Al bijna een jaar is er geen signaal of teken van leven van de Koerdische volksleider Öcalan en drie medegevangenen. Zij verblijven in absolute afzondering en advocaat Eren Keskin maakt zich ernstige zorgen.
Eren Keskin, mensenrechtenverdediger en advocaat verklaart dat er absoluut geen juridische basis is voor de isolatie die Öcalan is opgelegd en benadrukte dat dit onmiddellijk moet worden beëndigd en dat bezoeken moeten worden toegestaan.
Koerdische volksleider Abdullah Öcalan is gedetineerd sinds 15 februari 1999 in de İmralı Type F zwaar beveiligde gevangenis. De Turkse rechterlijke macht streeft naar eigen wetten en universele normen in de behandeling van Öcalan, terwijl internationale gerechtelijke instellingen zich stil houden. Een van de instellingen die geen gehoor geeft op de voortdurende onrechtmatigheid, is het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM). De EHRM-uitspraken over Öcalan laten zien hoe de rechtbank de wet kan negeren.
Het Comité voor de preventie van foltering (CPT) heeft 7 keer de İmralı Type F zwaar beveiligde gevangenis bezocht en hun laatste bezoek was op 28-29 april 2016 bij een 3-persoon comité. Tot op heden is er geen informatie over bezoek verstrekt en publicatie van rapporten die de CPT voorbereidde werden door de Turkse regering voorkomen. Naar aanleiding van het intracommunautaire conflict op 15 juli hebben de advocaten van Öcalan op 19 juli en 26 juli CPT verzocht de situatie te gaan onderzoeken en CPT dringend opgeroepen om actie te ondernemen. Tussen 29 augustus en 6 september inspecteerde een CPT-commissie gevangenissen in Turkije , maar nam genoegen met een mondeling verslag van de autoriteiten en bezocht İmralı niet. CPT heeft dit jaar op 10-24 mei weer Turkije bezocht, maar heeft ook deze keer nagelaten İmralı te bezoeken.
Absolute afzondering was gepland
De isolatie die is opgelegd aan Öcalan is sinds 2011 stapsgewijs ingevoerd. De eerste stap was het stoppen van alle advocaat bezoeken vanaf 27 juli 2011, de tweede was de aanhouding en arrestatie van alle advocaten van Öcalan die de vergaderingen bijwoonden tijdens het proces van Oslo op 22 november 2011. Op 6 oktober 2014 werden familie- en voogbezoeken helemaal afgewezen. Tegen april 2015 werden de bezoeken van de parlementaire commissie beëindigd. Tijdens dit proces werden de vijf andere gevangenen die het ‘secretariaat’ genoemd werden, vervangen door andere gevangenen, maar 2 van hen werden naar Silivri verbannen na de beëindiging van de commissiebezoeken. Nu zijn familie- en advocaatbezoeken voor de overblijvende 3 gevangenen afgewezen, waardoor er stapsgewijs is overgegaan naar totale isolatie.
Alle banden verbroken
Naar aanleiding van de praktijken om de isolatie te intensiveren, met een decreet van Bursa 1e rechter van de uitvoering van 20 juli 2016, werden de bezoeken van Öcalan en de andere 3 gevangenen, familie en voogdijen en alle communicaties zoals telefoongesprekken, brieven enzovoort officieel verboden. Hierdoor werden alle banden van Öcalan en de andere drie gevangenen met de buitenwereld verbroken. Sinds 20 juli 2016 worden alle beroepen voor het bezoek van de familie, advocaten of bezoekers afgewezen, en communicatie en correspondentie is niet toegestaan zo heeft de rechtbank besloten. Rekening houdend met de uitspraak van de rechtbank dat deze verboden in de gehele noodtoestand zouden blijven gelden en dat de noodtoestand verlengd wordt wanneer het eindigt, kunnen we stellen dat de absolute isolatie permanent is en niet beëindigd zal worden.
Facto executie beleid
Öcalan’s advocaten hebben geen idee of hij en de 3 andere gevangenen in leven zijn of niet. Volgens de advocaten, hoewel de gevangenen naar leven worden verklaard, betekent absolute isolatie de uitvoering van een politiek en facto executief beleid aangezien een doodsvonnis ook alle fysieke banden met de buitenwereld afbreekt, slaat absolute isolatie ook alle banden van Öcalan op naar de buitenwereld, met inbegrip van communicatie, waardoor het een fysieke en politieke uitvoering wordt.
Turkije gebruikt illegale praktijken
Eren Keskin, mensenrechtenverdediger en een van Öcalan’s eerste advocaten toen hij naar Turkije werd gebracht, vertelde ANF dat het isolatieproces direct van start ging bij aankomst in Turkije. Keskin zei dat het isolatiebeleid steeds grotere vormen aannam en dat het nu de piekintensiteit heeft bereikt en vervolgde: “Gezien de internationale verdragen die Turkije heeft getekend alsook eigen wetten van het land, is de isolatie die nu aan Öcalan wordt opgelegd, en ook het verbod op bezoeken onwettig. Het druist in tegen zowel het internationale recht als de eigen wetten van Turkije. Er is niets in de wet om dit te waarborgen, maar de bezoeken zijn verboden.”
Volledige politieke koers
Refererende aan het feit dat Öcalan al lang een ontmoeting met zijn familie en advocaten is geweigerd, zei Keskin dat er geen individueel gerichte praktijken in de wet kunnen zijn. Volgens Keskin is de behandeling van Öcalan zo’n praktijk en wordt de isolatie volledig om politieke redenen ingevoerd. Keskin benadrukte dat de isolatie een gevolg is van het gebrek aan wil van de Turkse staat om een vreedzame oplossing voor de Koerdische vraag te stellen.
Internationale stilte
Keskin merkt op dat zowel de binnenlandse als de internationale publieke opinie verantwoordelijkheid heeft ten aanzien van de isolatie die Ocalan heeft opgelegd gekregen, die – zij zei – geen individu was maar een leider die invloed heeft op miljoenen mensen. Keskin vervolgde: “Nu een persoon in zo’n positie onderworpen wordt aan deze onrechtmatigheid die tegen de conventies in gaat, zouden de partijen van deze conventies met Turkije aan tafel moeten gaan zitten. We zijn echter ver weg van een dergelijk ingrijpen, en er heerst internationale stilte.”
Isolatie zorgt voor spanningen binnen de samenleving
Keskin wees erop dat ze als mensenrechtenverdedigers een vreedzame oplossing voor de Koerdische kwestie vragen, en wijzen erop dat de isolatie spanningen en wanhoop in de samenleving veroorzaakt. Zij zei: “De onrechtmatige isolatie moet eindigen om de hoop op oplossing en vrede in leven te houden en normalisatie te behalen.”
Keskin merkte op dat de huidige situatie niemand vertrouwen geeft en onderstreept dat zij zichzelf als advocaat en mensenrechtenverdediger die de jaren negentig heeft meegemaakt, nooit zo`n onzekerheid en wanhoop heeft ervaren.
CPT medeverantwoordelijk
Keskin zei dat het Comité voor de preventie van foltering (CPT) de isolatie van Öcalan niet kan negeren en actie moet ondernemen en zijn plicht moet nakomen aangezien het comité en andere dergelijke instellingen steun moeten verlenen als er geen andere oplossingen meer zijn.
Wij maken ons grote zorgen om Öcalan
Keskin legde de nadruk op het belang van de behandeling tegen Öcalan, en erkende het argument dat isolatie de voortgang van de oorlog in stand houdt.
In verband met de grote bezorgdheid over de situatie van de Koerdische leider, eiste Keskin directe toegang tot Öcalan voor zijn familie en advocaten en verbetering van zijn voorwaarden; met in de eerste plaats het opheffen van de isolatie.