Volgens een rapport van het UNESCO-adviesorgaan ICOMOS wordt de historische tienboogbrug in de Koerdische provincie Amed (Tr. Diyarbakır) bedreigd in haar substantie en culturele betekenis. De Internationale Raad voor Monumentenzorg heeft in het kader van zijn monitoring van het fort van Amed met zijn beroemde Hevsel-tuinen gewezen op alarmerende ontwikkelingen.
Volgens het rapport is de Turkse kant er niet in geslaagd het gebied rond de brug aan de oever van de Tigris adequaat te beschermen. Met name bouwkundige veranderingen in het kader van het zogenaamde “recreatie- en herbebossingsproject” in de Tigrisvallei brengen de visuele integriteit van de brug en daarmee haar universele betekenis in gevaar.
Oproep tot concreet actieplan
In het rapport staat letterlijk: “De verdragsluitende staat moet de gevolgen van de recente ontwikkelingen voor de uitzonderlijke universele waarde van de tienboogbrug opnieuw beoordelen en de UNESCO een concreet actieplan voor schadebeperking voorleggen.” ICOMOS eist onder meer de verwijdering van een massieve stenen trap en de verplaatsing van een nieuw gebouwde moskee, waarvan de locatie en schaal het uiterlijk van de brug aantasten.
Ook sportfaciliteiten, platforms en andere nieuw gebouwde structuren moeten grondig worden herzien op het gebied van landschapsplanning om de impact op het historische ensemble te minimaliseren. ICOMOS heeft vooral kritiek op het ontbreken of ontoereikend zijn van wettelijke bescherming van de oevers van de Tigris. Illegale bouwprojecten moeten worden gesloopt en het gebied moet wettelijk veel beter worden beschermd, aldus het rapport.
In 2015 erkend als werelderfgoed
ICOMOS is een internationale organisatie die in 1965 door UNESCO is opgericht en meer dan 7.500 deskundige leden telt uit de architectuur, archeologie, stedenbouw, techniek en kunstgeschiedenis. De organisatie beoordeelt wereldwijd de toestand van culturele locaties en adviseert UNESCO bij bedreigingen. In 2015 heeft UNESCO de vesting van Amed en de Hevsel-tuinen vanwege hun historische en culturele betekenis opgenomen in de lijst van werelderfgoed. De ook als Tigris-brug bekende tienboogbrug uit de 11e eeuw – “Pira Dehderî” in het Koerdisch en “On gözlü köprü” in het Turks – is een centraal element van deze site.
Bron: ANF