Een maand na de vredesoproep van Abdullah Öcalan heeft de Turkse staat nog steeds geen concrete stappen gezet in de richting van een dialoogproces.
Sabri Ok, lid van de Uitvoerende Raad van de Koerdische Gemeenschappen van Koerdistan (KCK), heeft scherpe kritiek geuit op de Turkse regering in een interview met de Koerdische omroep Stêrk TV. Een maand na het vredesmanifest van Abdullah Öcalan heeft de staat nog geen stappen ondernomen. Ok eist concrete maatregelen en benadrukt dat ontwapening van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) alleen denkbaar is onder leiding van Öcalan.
Staat doet alsof oproep tot vrede nooit heeft plaatsgevonden
De focus van Ok’s verklaringen was de “Oproep voor Vrede en een Democratische Samenleving”, die PKK-oprichter Abdullah Öcalan op 27 februari publiceerde op het gevangeniseiland Imrali, waar hij sinds 1999 politiek gegijzeld wordt gehouden. “Met dit manifest richtte Öcalan zich niet alleen tot het Koerdische volk, maar ook tot de hele Turkse samenleving, de internationale gemeenschap en vooral de Turkse staat”, benadrukte Ok. De PKK kondigde vervolgens op 1 maart eenzijdig een staakt-het-vuren af en gaf daarmee aan bereid te zijn tot deëscalatie. “Maar de Turkse staat doet alsof deze oproep nooit heeft plaatsgevonden”, bekritiseerde Ok.
Öcalans rol centraal in congres en ontwapening
Ok werd vooral duidelijk in het debat over een mogelijke ontwapening van de PKK. Er zijn herhaalde oproepen aan de PKK om haar congres bijeen te roepen en de wapens neer te leggen. “Maar dat is onmogelijk zonder Öcalan,” benadrukte Ok. Alleen Öcalan zou zo’n historische stap kunnen leiden. “Wie moet het congres bijeenroepen, wie kan de strijders die in Öcalans naam een eed hebben afgelegd bevelen de wapens neer te leggen?”, vroeg Ok retorisch. Een oplossing is alleen mogelijk onder de voorwaarde van Öcalans fysieke vrijheid, vervolgde Ok.
Geen realisatie van politieke beloften
Tegelijkertijd beschuldigde Ok de regering ervan gedane beloften niet na te komen. Hoewel er met verschillende partijen gesprekken zijn gevoerd over juridische en politieke veranderingen, is er sindsdien niets gebeurd. “Er is niet eens een positieve verklaring afgelegd,” bekritiseerde hij. In plaats daarvan heeft de regering zich beperkt tot het blijven eisen dat de PKK ontwapent, zonder zelf verantwoordelijkheid te nemen.
Internationale steun voor Öcalans oproep
De vertegenwoordiger van de KCK benadrukte dat Öcalans oproep tot vrede internationaal goed is ontvangen – ook door de Verenigde Naties, de EU, de VS, academici en maatschappelijke organisaties. Hieruit leidt Ok af dat de campagne voor de fysieke vrijheid van Öcalan naar een nieuw niveau moet worden getild. “Deze beweging moet ononderbroken doorgaan en beter worden georganiseerd,” zegt Ok.
Repressie tegen oppositie: “CHP toont late realisatie”
Met betrekking tot de recente repressie tegen de grootste oppositiepartij CHP – waaronder de arrestatie en het ontslag van de burgemeester van Istanbul Ekrem Imamoğlu en de aanstelling van gedwongen bestuurders in verschillende gemeenten – was Ok zowel kritisch als begripvol. Het standpunt van de CHP was “laat, maar belangrijk”. De partij realiseert zich nu uit de eerste hand hoe staatsrepressie voelt, terwijl ze lang heeft gezwegen over de aanvallen op Koerdische structuren.
Maatschappelijk verzet groeit
Ok ziet echter een groeiend potentieel voor politieke verandering. De samenleving staat op het punt om in opstand te komen tegen de toenemende onderdrukking door de staat. “Mensen hebben lang gezwegen, maar nu zeggen ze: genoeg is genoeg,” legt hij uit. De protesten van met name academici en studenten en de actieve rol van vrouwen en jongeren laten zien dat er een breed maatschappelijk verzet aan het ontstaan is.
Aan het einde deed Sabri Ok een oproep aan alle democratische krachten: “Als iedereen zich samen inzet voor de democratisering van Turkije, voor de rechten van het Koerdische volk en voor de vrijheid van Öcalan, kan er geschiedenis worden geschreven en veranderd.”