De Koerdische Arbeiderspartij (PKK) heeft tijdens haar 52 jaar durende strijd belangrijke sociale waarden gecreëerd. Maar welke waarden zijn er tijdens dit halve eeuw ontstaan en hoe hebben deze waarden de vrouwenbeweging gevormd? Hoe is de rol van de partij in de bevrijding van vrouwen sinds haar oprichting tot op heden geëvolueerd en welke sociale veranderingen zijn er voortgekomen uit de participatie van vrouwen gedurende deze 52 jaar?
Raperin Munzur, lid van de Coördinatie van de Koerdische Vrouwenpartij voor Vrijheid (PAJK), sprak met ANF Nieuwsagentschap.
De PKK heeft met haar 52-jarige strijd een halve eeuw gemarkeerd en enorme waarden gecreëerd. Kunt u om te beginnen aangeven welke waarden zijn ontstaan en hoe deze waarden de strijd van vrouwen hebben beïnvloed?
Allereerst vier ik de dag van de oprichting van de PKK (27 november 1978), die een einde heeft gemaakt aan de geschiedenis van genocide en slavernij van het Koerdische volk en een geschiedenis van vrijheid inluidde. Ik breng deze groeten over aan voorzitter Öcalan, aan de vrouwen en aan al onze mensen.
Ik roep ook alle vrouwen op om, ter gelegenheid van 25 november, de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen, de strijd tegen de hedendaagse vertegenwoordigers en mentaliteit van de historische daders van vrouwenmoord te intensiveren. Het opbouwen van een vrij leven door de vrijheid van vrouwen centraal te stellen en te strijden tegen de door mannen gedomineerde mentaliteit is de fundamentele filosofie van president Öcalan. De vrouwenrevolutie zal worden gerealiseerd door de opbouw van een gemeenschappelijk vrouwelijk bestaan dat is gebaseerd op zelfverdediging tegen het door mannen gedomineerde systeem en al zijn institutionele structuren.
27 november 2025 heeft een betekenis die anders is dan alle andere. We vieren nu het jubileum van een beweging die haar eigen organisatorische vorm heeft overstegen. Dit toont aan dat de realiteit van de PKK niet louter een organisatorische structuur of mechanisme is, maar een geest en een identiteit. Ons volk heeft dit uitgedrukt met de slogan: “De PKK is het volk, en het volk is hier.” Deze viering is, door de essentie van de PKK, ook de viering van het Koerdische volk dat zijn bestaan bevestigt, identiteit verwerft en erin slaagt te overleven ondanks vernietigings- en ontkenningsbeleid. Het is een uiting van loyaliteit aan onze geschiedenis en aan wat er is bereikt.
Deze viering is een eerbetoon aan vrouwen die door de PKK en de guerrillastrijd hun waardigheid en vrijheid hebben gevonden, zichzelf zijn geworden en het pad van de vrouwenrevolutie zijn ingeslagen. Ja, de PKK is ontbonden, maar ze is de geschiedenis van het Koerdische volk ingegaan als de belichaming van vrijheid, verzet, zelfopoffering en het creëren van waardigheid. Om deze reden is de PKK niet ontbonden omdat ze een “terroristische organisatie” was, zoals de Turkse staat beweert, maar omdat ze haar rol heeft vervuld, haar tijd heeft voltooid en een punt heeft bereikt waarop de waarden die ze heeft gecreëerd, gesocialiseerd moesten worden.
De waarden die de PKK heeft voortgebracht, de lijn van vrijheid die zij heeft onthuld, hebben een niveau bereikt dat ver buiten de grenzen van een organisatie ligt. Ze zijn de waarden van een nieuw leven geworden. En deze waarden behoren nu toe aan onze hele samenleving, aan vrouwen en aan de volkeren van de wereld; het zijn grote vrijheidswaarden die omarmd moeten worden. Ze vormen de basis van een nieuwe revolutie en hebben de kracht om deze revolutie op basis van vrijheid op te bouwen. Het zijn de principes van een positieve revolutie.
Bovenal creëerde de PKK een identiteit. Ze bracht de vrije Koerdische identiteit voort. Ze maakte een einde aan de ontkenning en genocide die het Koerdische volk werd opgelegd. Ze onthulde een Koerdische realiteit die verder ging dan louter fysiek bestaan. Van een Koerdisch volk dat zich schaamde voor zichzelf, dat zijn identiteit verborg, dat leefde in een staat van zelfverloochening en vlucht, bouwde het een Koerdischheid op die trots is op zijn geschiedenis, identiteit en bestaan. Deze Koerdischheid neemt nu zijn plaats in de geschiedenis in.
Het bereiken van een stadium waarin Koerden hun identiteit vrijelijk kunnen uiten en met trots kunnen beleven, voorbij het complex van de ‘Koerd met staart’, is een revolutie. Het is een revolutie van bestaan en zijn. Want wat de Koerden hebben meegemaakt, in tegenstelling tot andere volkeren, was een vorm van uitwissing, en de problemen die dit veroorzaakte waren diepgaand. De zwaarste toestand die een mens kan ervaren, is zich schamen voor zichzelf, zich schamen voor zijn identiteit en cultuur, zich niet kunnen uiten in zijn eigen taal en cultuur, iemand anders willen zijn, zichzelf ontkennen en uiteindelijk vluchten voor zijn eigen wezen. Met de PKK is dit veranderd.
Een van de grootste verworvenheden van de 52 jaar durende strijd van de PKK is dat het Koerdische volk nu trots kan zijn op zijn Koerdische identiteit en bestaan. Dit is een sociale revolutie, een psychologische revolutie, een menselijke revolutie. De weg van de ‘achtergestelde Koerd’ naar de vrije Koerd, een weg die bezaaid is met enorme offers, lijden en verzet, werd bewandeld door de PKK.
Wat het oudste volk uit de geschiedenis heeft meegemaakt, is in feite een tragedie voor de hele mensheid. In die zin is de heropleving van de Koerden de culturele heropleving van de mensheid. President Öcalan zei: “Wat Koerdisch is, is universeel.” Vandaag beginnen historische en archeologische gegevens dit te bewijzen. Er is een verband tussen de universele geschiedenis van de mensheid en het bestaan en de cultuur van het Koerdische volk. Het statistische en machtsgerichte systeem is altijd in oorlog met sociale wortels en cultuur; het streeft ernaar deze uit te roeien. De belangrijkste vaardigheid van het kapitalisme ligt vooral in het ontdoen van het bestaan van al zijn waarden en menselijkheid, waardoor het wordt gereduceerd tot louter fysieke grenzen.
In een tijd waarin de mensheid op het punt van uitsterven staat, heeft het verzet van de wortelcultuur namens de mensheid zich opgedrongen als een soort historisch lot. De PKK is hiervan de stem geworden.
In wezen is de PKK een vrouwenpartij geworden. Ze stelde de vrijheid van vrouwen voorop en gaf prioriteit aan de emancipatie en bevrijding van vrouwen volgens het principe dat “de samenleving niet vrij kan zijn als vrouwen niet vrij zijn”. Op basis hiervan zorgde ze ervoor dat vrouwen zich organiseerden, een actieve rol gingen spelen in besluitvormings- en bestuursmechanismen en de fundamentele kracht van de ideologische strijd werden. Haar essentiële principe is het ontmantelen van de dominante mannelijkheid en de daarop gebaseerde cultuur, en het creëren van een op vrouwen gericht leven. Dit is wat de PKK onderscheidt.
In die zin is de heropleving van het Koerdische volk en van vrouwen door de PKK in zekere zin een goddelijke daad. De lijn en dialectiek van president Öcalan hebben geleid tot een besef dat met een zekere heiligheid moet worden beschouwd.
Net zoals de PKK heeft gestreden voor het Koerdische volk, heeft zij ook een theorie van vrijheid, strijd en socialisme voor alle volkeren, minderheden en gemeenschappen in de regio onthuld. Door het paradigma van president Öcalan heeft zij een nieuwe hoop voor de wereld gecreëerd.
Natuurlijk voeren we binnen onze organisatie kritiek en zelfkritiek uit op wat de PKK in haar 52-jarige strijd niet heeft bereikt. Geleid door de kritiek van president Öcalan bevinden we ons in een fase waarin we deze zelfkritiek presenteren en ons voorbereiden op de nieuwe periode met de ervaring en erfenis die we hebben opgedaan.
Kunnen de waarden en verworvenheden die door deze strijd zijn gecreëerd, worden gezien als een sterke basis voor het vormgeven van een nieuwe eeuw voor vrouwen?
Ter gelegenheid van 25 november roep ik alle vrouwen op om zich te organiseren op basis van zelfverdediging tegen mannelijk geweld, vrouwenmoord en aanvallen. Koerdische vrouwen beschikken over een groot historisch erfgoed van zelfverdediging, kracht die voortkomt uit de geschiedenis zelf en de verworvenheden van een 50 jaar durende strijd. Vrouwen moeten hun eigen geschiedenis leren kennen en belang hechten aan bewustwording en onderwijs. We moeten kracht putten uit onze geschiedenis en gebruikmaken van de ervaringen die we hebben opgedaan. We moeten waarde hechten aan de voortdurende rebellie, zoektocht en strijd van vrouwen in elk moment van de tijd en het leven.
De strijd van klassen, etnische groepen en sociale groepen is altijd verteld en heeft een plaats in de geschiedenis gekregen. Maar het verzet en de strijd van vrouwen, ondanks dat deze voortdurend zijn, zijn altijd genegeerd en ondergewaardeerd. Het is een belangrijke verantwoordelijkheid om diepe betekenis, waarde en politieke vertegenwoordiging te geven aan dit verzet dat het leven in stand houdt en beschermt.
Vrouwen moeten weten hoe ze zich kunnen verdedigen tegen de realiteit van de historische daders van vrouwenmoord. Voor een vrouw is het essentieel om zichzelf te verdedigen om te kunnen overleven. Elke vrouw die niet georganiseerd is, kan niet ontsnappen aan de valstrik van dit systeem en de roofzuchtige man. Ze moet wegblijven van relaties die haar verzwakken, relaties die zijn gebaseerd op leugens over liefde, of op elk patroon dat haar machteloos en afhankelijk maakt.
Nog voor het einde van het jaar 2025 zijn in Turkije al 245 vrouwen door mannen vermoord en zijn 174 sterfgevallen van vrouwen als verdacht geregistreerd. En dit zijn alleen nog maar de bekende gevallen. Duizenden vrouwen worden dagelijks geconfronteerd met geweld en verkrachting. Kinderen zijn nog weerlozer en worden het doelwit van alle vormen van seksistisch en pervers geweld. Het beschermen van kinderen is een van de belangrijkste verantwoordelijkheden van vrouwen. Zelfverdediging is een recht en een plicht die voortkomt uit het bestaan zelf.
De bron van de verdedigingskracht van Koerdische vrouwen is Star. Door de guerrillabeweging van vrouwen hebben vrouwen een Star gekregen. Maar Star is ook de goddelijke kracht in elke vrouw. Het is de kracht van creatie; de emotionele en sociale intelligentie die het leven in stand houdt. Elke vrouw moet in staat zijn om zichzelf te organiseren met de kracht van Star en zichzelf nooit over te leveren aan de genade van mannen.
Hoewel dit tijdperk gekenmerkt wordt door het meest brute en moorddadige gezicht van dominante mannelijkheid, heeft het ook het potentieel om een tijdperk van vrouwen en vrijheid te worden door middel van vrouwenemancipatie en organisatie. Dit zal zich ontwikkelen door middel van strijd. De huidige fase vereist dat we meer georganiseerd en weerbaarder zijn dan ooit. Zonder ooit in zelfgenoegzaamheid, gemakzucht of verwachtingen te vervallen, zullen we succes creëren door middel van onze eigen autonome organisatie en actie.
Ons antwoord op 25 november en de dag van onze oprichting op 27 november zal op basis hiervan worden gegeven.
Bron: ANF