- Iran
Narges Mohammadi zit sinds 2021 vast in de Evin-gevangenis in Teheran voor haar strijd tegen de verplichte hijab en de doodstraf in Iran.
Narges Mohammadi, die begin oktober de Nobelprijs voor de Vrede kreeg, mocht niet naar Oslo reizen om haar prijs in ontvangst te nemen.
Tijdens de ceremonie in het stadhuis van Oslo las haar 17-jarige tweeling Ali en Kiana, die sinds 2015 in ballingschap in Frankrijk leven, in het Frans de boodschap voor die Narges Mohammadi vanuit haar cel wist over te brengen.
“Ik ben een vrouw uit het Midden-Oosten, uit een regio die, ondanks het feit dat ze de erfgenaam is van een rijke beschaving, nu gevangen zit door oorlog en het slachtoffer is van de vlammen van terrorisme en extremisme”, zei Narges Mohammadi, eraan toevoegend dat ze deze boodschap schreef “achter de hoge en koude muren van een gevangenis”.
De 51-jarige activiste, die de afgelopen jaren herhaaldelijk is gearresteerd en veroordeeld, was een van de prominente gezichten van de “Jin, Jiyan, Azadi” (Vrouw, Leven, Vrijheid) opstand in Iran.
“De verplichte hijab, opgelegd door de overheid, is noch een religieuze verplichting noch een cultureel model, maar eerder een middel om de hele samenleving te controleren en te onderwerpen”, zei Narges Mohammadi in haar boodschap.
Narges Mohammadi beschreef de verplichting voor Iraanse vrouwen om de hoofddoek te dragen als een “schande voor de regering” en veroordeelde het “wrede en vrouwonvriendelijke religieuze regime”. Ze schilderde een portret van een Islamitische Republiek die “in wezen vreemd is aan haar ‘volk'”.
“Het Iraanse volk zal vastberaden de onderdrukking en het autoritarisme overwinnen”. zei Narges Mohammadi en veroordeelde in het bijzonder de onderdrukking, de onderwerping van de rechterlijke macht, propaganda en censuur, nepotisme en corruptie: “Twijfel hier niet aan, het is zeker.”
In de meer dan 100-jarige geschiedenis van de Nobelprijs is Narges Mohammadi de vijfde persoon die de vredesprijs ontvangt terwijl hij gevangen zit, na de Duitse Carl von Ossietzky, de Birmese Aung San Suu Kyi, de Chinese Liu Xiaobo en de Wit-Russische Ales Beliatski.
“De strijd van Narges Mohammadi (…) is vergelijkbaar met die van Albert Lutuli, Desmond Tutu en Nelson Mandela (allen Nobelprijswinnaars), die meer dan 30 jaar duurde voor het einde van de apartheid in Zuid-Afrika”, zei Nobelcomitévoorzitter Berit Reiss-Andersen.
“Vrouwen in Iran strijden al meer dan 30 jaar tegen discriminatie. Hun droom van een betere toekomst zal uiteindelijk worden gerealiseerd.”
De tweeling van Narges Mohammadi, die al meer dan acht jaar van hun moeder gescheiden zijn, zeggen dat ze niet weten of ze haar ooit nog levend zullen terugzien.
“Persoonlijk ben ik vrij pessimistisch”, zei haar dochter Kiana zaterdag, terwijl haar broer Ali zei dat hij “heel erg optimistisch” was.