- Noord-Koerdistan
Ondanks het feit dat de Koerdische taal en cultuur een rijk en diepgeworteld erfgoed hebben met een duizenden jaren lange geschiedenis, gaan de onderdrukking en het assimilatiebeleid tegen de Koerdische taal en de Koerdische identiteit helaas op een vijandige manier door. Vooral recentelijk zijn jongeren die in het Koerdisch zingen in Turkije het slachtoffer geworden van racistische aanvallen en gevangen gezet, terwijl Koerdische taalinstituten zijn overvallen en hun bestuurders in hechtenis zijn genomen. Achter deze aanvallen op de Koerdische taal en cultuur schuilt het racistische en assimilationistische beleid van de AKP-MHP regering, terwijl het ‘speciale oorlogsbeleid’ tegen de Koerden de basis vormt van deze aanvallen.
In een gesprek met ANF Nieuwsagentschap over de aanvallen op de Koerdische taal en cultuur zei de voorzitter van de mensenrechtenorganisatie (IHD) Amed (Diyarbakır), Ercan Yılmaz: “De aanval op de Koerdische taal staat niet los van de Koerdische kwestie. Sinds de stichting van de Republiek bestaat er een monistisch begrip. Met de amendementen na de grondwet van 1921 werden pogingen gedaan om de hele samenleving monotypisch te maken. We discussiëren nog steeds over sommige wetten die werden aangenomen; er waren tragikomische regels tegen het gebruik van de Koerdische taal op straat en in het leven, tot aan boetes toe. In de jaren ’90, toen het niet langer mogelijk was om het bestaan van de Koerdische taal en Koerden te ontkennen, nam de staat enkele stappen om de Koerdische taal en Koerden te criminaliseren. Dit proces ging zo door tot 2011-2012.
Racistische aanvallen en discriminerende houdingen ook gericht tegen de Koerdische taal’
Na de start van de onderhandelingen over de oplossing van de Koerdische kwestie, begon er in de hele Turkse samenleving een beetje discussie te ontstaan over de Koerdische taal en het bestaan van Koerden. Maar met de hervatting van het conflictproces na 2015 waren veel van de racistische aanvallen en discriminerende houdingen tegen Koerden ook gericht tegen de Koerdische taal. Tientallen Koerdische concerten en theatervoorstellingen werden verboden. Met het begin van de benoemingen van de trustees in de (Koerdische) regio werden systematische aanvallen uitgevoerd op de meertalige verstandhouding in de gemeente die vóór de trustees had gefunctioneerd, en deze situatie duurt tot op de dag van vandaag voort.”
Yılmaz wees op de hervatting van meertalig gemeentebestuur met de herovering van de gemeenten: “Koerdischtalige kleuterscholen, conservatoria en cursussen begonnen weer te werken. Er werden weer meertalige uithangborden opgehangen. Ook hier zagen we de aanval van de regering; tweetalige borden op de wegen werden gewist door wetshandhavers op verzoek van gouverneurs en districtsgouverneurs. Dit is eigenlijk de laatste fase van de aanval op de Koerdische taal en cultuur. Niet lang geleden bezocht de minister van Binnenlandse Zaken Diyarbakır. Toen hij in Diyarbakır kwam, verwees hij naar Feqiyê Teyran, omdat hij wist dat Diyarbakır een Koerdische stad was en dit feit al jaren kende.
‘Koerden eisen dat de obstakels voor het gebruik van het Koerdisch in het sociale leven worden weggenomen’
Kort nadat hij de stad verliet, organiseerde hij echter aanvallen tegen de Koerdische taal in veel steden in de regio en voerde hij veel maatregelen door om het gebruik van de Koerdische taal in het sociale leven te verhinderen. De kwestie van de moedertaal is een zaak waarover alle Koerden in Turkije het eens zijn. Koerden eisen onderwijs in hun moedertaal en de verwijdering van obstakels voor het gebruik van het Koerdisch in het sociale leven. De regering moet naar deze eisen luisteren.”
‘Pragmatische dagelijkse politiek komt om de hoek kijken’
“Er is niets aanvaardbaars aan het benaderen van de kwestie van het levend houden van de Koerdische cultuur en taal met nationalistische en racistische opvattingen,” zei Yılmaz: “Een dergelijke benadering bestaat al een eeuw. Koerden staan er nog steeds op om hun moedertaal te gebruiken. Dit lijkt het meest natuurlijke mensenrecht. Wanneer ministers naar de regio komen en Koerdische denkers, schrijvers en wetenschappers herdenken, voeren de ordehandhavers onder zijn bevel onmiddellijk daarna een aanval uit op de Koerdische taal.
Hier komt pragmatische dagelijkse politiek om de hoek kijken, die onverenigbaar is met de universele mensenrechtenwetgeving en ver afstaat van de oplossing van het probleem. We hebben al vele jaren ervaren dat dit niet bijdraagt aan de oplossing van de problemen. Wat we moeten doen is de taalkwestie op een universele standaard brengen.”
Bron: ANF