- Noord-Koerdistan
De Ecologische Raad van Amed heeft opgeroepen tot onmiddellijke stopzetting van een infrastructuurproject in het Koerdische district Licê, dat vlakbij de cultureel-historisch belangrijke Birkleyn-grotten ligt. Samen met de Beweging van Vrije Vrouwen (TJA), vertegenwoordigers van de DEM-partij en talrijke burgers werd zondag een openbaar protest georganiseerd, waarbij ook ter plaatse een verklaring werd voorgelezen.
Het protest is specifiek gericht tegen de bouw van een kalksteengroeve met bijbehorende breek- en sorteerinstallatie, die wordt uitgevoerd door de regionale directie van de Turkse wegenbouwdienst in het dorp Korxa. De demonstranten verzamelden zich eerst bij het gedenkteken van Ehmedê Xanî en trokken vervolgens te voet naar de bouwplaats. Daar ontstonden er confrontaties met de gendarmerie, die ondertussen probeerde deelnemers te arresteren en vertegenwoordigers van de pers te verhinderen hun werk te doen. Na protesten werd van deze maatregelen afgezien.
Sabri Kılıç, medewoordvoerder van de Ecologische Raad van Amed, noemde het project een ingrijpende verstoring van een historisch, ecologisch en sociaal kwetsbaar gebied. Het geplande ontginningsgebied beslaat ongeveer 250 hectare en ligt direct boven de historische Birkleyn-grotten – een plek met culturele en archeologische betekenis.
Bijzonder kritiek is het feit dat er voor het project geen milieueffectbeoordeling is uitgevoerd – een procedure die Kılıç als onwettig en gevaarlijk beschouwt: “Dit project zal niet alleen gesteente winnen. Het zal het ecosysteem vernietigen, het grondwater verontreinigen, weidegronden en het levensonderhoud van de lokale bevolking in gevaar brengen en het historische erfgoed van de regio onherstelbaar beschadigen.”
Kılıç benadrukte dat de betrokken gebieden al eeuwenlang als weidegrond worden gebruikt en onmisbaar zijn voor de landbouw en veeteelt. Een dergelijke transformatie tegen de wil van de bevolking is onaanvaardbaar. De Ecologische Raad eiste de onmiddellijke intrekking van de vrijstelling van de verplichting om een milieueffectrapportage uit te voeren en een volledige bouwstop. Samen met de dorpsbewoners en maatschappelijke organisaties zal het verzet worden voortgezet.
DEM-parlementslid steunt protest
Ook DEM-parlementslid Ceylan Akça sloot zich aan bij het protest. Ze bekritiseerde dat de autoriteiten zich verschuilen achter vermeende veiligheidsredenen om fundamentele rechten op vrijheid van meningsuiting en vergadering te onderdrukken. Het gaat daarbij niet alleen om de natuur, maar ook om de toekomst: “We vechten ervoor dat onze kinderen nog weten hoe de Birkleyn-grotten eruitzien. En we verdedigen zelfs de schaduw van de boom waaronder zich vandaag de dag degenen verschuilen die dit land willen vernietigen.”
Juridische stappen aangekondigd
Jurist Ahmet Inan, tevens medevoorzitter van de milieucommissie van de orde van advocaten van Amed (tr. Diyarbakır), wees erop dat het ontginningsgebied zich in de directe omgeving van oude nederzettingen en begraafplaatsen bevindt – en dat daarmee ook het archeologisch erfgoed ernstig in gevaar is. De bevoegde autoriteiten, zoals het provinciebestuur, het districtsbestuur in Licê en de monumentenzorg, hebben tot nu toe niet gereageerd.
“Deze onwettige ingreep moet onmiddellijk worden stopgezet. We hebben juridische stappen ondernomen en zullen het verzet van de bevolking met alle middelen van de rechtsstaat ondersteunen”, aldus İnan. Hij riep de verantwoordelijke instanties op om hun verantwoordelijkheid te nemen en de schade te beperken.
De bijeenkomst eindigde met slogans en applaus – de protesten zullen worden voortgezet.