Sebahat Tuncel: De strijd van vrouwen heeft een nieuw perspectief nodig

  • Turkije

In de aanloop naar de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen op 25 november sprak Sebahat Tuncel met ANF Nieuwsagentschap en zei dat alleen maar protesteren, “nee” zeggen of samenkomen op bepaalde dagen niet langer voldoende is. Ze benadrukte dat het tijd is om een veel uitgebreidere en transformatieve strijd voor vrouwen op te zetten.

Als we het resultaat niet kunnen veranderen, moeten we onze strijdmethode veranderen

Sebahat Tuncel, politica en activiste bij de Vrije Vrouwenbeweging (TJA), zei dat ze op 25 november opnieuw de Internationale Dag voor de uitbanning van geweld tegen vrouwen vieren, terwijl het moorden op vrouwen voortduurt.

Tuncel verklaarde dat 25 november over het algemeen weliswaar meer aandacht vestigt op de vele vormen van geweld waarmee vrouwen te maken hebben, maar dat het algemene resultaat niet is veranderd. Juist daarom, benadrukte ze, is het noodzakelijk geworden om de strijdmethoden te veranderen.

Tuncel onderstreepte dat de vrouwenbeweging een nieuwe impuls en een effectievere aanpak nodig heeft en zei: “Sinds de dag dat we zeiden dat we geen doodskisten meer zouden dragen, zijn we veel te veel doodskisten van vrouwen gaan dragen. Dit is een ernstig probleem. De mannelijke dominantie versterkt de druk, het geweld en de uitbuiting van vrouwen. Deze situatie maakt het leven van vrouwen onleefbaar of kost hen zelfs het leven. Precies op zo’n moment hebben we ons als vrouwen afgevraagd in wat voor wereld we willen leven, en als TJA hebben we benadrukt dat we ons nog meer moeten organiseren voor een samenleving zonder geweld of uitbuiting, waar vrouwen kunnen ademen. Want in dit stadium is alleen maar protesteren niet genoeg, ‘nee’ zeggen is niet genoeg, en alleen op bepaalde dagen samenkomen is niet genoeg. We moeten werken aan hoe we gezamenlijk een op vrijheid gericht leven voor vrouwen kunnen opbouwen tegen het door mannen gedomineerde systeem.

We moeten samenwerken en de muren doorbreken

Sebahat Tuncel stelde dat het leven van vrouwen niet zal veranderen zolang de door mannen gedomineerde mentaliteit niet verandert. Tuncel zei: “We worden geconfronteerd met een diepgewortelde, door mannen gedomineerde mentaliteit. Om deze mentaliteit te overwinnen, hebben we veel meer organisatie en een veel grotere mentaliteitsverandering nodig. En deze verandering mag niet alleen van vrouwen komen, maar moet in de eerste plaats van mannen komen. Er zijn sterkere initiatieven en preventieve maatregelen nodig. We hebben een systeem nodig, een mentaliteit, een op de vrijheid van vrouwen gericht leven dat gewelddadige omgevingen elimineert, gebaseerd is op gendergelijkheid, het werk van vrouwen respecteert en het onzichtbare werk van vrouwen zichtbaar maakt. Mannelijke dominantie is georganiseerd in alle aspecten van het leven, in de regering, in de rechterlijke macht, in politieke partijen en op de arbeidsmarkt. Om levens te veranderen, moeten we ons daarom beter organiseren, meer samenwerken en die muren doorbreken. Om de muren voor ons te overwinnen, moeten we de vrijheid van vrouwen versterken. Ja, de strijd die we tot nu toe hebben gevoerd is zinvol en belangrijk, maar bovenal moeten we veel meer ruimte voor vrijheid creëren; en om dit te bereiken hebben we geen versnipperde inspanningen nodig, maar een verenigd en alomvattend perspectief en een gezamenlijke strijd.

Waar we mee te maken hebben is geen vrouwenkwestie, maar een probleem van mannelijkheid

Sebahat Tuncel zei dat de vrouwenbeweging een perspectief moet ontwikkelen dat in staat is om elke vorm van geweld tegen vrouwen aan te pakken, en benadrukte het belang van een strijd die prioriteit geeft aan transformatie op alle gebieden van het leven, van de werksfeer tot de bredere samenleving.

Tuncel wees erop dat zes vrouwen, onder wie drie kinderen, omkwamen bij een vermijdbaar bloedbad op de werkplek in de parfumfabriek Ravive in Dilovası, en merkte op dat deze gruweldaad niet los kan worden gezien van het functioneren van het door mannen gedomineerde systeem.

Tuncel benadrukte dat mannelijke dominantie een hiërarchie ten opzichte van vrouwen creëert en vervolgde: “Ongelijkheid begint hier en wordt vanaf hier steeds groter. Daarom moet dit worden ontmanteld. Om deze reden is de strijd die uitsluitend door vrouwen wordt gevoerd niet voldoende. Mannen moeten veranderen en zich transformeren volgens een op de vrijheid van vrouwen gericht perspectief. Want het probleem waar we mee te maken hebben is geen vrouwenprobleem, maar een probleem van mannelijkheid. We moeten het probleem van mannelijkheid overwinnen. En dat kan alleen door ons te organiseren rond de eisen van vrouwen. Een goed georganiseerde samenleving kan veel problemen overwinnen. Als je goed kijkt, probeert het kapitalisme desorganisatie op te leggen door middel van zijn verdeel-, versnipper-, isoleer- en heersbeleid. Als vrouwen hebben we juist tegen dit beleid een alomvattend strijdperspectief nodig. Het gezin, de samenleving, de door mannen gedomineerde mentaliteit en de politiek moeten veranderen.”

Vrede is de fundamentele eis van alle vrouwen

Sebahat Tuncel zei dat ze op 25 november van dit jaar nog luider zullen oproepen tot vrede op straat en op pleinen, waarbij ze opmerkte dat oorlog de omgeving is waarin staatsgeweld en mannelijk geweld het duidelijkst tot uiting komen.

Tuncel legde uit dat ze met duizenden vrouwen hebben gesproken over het thema vrede en dat vrede de fundamentele eis is van alle vrouwen. Ze voegde er echter aan toe dat het wijdverbreide wantrouwen jegens de regering diepe onrust veroorzaakt onder de bevolking en dat dit klimaat van onrust de samenleving ervan weerhoudt om het proces volledig te omarmen.

Tuncel zei: “Tien jaar lang heeft het fascisme waaronder we hebben geleefd het leven van de hele bevolking beïnvloed, niet alleen dat van vrouwen. In een omgeving waar de vrijheid van denken en meningsuiting is verdwenen en de ruimte voor politieke activiteit is gekrompen, heerst een diep gevoel van onveiligheid. Maar ondanks deze negatieve sfeer geven vrouwen niet op; zij blijven zich in de voorhoede inzetten voor vrede. Zoals u weet, zijn wij onlangs als vrouwen naar Ankara gemarcheerd en hebben wij onze eisen in het parlement kenbaar gemaakt. Hier gaat enorm veel werk en inspanning aan vooraf. Maar uiteindelijk heeft de staat de verantwoordelijkheid om het proces vooruit te helpen. Vrouwen vechten hiervoor, en wat verwachten ze daarvoor terug? Ze willen dat de Commissie naar Imrali gaat en een ontmoeting heeft met de heer Öcalan. Ze willen dat er een vredeswet wordt aangenomen, wettelijke regelingen met betrekking tot het proces. Want er is geen andere voorwaarde.

Er moeten wettelijke regelingen worden getroffen die de weg naar vrede en democratie vrijmaken

Sebahat Tuncel merkte op dat de guerrillastrijders weliswaar hun wapens hadden verbrand, maar niet naar Turkije waren gekomen omdat uit ervaringen uit het verleden bleek dat ze zouden worden gearresteerd. Ze herinnerde eraan dat twee vredesgroepen jaren geleden waren gekomen en beide gevangen waren gezet. Dit blijft volgens haar een zeer negatieve herinnering in het collectieve bewustzijn van de Koerden. Moeders willen hun kinderen omhelzen, maar op dit moment is daar geen grond voor. Tuncel wees erop dat zelfs de uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) en het Turkse Constitutionele Hof (TCC) niet worden uitgevoerd. In een dergelijke situatie, zei ze, moeten het parlement en zijn commissie de nodige wil tonen. In een instantie die 90 procent van de samenleving vertegenwoordigt, moet het parlement het initiatief nemen om de nodige vredeswetgeving vast te stellen. Tuncel zei: “Uiteindelijk is er een politieke beweging die zichzelf heeft ontbonden en wil komen deelnemen aan de democratische politiek. Maar daarvoor ontbreekt het wettelijk kader. Het niet uitvoeren van de wet, of het niet vaststellen van wettelijke voorschriften die de weg naar vrede en democratie zouden openen, is niet alleen een probleem voor de Koerden. Vrede, democratie en vrijheid zijn niet alleen Koerdische kwesties; ze betreffen heel Turkije. Het bewind van de curatoren werd bijvoorbeeld eerst opgelegd aan de Koerden. Maar nu wordt het in heel Turkije toegepast. Voorheen waren het Koerdische politici die werden vastgehouden en gearresteerd; vandaag de dag wordt dezelfde wetteloosheid ook toegepast op politici van de Republikeinse Volkspartij (CHP). We hebben altijd gewaarschuwd dat als je ergens wetteloosheid toestaat, dit op een dag op je terugkomt, maar destijds luisterde niemand. Daarom hebben we allemaal een alomvattende vredespolitiek nodig. Willen we echt vrede? Willen we echt dat wapens uit het spel worden genomen? Niet de Koerden zullen deze vraag beantwoorden, maar Turkije.

Bron: ANF