- Turkije
Tientallen mensen zijn donderdagavond gearresteerd tijdens een demonstratie in de westelijke Turkse metropool Istanbul. De politie gebruikte in sommige gevallen geweld en nam in totaal 46 mensen in hechtenis. Alle arrestanten, waaronder de medevoorzitter van de oppositiepartij HEDEP in Istanbul, Murat Kalmaz, en de medewoordvoerder van de jongerenraad van de partij Edanur Ibrahimoğlu, werden beschuldigd van vermeende overtreding van de Wet op Vergaderingen en Demonstraties nr. 2911. Na een verhoor op het beruchte Vatan politiebureau en een gezondheidscontrole werden alle arrestanten vrijgelaten. Als ze echter aangeklaagd zouden worden, zouden ze niet alleen boetes maar ook gevangenisstraffen tot drie jaar kunnen krijgen.
De demonstratie in de Europese wijk Şirinevler was bijeengeroepen door een brede alliantie van politieke partijen en maatschappelijke organisaties, waaronder de Vereniging voor Solidariteit met de Nabestaanden van de Gevallenen uit Anatolië (ANYAKAYDER), de HEDEP-partij en haar vrouwen- en jongerenraden, de vrouwenbeweging TJA, solidariteitsverenigingen voor gevangenen, het Cultureel Centrum Mesopotamië (NÇM) en de Vereniging voor Koerdische Studies. De achtergrond van het protest was de necropolitiek tegen de Koerdische bevolking. De demonstranten veroordeelden de “onmenselijke behandeling” door de Turkse staat van degenen die stierven in de bevrijdingsstrijd en de ontheiliging van graven en lijken in Koerdistan. Ze eisten een einde aan deze praktijken en respect voor de doden en de nabestaanden.
Het meest recente voorbeeld van het concept van necropower over Koerden is het geval van guerrillastrijdster Menfiyat Elçiçek (Axîn Seydo), die stierf in een gevecht met Turkse operatie-eenheden in Elkê (Tr. Beytüşşebap). Sinds haar dood in september 2018 hebben haar familieleden alle juridische middelen uitgeput om haar lichaam te krijgen, maar de autoriteiten blijven koppig. Het duurde meer dan vijf jaar voordat het stoffelijk overschot van Elçiçek werd teruggegeven aan haar familie – overhandigd aan haar moeder in een kartonnen doos. Deze aanval, die de sociale waarden vernedert, wekt trauma’s op en doet denken aan de gevallen van de strijders Agit Ipek (HPG) en Hakan Arslan (YPS), wiens stoffelijke resten in respectievelijk dozen en zakken aan hun familieleden werden overhandigd.
Turkse necropolitiek
Sinds de jaren 1990 voert de Turkse staat een necropolitiek tegen de Koerdische samenleving door de lichamen van de doden te instrumentaliseren. Lichamen werden verminkt, in stukken gehakt of publiekelijk tentoongesteld. Sinds de Turkse regering in 2015 het vredesproces afbrak, is er een nieuw tijdperk van necropolitiek aangebroken. Begrafenissen van strijders, die vóór 2015 werden bijgewoond door duizenden en vaak zelfs honderdduizenden, zijn door massale politieoperaties veranderd in kleine evenementen in een politieketel, waaraan niet meer dan tien familieleden mogen deelnemen. Tegelijkertijd worden de lichamen van de gevallenen vaak pas na lange vertragingen vrijgegeven. De stoffelijke resten worden ook vaak begraven in anonieme graven en moeten worden opgegraven, wat nog meer intimidatie betekent voor de families. De staat gaat echter nog verder door pakketten met de botten van de gesneuvelden naar familieleden te sturen of de stoffelijke resten gewoon op onwaardige plaatsen te begraven. De voorbeeldstraf eindigt niet met de dood. De procedure is erop gericht om de geest van verzet van de samenleving te breken.
Fotocredits: Mezopotamya Ajansi