Tot op de dag van vandaag, op de lente equinox, op 21 maart, vieren Koerdische, Perzische, Afghaanse en andere volken uit het Midden-Oosten Newroz of Niewe Dag en Kawa de ijzersmid.
De legende gaat dat op 21 maart, duizenden jaren geleden, een Koerdische ijzersmid genaamd Kawa een succesvolle rebellie leidde tegen een wrede Assyrische koning genaamd Dehak, die alle mensen van Mesopotamië, het land tussen de Eufraat en Tigris, terroriseerde.
Dehak was bezeten door Ahriman the Evil, die de macht over het koninkrijk wilde grijpen en het via Dehak deed.De koning was bezeten door twee slangen die Ahriman aan hem had doorgegeven. Hij vertelde de koning ook dat de enige manier om de vreselijke pijn die hij zou voelen te verlichten, zou zijn door de slangen te voeden met de hersens van jonge jongens en meisjes. Vanaf die donkere dag werden twee kinderen uit de steden en dorpen gekozen die onder het kasteel lagen.
Onder het koningskasteel woonde een smid die ijzeren schoenen maakte voor de beroemde wilde paarden van Mesopotamië en potten en pannen voor de inwoners van de stad. Zijn naam was Kawa. Hij en zijn vrouw waren verzwakt door verdriet en haatten Dehak omdat hij al 16 van hun 17 kinderen had gebruikt.Op een dag kwam het bevel van het kasteel dat de laatste dochter van Kawa zou worden gedood en dat haar brein de volgende dag naar de poort van het kasteel zou worden gebracht. Kawa lag de hele nacht op het dak van zijn huis, onder de heldere sterren en stralen van de schijnende volle maan en bedacht hoe hij zijn laatste dochter van de slangen van Dehak kon redden.
Als een vallende ster gebogen door de nachtelijke hemel kreeg hij een idee. De volgende ochtend ging hij op weg met zijn paard die langzaam aan de zware ijzeren kar trok met twee metalen emmers die aan de achterkant ratelden. De kar klom de steile geplaveide weg op en arriveerde buiten het kasteel. Nerveus ledigde hij de inhoud van de metalen emmers in de grote houten emmer buiten de enorme kasteelpoorten. Toen hij zich omdraaide om te vertrekken, hoorde hij de poorten schuddend en krakend ontgrendeld worden.Hij wierp nog een laatste blik en haastte zich weg. De houten emmer werd vervolgens langzaam opgetild door twee bewakers en meegenomen naar het kasteel. De hersenen werden gevoerd aan de twee hongerige reuzenslangen die uit Dehak’s schouders groeiden.
Toen Kawa thuiskwam, vond hij zijn vrouw knielend voor een brandend haardvuur. Hij knielde neer en tilde voorzichtig haar grote fluwelen mantel op. Daar, onder de mantel, was hun dochter. Kawa veegde haar lange dikke zwarte haar van haar gezicht en kuste haar warme wang. In plaats van zijn eigen dochter te offeren, had Kawa een schaap geofferd en de schapenbreinen in de houten emmer gestoken. En niemand had het gemerkt. Al snel hoorden alle stadsgenoten hiervan. Dus toen Dehak van hen een kindoffer eiste, deden ze allemaal hetzelfde.
Zo werden vele honderden kinderen gered. Vervolgens gingen alle geredde kinderen, in de duisternis, naar de meest verste en hoogste bergen waar niemand ze zou vinden. Hier, hoog in de veiligheid van het Zagros-gebergte, groeiden de kinderen in vrijheid. Ze leerden zelfstandig te overleven. Ze leerden hoe ze wilde paarden moesten berijden, hoe ze konden jagen, vissen, zingen en dansen. Van Kawa leerden ze vechten. Op een dag zouden ze snel terugkeren naar hun vaderland en hun volk redden van de tirannieke koning. De tijd verstreek en Kawa’s leger was klaar om hun mars naar het kasteel te beginnen. Onderweg passeerden ze door dorpen en gehuchten. De dorpshonden blaften en de mensen kwamen uit hun huizen om hen op te vrolijken en brood, water, yoghurt en olijven te geven. Toen Kawa en de kinderen bij het kasteel van Dehak kwamen, verlieten zowel mannen als vrouwen hun velden om zich bij hen te voegen.
Tegen de tijd dat ze het kasteel naderden was Kawa’s leger tot vele duizenden gegroeid. Ze zwegen buiten het kasteel en wendde zich tot Kawa. Kawa stond op een rots. De smid droeg zijn lederen schort en balde zijn hamer in zijn hand. Hij draaide zich om en keek naar het kasteel en hief zijn hamer op naar de kasteelpoort. De grote menigte stormde naar voren en sloeg de poorten van het kasteel neer, die de vorm hadden van gevleugelde krijgers waarna de mannen van Dehak snel werden overmeesterd.
Kawa snelde rechtstreeks naar Dehak’s kamers, langs de kronkelende stenen trap, en met zijn hamer doodde hij de boze slangenkoning en sneed zijn hoofd af. De twee slangen verschrompelden. Hij klom toen naar de top van de berg boven het kasteel en stak een groot vreugdevuur aan om alle inwoners van Mesopotamië te vertellen dat ze vrij waren.Al snel werden honderden branden over het hele land ontstoken om de boodschap te verspreiden en de vlammen sprongen hoog de nachtelijke hemel in en reinigden de lucht van de geur van Dehak en zijn slechte daden. De duisternis was verdwenen. Met het licht van de dageraad kwam de zon achter de donkere wolken vandaan en verwarmde opnieuw het bergachtige land. De bloemen begonnen langzaam te openen en de knoppen op de vijgenbomen begonnen te bloeien.
