- Zuid-Koerdistan
Nadat de genocide door IS begon op 3 augustus 2014, ontvluchtten honderdduizenden Yezidi’s de regio Şengal. Talloze werden vermoord, verkocht op slavenmarkten en ontheemd. Ondanks obstakels van de Zuid-Koerdische “Democratische Partij van Koerdistan” (KDP), bondgenoot van Turkije, en de Irakese regering, blijven mensen na de bevrijding terugkeren naar de regio.
Terugkeer na de genocide
Journalist Ibrahim Êzidî doet verslag van de laatste ontwikkelingen in de regio Şengal voor het persbureau Mezopotamya. Hij herinnert eraan dat het aantal terugkerenden is toegenomen met de oprichting van de Autonome Raad van de regio Şengal (MXDŞ) en zegt: “Voor het eerst in hun geschiedenis keren de Yezidi’s terug naar hun land na een genocide. Dit is een uiterst belangrijke boodschap en reactie op de gepleegde genocide. Deze terugkeer mogelijk maken was geen gemakkelijke taak en vergde aanzienlijke offers. Vrouwen en onze pioniers hebben hierin een cruciale rol gespeeld. De terugkeer is ook te danken aan de mensen die het zelfbestuur in deze regio hebben opgezet, vooral persoonlijkheden als Mam Zeki, Seîd Hesen en Dijwar Feqîr.”
Meer dan 250.000 inwoners
Het zelfbestuur heeft de gevluchte Yezidi’s herhaaldelijk aangemoedigd om terug te keren. Êzidî meldde dat het aantal inwoners van de Şengal regio nu de 250.000 heeft overschreden. Dit is een groot succes.
KDP als grootste obstakel
Hij wees er echter ook op dat de KDP, die gelieerd is aan Turkije, het grootste obstakel is voor terugkeer. Via verschillende NGO’s in de vluchtelingenkampen suggereert de KDP dat Şengal niet veilig is en laat ze aanvragers van terugkeer maanden wachten. Hij zei verder: “De KDP presenteert zichzelf als een kracht die zal helpen bij de wederopbouw van Şengal. Maar in werkelijkheid zijn de dingen anders. Ondanks al deze obstakels gaat de terugkeer naar Şengal door. Onlangs heeft het Iraakse ministerie van Migratie en Immigratie, in samenwerking met internationale organisaties, ongeveer 400-500 mensen in staat gesteld om terug te keren naar Şengal.”
Zelforganisatie in de regio Şengal
Êzidî legde uit dat de repatrianten zich organiseren onder de paraplu van het autonome bestuur van Şengal. Dit komt omdat de enige krachten die de Yezidi’s beschermen en hun terugkeer garanderen de YBŞ, YJŞ en de Asayîşa Êzîdxanê zijn. Hij rapporteerde: “Het zelfbestuur van Şengal, de gemeenteraden en de gemeenten ondersteunen deze families naar best vermogen. De teruggekeerden hebben hulp nodig. Hun huizen zijn verwoest en moeten herbouwd worden. Degenen die gewond zijn geraakt door IS hebben medische zorg nodig. Voor een land, raad of zelfbestuur is dit een immense last om alleen te dragen.”
Erkenning van genocide is niet genoeg
Êzidî herinnerde eraan dat tot nu toe 20 landen de massamoord op de Yezidi’s hebben erkend als genocide. Formele erkenning alleen is echter niet genoeg: “Tot nu toe zijn er geen maatregelen genomen in het belang van de Yezidi-gemeenschap. Naast de erkenning van de genocide moet ook de autonomie van Şengal erkend worden en het recht op zelfbeschikking aanvaard. Beslissende stappen naar de terugkeer van de Yezidi-gemeenschap naar Şengal en de wederopbouw van Şengal zijn noodzakelijk. Pas dan kunnen we spreken van een echte erkenning van de genocide. Tot nu toe bestaat dit alleen op papier, terwijl er in de praktijk niets is gedaan.”
De genocide duurt voort
Êzidî herinnerde eraan dat de staten niets doen om de regio te beschermen. Hij concludeert: “Veel overlevenden van de genocide werden gedood door de Turkse staat. We kunnen zeggen dat de genocide op de Yezidî voortduurt. Instellingen en staten die de genocide erkennen hebben hun plichten en verantwoordelijkheden niet vervuld. Deze onverantwoordelijkheid zorgt ervoor dat de Yezidi’s hun land verlaten. Dit is ook uiterst zorgwekkend. Sommige interne krachten doen er alles aan om Yezidi’s aan te moedigen naar Europa te gaan. De Iraakse en Zuid-Koerdische regeringen en Turkije steunen smokkelaars die de Yezidi’s naar het buitenland brengen. De weg is vrijgemaakt voor de Yezidi’s om hun thuisland te verlaten. De exodus van de Yezidi’s uit Şengal is een groot gevaar en is verbonden met de genocide. Als Şengal niet beschermd wordt en de Yezidi’s de controle over de regio niet overnemen, zal hun bestaan bedreigd worden. De terugkeer van de Yezidi’s naar Şengal moet gestimuleerd worden.”