- Rojava/Noord- en Oost-Syrië
Drie jaar geleden begon in de Autonome Regio Noord- en Oost-Syrië (AANES) een nieuwe fase in de Rojava-cyclus van het ‘ontmantelingsplan’ van Turkije tegen de Koerdische beweging. Op 23 juni 2020 werden Zehra Berkel en Hebûn Mela Xelîl van de coördinatie van de vrouwenafdeling Kongra Star en hun gastvrouw Amina Waysî gedood door een kamikazedrone van de Turkse staat in Kobanê. Deze aanval was echter slechts het officiële begin van de droneoorlog tegen Rojava. Tijdens de invasie van 2019 in Serêkaniyê en Girê Spî had Ankara al ingezet op zijn moordmachines.
Om de belangen in deze internationaal onwettige oorlog te verduidelijken, helpt het om te kijken naar de doelen van de Turkse drones. Na de moord op de drie pioniers van de vrouwenrevolutie richtte een van de volgende aanvallen zich op een huis waar Abdullah Öcalan zich in 1979 enkele weken bevond. Het gebouw, dat vandaag de dag als ontmoetingsplaats wordt gebruikt, bevindt zich ook in Kobanê – de plaats waar de Rojava-revolutie in 2012 begon.
De focus van de Turkse drones, die vrijelijk rondvliegen in het Syrische luchtruim dat wordt gecontroleerd door de Verenigde Staten en Rusland, ligt dus op het fundament dat meer dan vier decennia geleden werd gelegd voor de Rojava-revolutie. In de afgelopen drie jaar heeft Turkije bijna 200 aanvallen uitgevoerd met onbemande vliegtuigen in Noord- en Oost-Syrië. Van Dêrik tot Şehba was er nauwelijks een plaats die niet werd gebombardeerd door moorddrones. De aanvallen waren gericht tegen vertegenwoordigers van de zelfbesturende structuren, leden van gevechtseenheden en de burgerbevolking, en eisten meer dan honderd slachtoffers. Bovendien werden ten minste 46 leden van de Syrische regeringstroepen gedood bij aanvallen op hun bases in de AANES door het Turkse leger.
Chronologie van de aanvallen
Een (onvolledige) chronologie van de aanvallen laat de omvang van de drone-oorlog tegen Rojava zien.
23 juni 2020: Bij een drone-aanval op een huis in het dorp Helincê in het district Kobanê sterven Zehra Berkel, Hebûn Mela Xelîl en hun gastvrouw Amina Waysî.
2021: acht aanvallen, achttien doden
Gedurende het jaar 2021 worden er acht drone-aanvallen geregistreerd in de AANES. De aanvallen vinden plaats in Qamişlo, Til Temir en Kobanê.
16 april 2021: In het dorp Elpelurê in Kobanê wordt het “Öcalan-huis” gebombardeerd. Er ontstaat materiële schade.
19 augustus 2021: Bij een drone-aanval op het communicatiecentrum van de militieraad van Til Temir worden YPJ-commandant Sosin Bîrhat, die ook behoort tot de generale staf van de Syrische Democratische Strijdkrachten (QSD), de commandant van de militieraad, Egîd Girkêlegê, en de strijders Rûbar Hesekê en Seyfullah Ehmed gedood. Drie andere strijders overleven de aanval deels zwaargewond. Een tweede drone-aanval op dezelfde dag doodt YPG-commandant Rênas Roj. Hij bevindt zich op het moment van de aanval in zijn voertuig en rijdt op de verbindingsweg tussen Qamişlo en Hesekê.
22 augustus 2021: In Qamişlo raken drie personen gewond bij een drone-aanval voor een revalidatiecentrum voor oorlogsslachtoffers. Onder hen bevindt zich de SDF-strijder Çekwar Zerik.
20 oktober 2021: Voor het hoofdkantoor van de Raad van Justitie in het stadscentrum van Kobanê wordt een voertuig gebombardeerd. Twee medewerkers van de autonome regering komen om het leven, vier anderen raken gewond. Onder de gewonden is een 16-jarige jongen.
23 oktober 2021: In Kobanê wordt opnieuw een voertuig aangevallen door een drone. Daarin zitten YPG-leden Hozan Qamişlo, Gelî Halep en Amed Efrîn, die naar Sirrîn zijn gekomen voor medische behandeling. Alle drie strijders komen om het leven.
9 november 2021: Bij een drone-aanval in de wijk Hilêliyê in Qamişlo sterven drie burgers door een Turkse drone: Yusif Gulo en zijn kleinzonen Mazlum Gulo en Mihemed Gulo. De familie heeft nauwe banden met de Koerdische bevrijdingsbeweging.
25 december 2021: In Kobanê wordt een huis dat wordt gebruikt door de Revolutionaire Jeugdbeweging en de Vereniging van Jonge Vrouwen aangevallen door een drone. De activisten Nûjiyan Ocalan, Viyan Kobanê, Rojîn Ehmed Îsa, Mirhef Xelîl Îbrahîm en Welid Mihemmed Menle komen om het leven, vier andere jongeren raken deels zwaargewond.
130 aanvallen in 2022
In 2022 escaleert Turkije de luchtaanvallen tegen Noord- en Oost-Syrië. Het gebied waar hun gevechtsbommenwerpers worden ingezet, wordt snel uitgebreid en feitelijk is de hele regio in het vizier. Het Rojava Informatiecentrum documenteert gedurende het hele jaar 130 drone-aanvallen met 97 doden en 151 gewonden – een toename van 46 procent ten opzichte van 2021.
12 januari 2022: In het dorp Fatsa in Ain Issa wordt een huis aangevallen door een drone, er ontstaat materiële schade. Tegelijkertijd worden andere woongebieden onder artillerievuur genomen. Een eerder gestarte aanvalsgolf van Turkije op de stad duurt op dat moment al bijna twee maanden.
1 februari 2022: Bij een luchtaanval op een elektriciteitscentrale in Dêrik komen vier SDF-strijders om het leven, vijf werknemers raken gewond.
2 februari 2022: In het dorp Qesra Moza (Kasra Musa) bij Ain Issa vindt een drone-aanval plaats, er ontstaat materiële schade.
5 februari 2022: In de dorpen Umm Edes in Minbic en Bêlûniyê in Şehba worden huizen gebombardeerd door drones. De aanvallen veroorzaken enorme vernietiging van woongebouwen.
9 februari 2022: Een drone-aanval in de plaats Ereb Hesen bij Minbic (Manbij) leidt tot materiële schade. In Amûdê wordt een auto in het dorp Behîra geraakt door een drone. Een elfjarige jongen komt daarbij om het leven, zijn twee jaar oudere broer en twee volwassenen raken gewond.
27 februari 2022: Een drone bombardeert Tel Rifat in de regio Şehba en veroorzaakt materiële schade.
15 maart 2022: Een heuvel in Tel Rifat wordt beschoten door een drone. Er ontstaat materiële schade.
16 maart 2022: In Hoşan bij Ain Issa wordt een auto gebombardeerd door een drone. Het voertuig wordt grotendeels vernietigd.
1 april 2022: Op de weg tussen Tirbesbiyê en Qamişlo wordt een voertuig van de Zelfverdedigingstroepen Erka Xweparastin het doelwit van een killerdrone. Strijder Dirar Cuma Hemze wordt gedood, twee burgers raken gewond. Onder hen bevindt zich ook de bekende dichter Ferhad Merdê.
3 april 2022: Bij een drone-aanval op een voertuig nabij Til Temir raken Orom Maroge, een commandant van de militieraad van de Suryoye, en een vertaler gewond. Het voertuig escorteert een Russische patrouille naar de elektriciteitscentrale wanneer de aanval plaatsvindt.
4 april 2022: Het centrum van de veiligheidsorganisatie Asayîş in de gemeente Zirgan (Abu Rasen) wordt aangevallen door een drone; drie leden van de veiligheidstroepen raken gewond bij de aanval.
8 april 2022: Een drone bombardeert een huis in een dorp in Zirgan; drie mensen raken gewond, waaronder een vrouw.
9 april 2022: Een huis in het dorp Til Kepis in Dirbesiyê wordt beschadigd bij een drone-aanval.
16 april 2022: Het Assyrische dorp Til Tawil (Bnay Roumta) bij Til Temir wordt gebombardeerd door een drone, één persoon raakt gewond.
17 april 2022: In het dorp Tall Schanan nabij Til Temir wordt een strijder van de Assyrische Chabur Wacht gedood bij een aanval.
20 april 2022: In Kobanê wordt een voertuig aangevallen door een drone. Drie strijders van de Vrouwenverdedigingseenheden YPJ komen om het leven.
21 april 2022: Bij een drone-aanval op het Assyrische dorp Tall Damshij nabij Til Temir raken drie mensen gewond.
22 april 2022: Een drone richt zich op een auto in het dorp Um Beramîl in Ain Issa en veroorzaakt materiële schade.
24 april 2022: Een drone bombardeert een controlepost van de Syrische regeringstroepen in het dorp Zor Mixar bij Kobanê en veroorzaakt materiële schade.
24 april 2022: Een drone richt zich op het dorp Mahsanli in Minbic en veroorzaakt materiële schade.
27 april 2022: Bij een drone-aanval aan het oorlogsfront ten zuiden van Minbic ontstaat materiële schade.
11 mei 2022: Bij een drone-aanval op Kobanê komt de 53-jarige activist Ekrem Üstek om het leven. Üstek was een voormalige politieke gevangene in Turkije en kwam naar Kobanê als onderdeel van de mobilisatie tegen IS. Een tweede luchtaanval op dezelfde dag veroorzaakt materiële schade.
30 mei 2022: In Qamişlo wordt een voertuig gebombardeerd door een drone. De YPJ-strijdster Mizgîn Botan en de burger Kesra Melek worden gedood. Dîcle Cûdî en Hêvîdar Dirbêsiyê, ook leden van de Women’s Defense Units, raken ernstig gewond.
1 juni 2022: Een drone valt een kliniek in Şehba aan; er ontstaat materiële schade.
9 juni 2022: De omgeving van de begraafplaats Delîl Saroxan in Qamişlo wordt gebombardeerd door een drone; vijf mensen raken gewond.
27 juni 2022: Bij een drone-aanval op de Şêxler-regio in Kobanê ontstaat materiële schade.
28 juni 2022: In het dorp Xane Serê bij Dêrik worden twee voertuigen aangevallen door drones; in Tel Rifat wordt een huis aangevallen. Er ontstaat materiële schade.
2 juli 2022: De SDF-commandant Mizgîn Kobanê komt om het leven bij een drone-aanval in Raqqa, twee anderen raken gewond.
18 juli 2022: Een drone bombardeert Tel Rifat in Şehba.
19 juli 2022: Bij een drone-aanval op Tel Rifat worden twee Syrische regime-soldaten gedood.
21 juli 2022: Een drone bombardeert tweemaal het centrum van Kobanê. Hierbij worden Berxwedan Kobanê en Kendal Rojava, twee commandanten van de Volksverdedigingseenheden YPG, gedood.
22 juli 2022: Op de weg tussen Qamişlo en Tirbespiyê wordt een voertuig van de YPJ geraakt door een drone. Jiyan Tolhildan, commandant van de speciale eenheid voor terrorismebestrijding (Yekîneyên Antî Terorê, YAT); Roj Xabûr, commandant van de YPJ; en Barîn Botan, strijder van YAT, komen om het leven.
28 juli 2022: Een drone valt op de weg tussen Ain Issa en Raqqa een voertuig van de Asayîş aan. De veiligheidsfunctionarissen Beşar Mihemed Elî Bozan, Cîhan Mihemed Mistefa, Sara Mihemed El Hisên en Selma Elî Mistefa worden gedood.
3 augustus 2022: In Til Temir wordt het Assyrische dorp Tall Jumah aangevallen, één persoon sterft.
4 augustus 2022: Een drone bombardeert het stadscentrum van Tel Rifat, negen personen raken gewond. Onder hen zijn zes kinderen en jongeren.
6 augustus 2022: In de industriewijk van Qamişlo wordt een voertuig gebombardeerd door een drone, vijf mensen sterven: Yusif Mehmud Rebanî, commandant van de in Rojhilat actieve Partij voor een Vrij Leven in Koerdistan (PJAK), Rûxwaz Amûdê van de disciplinaire raad van de SDF en de burgers Şemdîn Şemdîn, Ehmed Ali Hisên en Aheng Ekrem Hisên. De laatste twee slachtoffers zijn minderjarig.
9 augustus 2022: In Amûdê wordt een huis in het dorp Xerzê gebombardeerd, in Qamişlo valt een drone de omgeving van de Corona-kliniek Jiyan aan. Hierbij sterven vier leden van Erxa Xweparastin: Dilsoz Tirbespiyê, Elî El Mislet, Muhyedîn Gulo en Mahir El Ezbê. Drie andere leden van de zelfverdedigingstroepen raken gewond.
24 oktober 2022: In Qamişlo wordt een faciliteit van de zelfbestuur aangevallen. Hierbij komen twee mensen om het leven.
13 november 2022: In Sincaq Sadûn bij Amûdê wordt een voertuig onder vuur genomen.
19-20 november 2022: Turkije lanceert een meerdaagse luchtoperatie (“Claw-Sword”) tegen belangrijke olie- en gasinfrastructuur in de regio Cizirê, waarbij talrijke mensen omkomen of gewond raken. In Dêrik pleegt de Turkse staat een bloedbad. In het dorp Teqil Beqil wordt eerst een burgervoertuig aangevallen, waarbij twee mensen worden gedood. Als vrijwilligers te hulp schieten, wordt dezelfde plaats opnieuw gebombardeerd. Hierbij komen zeven burgers om het leven en raken drie anderen gewond. Onder de doden bevindt zich journalist Isam Abdullah, correspondent van ANHA. In Zirgan sterven drie burgers bij aanvallen op de graansilo’s in Dehril Ereb, drie anderen raken gewond. Daarnaast worden drie regime-soldaten gedood en vijf anderen gewond. In Qizelî bij Girê Spî is er een aanval op een basis van de regeringstroepen. De aanval eist één dode en twee gewonden binnen het leger. Bij bombardementen op de weg tussen Kobanê en Cerablus, de wijk Kaniya Kurdan, het dorp Helincê en de Miştenûr-heuvel raakt televisieverslaggever Mihemed Cerade gewond. Een aanval in Efrîn doodt vijf strijders van de “Bevrijdingskrachten Efrîns” (HRE). Tien Syrische soldaten verliezen het leven bij een aanval op hun basis in Şêwarxa bij Şera. 22 andere leden van het regime-leger worden gedood bij aanvallen op Bêlûniyê en Minix in het naburige Şehba, 31 soldaten raken gewond.
21 november 2022: De dorpen Kefer Antun en Malikiyê werden gebombardeerd in Efrîn-Şera.
22 november 2022: In Hesekê wordt een gezamenlijke basis van de YAT en de internationale anti-IS coalitie gebombardeerd door de Turkse luchtmacht. Twee strijders komen om het leven, drie anderen raken deels zwaargewond. In Til Temir vinden er drie aanvalsgolven plaats op het dorp Ewca.
23 november 2022: In Dêrik worden de dorpen Derzîxan en Mesref; in Çilaxa de dorpen Mehşuqê en Şirikê gebombardeerd. In Qamişlo wordt een voertuig onder vuur genomen. In Tirbêspiyê treft het een energiecentrale in het dorp Mizgeft, een tankstation in Ewda en de academie van de christelijke veiligheidsdienst Sutoro in Rotan. In Amûdê worden de dorpen Zêdiyê en Mehermela aangevallen, in Zirgan gooit de Turkse luchtmacht bommen op het dorp Îbrahimiyê en een checkpoint van Asayîş in het gemeenschapscentrum. Hierbij wordt een lid van de autoriteit gedood en raken drie anderen gewond. Het dorp Zêdiyê in Zirgan wordt ook aangevallen, twee mensen raken gewond. In Til Temir wordt een basis die werd gerund door de QSD samen met Russische troepen gebombardeerd. Een lid van de QSD sterft, drie anderen raken gewond. Twee andere strijders van de alliantie worden gedood bij een aanval in Al-Hamra, drie leden van de SDF overleven de aanval deels zwaargewond. In het opvang- en vluchtelingenkamp Hol, waar tienduizenden IS-leden worden vastgehouden, vinden er drie opeenvolgende aanvallen plaats op controleposten van Asayîş. Het stadscentrum van Kobanê en het dorp Qirarêşke bij Sirrîn worden ook getroffen. In laatstgenoemd gebied wordt een huis gebombardeerd.
25 november 2022: De dorpen Dardara en Tal Tawil worden onder vuur genomen in Til Temir.
27 november 2022: Zeven aanvallen vinden plaats op Şehba en Zirgan.
28 november 2022: Een ziekenhuis in het dorp Qeremox in Kobanê wordt aangevallen.
10 december 2022: Turkije bombardeert het dorp Aqibê in Efrîn-Şêrawa, er ontstaat materiële schade.
24 december 2022: Bij een drone-aanval op een pluimveebedrijf in het dorp Mizgefê in het noordoosten van de stad Tirbespîyê raken drie vrouwen die daar werkten en een minderjarige persoon gewond. Een van de werknemers overlijdt tien dagen later aan haar verwondingen. Ook de dorpen Girê Siwar, Girê Pirê en Tiweyêl worden gebombardeerd.
Tientallen aanvallen in 2023
In de eerste helft van 2023 heeft het Turkse leger al tientallen keren toegeslagen met drones.
3 januari 2023: De vertegenwoordiger van MLKP in Rojava, Zeki Gürbüz, wordt in de buurt van Hesekê vermoord bij een gerichte aanslag door de Turkse staat. Bij de aanslag in de vorm van een drone-aanval sterft ook strijder Özgür Namoğlu.
4 januari 2023: Bij een aanval op het dorp Tall Tawil raken twee QSD-leden gewond.
6 januari 2023: Het dorp Xalidiyê bij Ain Issa wordt gebombardeerd, een tienjarige raakt zwaargewond. In Soxanekê bij Efrîn wordt een kamikaze drone ingezet.
11 januari 2023: Een voertuig wordt gebombardeerd op de verbindingsweg tussen Qamişlo en Hesêkê.
12 januari 2023: Het dorp Qermitlo in Qamişlo wordt aangevallen.
15 januari 2023: Het dorp Birîva in Amûdê wordt aangevallen.
18 januari 2023: Een Turkse gevechtsdrone bombardeert een auto op de weg tussen Qamişlo en Dêrik. De aanval vindt plaats in het dorp Maşûqê en richt zich op een drukbezochte benzinepomp. Twee mensen, waaronder een scholier, komen om het leven.
19 januari 2023: In Rimêlan wordt een basis die gebruikt wordt voor militaire coördinatie met de internationale coalitie tegen IS gebombardeerd. Bij de aanval wordt SDF-strijder Rojhat Hesekê, belast met de coördinatie met de anti-IS coalitie, gedood. Een ander lid van de multi-etnische militaire bond raakt gewond.
12 februari 2023: In Menaz bij Kobanê wordt een voertuig aangevallen door een drone. Hierbij komt een SDF-strijder om het leven.
22 februari 2023: Een auto wordt gebombardeerd in Qamişlo, een burger komt om het leven.
14 april 2023: Op de weg nabij de Syrisch-Turkse staatsgrens tussen Qamişlo en Nisêbîn (Tr. Nusaybin) wordt een voertuig opgemerkt door een drone.
25 april 2023: Bij een drone-aanval op een auto in Kobanê wordt SDF-strijder Mazlum Dogan gedood.
5 mei 2023: In Qeyrewan bij Til Hemis wordt een huis gebombardeerd, en bij een aanval in kamp al-Hol komen twee SDF-leden om het leven.
11 mei 2023: Bij een drone-aanval op een voertuig worden YPJ-strijdster Cûdî Egîd en SDF-strijder Fûad Mihemed gedood in Kobanê.
18 mei 2023: De burger Abdul Wahab Al-Muhammad Al-Hajj Hamidi wordt gedood bij een drone-aanval op zijn auto in Minbic.
19 mei 2023: Ook in Minbic sterven vier Syrische militairen bij een aanval op hun basis in het noordelijke deel van de stad, en raken talloze anderen gewond.
10 juni 2023: Bij een drone-aanval in Ehdas bij Tel Rifat worden drie SDF-strijders gedood en twee anderen raken gewond.
14 juni 2023: Turkije valt landelijke nederzettingen aan in Şêrawa, Şera en Şehba. Zeven soldaten van het regime worden gedood en vier anderen raken gewond. Een andere aanval wordt uitgevoerd op de weg tussen Qamişlo en Tirbespiyê, waarbij SDF-strijder Ciwan Oso wordt gedood en twee mensen gewond raken.
20 juni 2023: Bij een Turkse drone-aanval op een auto in Tirbespiyê worden AANES-vertegenwoordiger Yusra Darwish, haar plaatsvervanger Lîman Şiwêş en chauffeur Firat Tuma gedood. Gabriel “Gabi” Shamoun raakt gewond.