- Turkije
Zeven jaar na de ernstige terroristische aanslag in Ankara heeft de politie geweld gebruikt tegen deelnemers aan een herdenkingsevenement. Alle toegangswegen en zijstraten rond het centraal station, de plaats van het bloedbad, werden afgezet met politiebarrières en talloze mensen werden aangevallen. De veiligheidstroepen hebben maandag belet dat de demonstranten en leden van de media samenkomen voor de herdenking. Alleen familieleden en enkele parlementsleden en vertegenwoordigers van belangrijke instellingen zoals de Medische Vereniging (TTB) mochten aanwezig zijn. Zo’n twintig mensen die protesteerden tegen het politieoptreden werden zonder opgaaf van redenen aangehouden.
Op 10 oktober 2015 bliezen twee zelfmoordterroristen uit een bij de Turkse politie bekende ISIS-terroristische cel zichzelf op voor het treinstation van de Turkse hoofdstad tijdens een vredesbijeenkomst die werd gepromoot door de HDP (Democratische Volkspartij) samen met de vakbondsfederatie KESK en andere linkse democratische organisaties tegen de oorlog van de Turkse staat tegen de Koerdische bevolking. Meer dan honderd mensen stierven en meer dan 500 anderen raakten gewond, van wie sommigen ernstig. Tot op heden heeft de aanval het leven gekost aan 104 mensen die betrokken zijn bij het vredesinitiatief.
Om 10.04 uur, het tijdstip van de aanslag, werd ondanks politieverstoringen een minuut stilte in acht genomen voor de slachtoffers voor het treinstation in Ankara. Veel van de aanwezigen droegen borden met de foto’s van hun vermoorde familieleden en plakkaten met de tekst “We vergeten niet, we vergeven niet”, “Moordenaar ISIS, collaborateur AKP” en “De tijd zal komen dat de moordenaars zich zullen verantwoorden voor het volk”. Mehtap Sakinci Coşgun, die zeven jaar geleden haar man verloor bij de aanslag en vervolgens samen met andere nabestaanden de “Vrede en Solidariteitsvereniging van 10 Oktober” oprichtte, was de eerste die een toespraak hield.
“Ons verlies is nu erkend”
“Elk jaar op 10 oktober komen we hier samen om respect te eisen voor ons lijden en onze pijn. Maar helaas, keer op keer, merken we dat ons verdriet niet wordt erkend en mensen die hun dierbaren willen herdenken, worden aangevallen. We willen niet geïsoleerd worden van onze vrienden die met ons willen rouwen. We willen samen herdenken, zonder dat politieagenten rouwenden in elkaar slaan.” Met betrekking tot het proces rondom de aanslag had Coşgun kritiek op het feit dat de slachtoffers nog steeds geen gemoedsrust krijgen, omdat slachtoffers en nabestaanden tot op de dag van vandaag geen recht of billijkheid hebben gekregen. Tot nu toe zijn slechts negen mensen veroordeeld in verband met de aanslag, die zouden hebben meegewerkt aan de voorbereidingen van het bloedbad. Krachten binnen de staat die volgens onderzoek van een advocatencollectief betrokken zouden zijn bij de aanslag, zijn niet aangeklaagd. Nabestaanden van de slachtoffers beschuldigen de Turkse regering ervan de precieze omstandigheden van het misdrijf niet te willen ophelderen vanwege haar eigen schuld.
De zelfmoordaanslag in Ankara was de ernstigste terroristische aanslag in de geschiedenis van Turkije. Het vond plaats in een tijd dat president Tayyip Erdoğan zijn eenmansregime opbouwde. Op 30 oktober 2014 keurde de Nationale Veiligheidsraad het plan goed om de Koerdische bevrijdingsbeweging neer te slaan. De uitslag van de parlementsverkiezingen in juni 2015 dwarsboomde aanvankelijk de plannen van Erdoğan en schudde zijn staatsdoctrine door elkaar. Na 13 jaar alleenheerschappij verloor de AKP haar absolute meerderheid, dankzij de HDP die het parlement binnenkwam met meer dan 13 procent van de stemmen en 80 parlementsleden. “Dit was een verpletterende nederlaag”, zei Şükran Kablan Yeşil, medevoorzitter van KESK, tijdens de herdenkingsceremonie, herinnerend aan de politieke fase in 2015. Slechts twee dagen voor de verkiezingen was er een aanval op de laatste campagnebijeenkomst van de HDP. in Amed (Tr. Diyarbakir), waarbij vijf mensen omkwamen. Een van de daaropvolgende slachtpartijen was de Suruç-aanval op 20 juli 2015, waarbij 33 jongeren werden opgeblazen door een zelfmoordterrorist. De ISIS-cel die onder controle staat van de veiligheidsautoriteiten, die ook de Ankara-aanval uitvoerden, is verantwoordelijk voor beide aanvallen.
“De strijd voor rechtvaardigheid duurt overal voort”
“Dit waren aanvallen door barbaarse krachten in dit land, die specifiek gericht waren tegen die kringen die zich verzetten tegen de democratisering van Turkije. Degenen die verantwoordelijk zijn voor het bloedbad in Ankara zijn niet alleen degenen die stil bleven in het aangezicht van de donkere tijden, degenen die hebben geholpen bij de voorbereiding van de aanslagen, degenen die nog steeds op de vlucht zijn of in de gevangenis zitten vanwege hun medeplichtigheid, maar ook degenen binnen de politieke elite. Onze strijd voor gerechtigheid zal pas eindigen als alle verantwoordelijken voor het gerecht zijn gebracht. Dit geldt vooral voor degenen die, toen en nu, geloven dat ze onder de bescherming van de heersers staan”, zei Şükran Kablan Yeşil.
Daarna kwamen andere mensen aan het woord, waaronder DISK-voorzitter Arzu Çerkezoğlu, TMMOB-voorzitter Emin Koramaz, TTB-secretaris-generaal Vedat Bulut en enkele familieleden van slachtoffers. Onder hen was Zöhre Tedik, moeder van activist Korkmaz Tedik. Ze veroordeelt het feit dat van de politie alleen familieleden bij de herdenking aanwezig mogen zijn. “De strijd voor gerechtigheid gaat overal door, tot onze laatste druppel bloed”, zei de Koerdische vrouw uit Malatya. Aan het eind werden op het plein voor het station rode anjers neergelegd als teken van herinnering.