- Kazachstan
In de Kazachse hoofdstad Astana is vandaag de 20e ronde van de Syrië-gesprekken begonnen. Alle eerdere gesprekken in het Astana-formaat zijn mislukt wat betreft het oplossen van de crisis in Syrië. Naast Turkije, Rusland en Iran, die gelden als belangrijkste spelers in Syrië, nemen ook vertegenwoordigers van de Syrische regering en de VN-gezant voor Syrië, Geir O. Pedersen, deel aan de tweedaagse top. Jordanië, Libanon en Irak nemen deel als waarnemers.
Tijdens de tweedaagse besprekingen worden de veranderingen in de regionale situatie in Syrië en de ontwikkelingen ter plaatse besproken. Ook staat de creatie van voorwaarden voor de terugkeer van Syrische vluchtelingen op de agenda.
Een van de belangrijkste onderwerpen van de top zou de normalisering van de relaties tussen Damascus en Ankara moeten zijn. Turkije heeft voorafgaand aan deze bijeenkomst de aanvallen op de autonome regio Noord- en Oost-Syrië geïntensiveerd. Volgens waarnemers streeft de Turkse staat naar een nieuwe overeenkomst met Rusland om verdere gebieden in Syrië te bezetten. Er wordt aangenomen dat deze aanvallen met goedkeuring van alle betrokken partijen worden uitgevoerd en dat het doel ervan is om druk uit te oefenen op het autonome bestuur en hen te dwingen concessies te doen aan de regering in Damascus.
Op woensdag zal er tijdens een consultatiebijeenkomst tussen de plaatsvervangende ministers van Buitenlandse Zaken van Turkije, Rusland, Iran en Syrië worden gesproken over een “wegkaart voor de normalisering van de Syrisch-Turkse betrekkingen”. Dit verklaarde de plaatsvervangend Russische minister van Buitenlandse Zaken, Michail Bogdanov, na een eerste vergadering met de delegaties: “We zijn nu geïnteresseerd in het normaliseren van de relaties tussen Damascus en Ankara. Dat is een zeer belangrijk proces. In de afgelopen twaalf jaar zijn er veel problemen ontstaan. Op 10 mei ontmoetten de ministers van Buitenlandse Zaken elkaar in Moskou. Nu werken we aan een wegkaart voor dit proces.”
De Astana-top vindt plaats nadat Syrië is opgenomen in de Arabische Liga, waardoor het isolement van Damascus in de Arabische wereld sinds het begin van de oorlog is doorbroken. Iran heeft een proces van toenadering tot zijn regionale rivaal Saoedi-Arabië ingezet. Beide landen kondigden de wederzijdse opening van hun ambassades aan.
De leider van de Syrische delegatie in Astana benadrukte dat normalisering van de betrekkingen tussen Syrië en Turkije alleen mogelijk is als Turkije zijn troepen uit Syrië terugtrekt. Het staatspersbureau SANA citeerde de plaatsvervangend minister van Buitenlandse Zaken Ayman Sousan, die de Syrische delegatie leidt, met de woorden dat de terugtrekking van Turkije uit de Syrische gebieden de enige basis is voor normale relaties tussen de twee landen. Sousan benadrukte ook dat “het waarborgen van grensveiligheid een gezamenlijke verantwoordelijkheid is van buurlanden”.De Turkse staat bezet een groot gebied langs de grens in het noorden van Syrië. In deze bezette gebieden heeft zich een terreurregime gevestigd. Hoewel de Astana-top waarschijnlijk meer een technische bijeenkomst zal zijn waarbij de verschillende actoren hun posities in het Syrische conflict willen afstemmen, is de samenkomst van de vier staten vooral een succes voor Rusland. Want Moskou is er niet alleen in geslaagd om het Westen buiten de onderhandelingen over de toekomst van Syrië te houden, maar ook om Turkse en Syrische overheidsfunctionarissen weer aan tafel te brengen.