- Turkije
Mehmet Şimşek zal naar alle waarschijnlijkheid de portefeuille van financiën leiden in het nieuwe kabinet van Erdoğan en de worstelende economie van het land weer op de rails zien te krijgen. Volgens Sezai Temelli, parlementslid van de Groen Linkse Partij, zal hij als voorstander van de neoliberale markteconomie niet in staat zijn om de crisis op te lossen.
Volgens het Turkse Ministerie van Financiën werd er in 2020 een begrotingstekort van TL 172,7 miljard gerapporteerd. In 2021 steeg dit cijfer naar TL 192,2 miljard en in 2022 bedroeg het begrotingstekort TL 139 miljard.
Erdoğan’s economische voorkeuren
Sezai Temelli, een parlementslid van de Groen-Linkse Partij, sprak met ANF Nieuwsagentschap over de Turkse economie. De politicus, een econoom met een doctoraat, wees erop dat het economische beeld is gevormd volgens Erdoğan’s voorkeuren en dat deze voorkeuren gebaseerd zijn op het eigendomsrecht van fascisme. “Het economisch management heeft ons tot op heden echt een rampscenario voorgeschoteld. Bovenal waren de economische beleidslijnen van de afgelopen vijf jaar gebaseerd op fascisme en waren zij de oorzaak van de economische problemen die we vandaag ervaren. Met andere woorden, de economische problemen van vandaag hebben rechtstreeks te maken met politieke beslissingen die verder gaan dan de problemen die voortkomen uit de interne structuur van de economie. Als we naar dit proces kijken, hebben de beleidsvoorkeuren van Erdoğan en de weg die hij heeft gekozen de economie naar dit punt gebracht”, aldus de Turkse politicus, die in het recente verleden diende als medevoorzitter van de Democratische Volkspartij (HDP).
Oorlogseconomie en corruptie
Temelli verklaarde verder: “Ja, sommige ontwikkelingen in de wereld, zoals de pandemie en de mondiale crisis, hebben natuurlijk een impact gehad, maar niet genoeg om de situatie waarin we ons vandaag bevinden te verklaren. Want als je naar andere landen en de wereld kijkt, is er geen ander land dat zo’n diepe crisis doormaakt als Turkije. Als je kijkt naar de ellende-index, staat Turkije op de tiende plaats. Er zijn landen zoals Soedan die voorlopen. Dit laat zien hoe ver armoede en economische ineenstorting zijn gegaan. Een van de belangrijkste redenen hiervoor is de institutionalisering van fascisme. Om het in stand te houden hebben mensen vertrouwd op de oorlogseconomie. Bovendien heeft corruptie ongelooflijke niveaus bereikt. Turkije staat bijvoorbeeld in studies over corruptie in de top vijf van de wereld. En natuurlijk spelen onrechtmatige verrijking en lukraak gebruik van de middelen van het land ook een belangrijke rol in deze ranglijst.”
Voortdurend begrotingstekort gedurende vijf jaar
Op de vraag hoe duurzaam dit economisch beleid is, antwoordde Temelli: “Het kan alleen worden volgehouden door alle middelen te verspillen. De begroting toont immers hoe middelen worden gebruikt. De begrotingen van de afgelopen vijf jaar zijn consequent opgesteld om zo’n begrip van de economie te handhaven. Een dergelijk begrip van de begroting heeft natuurlijk het kenmerk van verdieping van de economische crisis in plaats van het voorkomen ervan. Het begrotingstekort en hoe het wordt beheerd is een belangrijke maatstaf. Turkije heeft de laatste tijd constant een begrotingstekort gehad en dit neemt toe. Dit jaar zal er een enorm begrotingstekort zijn. Het tekort voor 2023 zal zelfs hoger zijn dan in 2022.”
Temelli vervolgde: “Hoe het begrotingstekort wordt gefinancierd, is ook belangrijk. Het begrotingstekort wordt gefinancierd door inflatoire beleidsmaatregelen. De overheid probeert het begrotingstekort in zekere mate te dekken door belastingen te heffen bij burgers die zij niet kan innen bij de rijken door belastingverhogingen. Aan de andere kant stimuleert het drukken van geld door de centrale bank inflatie en probeert het het tekort in de schatkist te sluiten. Wanneer dit allemaal samenvalt, voeden zowel een tekort aan economisch beleid als deze vorm van financiering de crisis aan de ene kant en verdiepen ze de armoede aan de andere kant. Maar natuurlijk heeft de economie niet alleen een probleem met begrotingstekort. Naast het begrotingstekort is er een tekort op de buitenlandse handel, een tekort op de lopende rekening en een tekort op de besparingen. Het is dus een meervoudig tekort en een economie die onder druk staat vanwege dit tekort. In een dergelijke situatie moet de economie op een zeer serieuze manier worden gedisciplineerd. Als het disciplineren van de economie nog steeds een optie is ten koste van de arbeiders en de bevolking in een situatie waarin de armoede zo groot is en de arbeiders in zo’n mate worden uitgebuit, betekent dit vernietiging en een ondraaglijk leven voor de mensen van het land.”
Temelli voegde toe: “Voor zover wij weten is er geen uitzicht op een succesvol economisch beleid. Met name de beloften en economische maatregelen tijdens de verkiezingscampagne hebben de situatie nog moeilijker gemaakt. Er lijkt geen uitweg uit deze situatie te zijn. Er is geen politieke wil om dit te doen. Omdat de voortzetting van de politieke lijn die gericht is op institutionalisering van het fascisme bij ons zal blijven in de komende periode.”
Sezai Temelli gelooft niet dat een door Mehmet Şimşek geleide economie die bedoeld is om de financiële markten te verlichten, iets zal opleveren voor het volk en de werknemers: “Mehmet Şimşek is een voorstander van neoliberale beleidslijnen. De prioriteit van Mehmet Şimşek zal de financiële markten zijn. Het gaat erom het vertrouwen van de financiële markten te winnen en nieuwe leningen, nieuwe schulden, nieuwe luchtkastelen te openen. Weet Şimşek iets over de economie? Natuurlijk wel, maar wat betreft kapitaal. Het antwoord op de vraag hoeveel hij weet over de economie ten opzichte van de samenleving, ten opzichte van het oplossen van de problemen die we ervaren, blijkt uit zijn praktijk in het verleden.”
Temelli concludeerde:“Mehmet Şimşek en het team van die tijd hebben begrepen dat de belangrijkste pijlers die de economie overeind kunnen houden en de crisis kunnen bestrijden, zijn ontworteld en in gevaar zijn gebracht door privatisering en schuldenbeleid. Şimşek is een van de belangrijkste vertegenwoordigers van de neoliberale markteconomie. Met zo’n mentaliteit los je de heersende crisis niet op. Maar als het gaat om remarketing van Turkije, het starten van een nieuwe privatiseringsgolf, het openen van nieuwe kredietkranen, is dit een boodschap aan bepaalde kapitaalgroepen die de economie willen repareren: ‘Kijk, we zijn vastbesloten’. Zelfs als ze tien Mehmet Simseks brengen, lijkt er geen uitweg te zijn uit de economische crisis en deze economische ineenstorting waar we in worden meegesleurd.”