze voor zichzelf en hun volk, in het geloof van een vrij leven, strijden.”
Gebaseerd op “Jin, Jiyan, Azadî”
Mihemed benadrukte in het bijzonder dat de overwinningen van de YPJ hoop vertegenwoordigden voor alle vrouwen. Tegelijkertijd versterkte de oprichting van academies het onderwijs en de mentaliteitsrevolutie. Bij de academies ging het er vooral om dat vrouwen leerden over hun identiteit en hun geschiedenis. Mihemed legde uit: “Deze academies bestaan al sinds de eerste dag dat ze werden opgericht. Dit laat ons zien dat de vrouwenrevolutie bewust niet alleen met wapens werd gewonnen, maar ook op een idealistische basis. Met de YPJ boekten de vrouwelijke strijders vooruitgang op militair gebied en verdiepten ze hun bewustzijn op ideologisch gebied. Dit bewustzijn hebben ze laten zien in de frontliniestrijd.”
“Kapitalistische moderniteit probeerde de strijdende vrouwen leeg te zuigen”
Mihemed bekritiseerde ook de manier waarop de YPJ internationaal werd ontvangen: “Mihemed merkte op dat de vrouwenstrijd door de media wereldwijd werd gereduceerd tot de lichamelijkheid van de vrouwen en dat hun radicalisme werd genegeerd: “De kapitalistische moderniteit probeert de waarheid van binnenuit te ondermijnen door de strijdende vrouwen alleen als krijgers af te schilderen. Het internationale medialandschap probeert hetzelfde met ons te doen. We worden zelfs gethematiseerd als krijgers in kledingcollecties en onze uiterlijke vormen worden gepresenteerd. Maar dit is een poging om de waarheid achter ons onzichtbaar te maken. De YPJ zijn echter een leger dat haar identiteit als vrije vrouwen heeft erkend. Zij vertegenwoordigen het idee van ‘Jin, Jiyan, Azadî’, wat vanaf het begin hun filosofie is geweest. We hebben iedereen laten zien dat de filosofie van ‘Jin, Jiyan, Azadî’ niet slechts een slogan is. Te midden van de aanval en de oorlog werden antwoorden gezocht op de vragen over de relatie tussen vrouwen en het leven. De vrouwen van de YPJ zijn het antwoord op de vraag wie een vrouw kan zijn op zoek naar vrijheid.”
Zelfs na de overwinning van de YPJ op de IS gaat de strijd door, zei Mihemed, en voegde eraan toe: “De YPJ-strijders hebben hun stempel op de samenleving gedrukt, niet alleen als strijdende vrouwen in militaire uniformen, want ze hebben iedereen laten zien dat de vrouwen die thuis gevangen proberen te zitten geen slaven zijn.”
“Geen stap terug”
Mihemed sprak ook over de speciale oorlog die de afgelopen jaren met bijzondere kracht tegen vrouwen in Rojava is gevoerd. Ze legde uit: “De vrouwen van de YPJ hebben bewezen dat ze zichzelf, hun volk en allen die streven naar vrijheid kunnen leiden. Het is opnieuw gebleken dat de vrouwenstrijd wordt gevoerd tegen zowel de kolonialisten als het patriarchale systeem. De moorden op vrouwen zijn een politiek van genocide. Want, zoals ik in het begin al zei, vrouwen zijn de hoeksteen en de pioniers van het systeem dat zich hier ontwikkelt. Ze proberen de revolutie te vernietigen door vrouwen te vermoorden en willen dat vrouwen zich onderwerpen aan marteling en geweld. Maar één ding is duidelijk: hoe talrijk en massaal de aanvallen ook zijn, wij zijn ook voorbereid. Natuurlijk zeg ik niet dat dit genoeg is, we vernieuwen onszelf voortdurend. We gaan regelmatig en systematisch door met onze ideologische training en we blijven ons militair bewapenen. We zullen deze oorlog zowel op militair als op sociaal gebied voortzetten, samen met ons volk. De grootste inspiratie voor dit verzet is het verzet van onze pionier Abdullah Öcalan in Imralı. Ons doel is ook om het isolatiesysteem te doorbreken met onze oorlog. Als vrouwen zullen we ze nogmaals laten zien dat we niet zullen toegeven.”
Boodschap voor 8 maart, Internationale Vrouwendag
Mihemed sloot af met een boodschap en groeten voor 8 maart: “Ik feliciteer Rêber Apo allereerst met 8 maart, omdat hij ons leerde strijdem en zo de weg opende naar een vrij leven. Ik groet alle vrouwen die strijden voor vrijheid over de hele wereld en de vrouwen van YJA-Star die ter gelegenheid van 8 maart, Internationale Vrouwendag, de wil van vrouwen aan de hele wereld bewijzen. Ik feliciteer alle vrouwen met 8 maart.”