De openlijke botsingen tussen Turkije en Israël in Syrië hebben de fragiele geopolitieke situatie in het Midden-Oosten verder verslechterd. Na een Israëlische luchtaanval op een Syrische militaire basis waar Ankara een nieuw luchtverdedigingssysteem wilde stationeren, heeft de Koerdische politicus Bedran Çiya Kurd commentaar gegeven op de situatie. In een interview met ANF Nieuwsagentschap waarschuwt de adviseur buitenlands beleid van het Democratisch Autonoom Bestuur van Noord- en Oost-Syrië (DAANES) voor een verdere escalatie – met ernstige gevolgen voor Syrië en de hele regio.
Geopolitieke strijd op Syrische bodem
“Syrië is een centraal punt geworden voor regionale machtsstrijd,” legt Çiya Kurd uit. Sinds de val van het Baath-regime proberen verschillende internationale en regionale spelers hun invloed in het land te consolideren. Turkije maakt ook deel uit van deze strijd en heeft volgens Çiya Kurd hegemoniale plannen om onder andere strategische transport- en handelsroutes en belangrijke militaire posities te controleren.
Israëlische reactie: luchtaanvallen op Turkse plannen
De toenemende militaire aanwezigheid van Ankara – ook diep in het Syrische binnenland – is vooral voor Israël een alarmsignaal. “Israël ziet de uitbreiding van Turkse invloedszones, met name door de steun aan islamistische groeperingen, als een directe bedreiging voor zijn veiligheid,” aldus de politicus.
In deze context ziet Çiya Kurd de laatste Israëlische luchtaanvallen als een duidelijke boodschap: “Israël wil noch een verdere uitbreiding van de Turkse invloed in Syrië noch een versterking van islamistische groeperingen in de regio tolereren.” Israëls zorgen zijn niet ongegrond: Turkije werkt nauw samen met de zogenaamde overgangsregering van Syrië en steunt islamistische structuren militair, economisch en politiek.
Gevolgen voor Noordoost-Syrië
Vooral de autonome regio’s in het noordoosten van het land worden getroffen door de regionale spanningen. Hoewel de regio als relatief stabiel wordt beschouwd, waarschuwt Çiya Kurd: “Elk nieuw conflict, elke verdere destabilisatie in Syrië raakt ook ons – direct of indirect.” De politicus eist dat alle externe actoren de soevereiniteit van Syrië respecteren en niet betrokken raken bij het afdwingen van hun eigen belangen over de rug van de bevolking.
Internationale dynamiek
De laatste ontwikkelingen zouden ook andere grootmachten op het toneel kunnen brengen. Terwijl Rusland zijn slinkende invloed in Syrië probeert terug te winnen, kan een mogelijk staakt-het-vuren in Oekraïne nieuwe allianties en regionale machtsverschuivingen met zich meebrengen. Iran en de VS spelen ook een beslissende rol in de Syrische context. Volgens Çiya Kurd is de invloed van Iran op Syrië de afgelopen jaren aanzienlijk afgenomen. “Iran zelf is momenteel druk bezig met interne en regionale crises. Desondanks probeert Teheran elke zwakte in het land uit te buiten om zijn verloren invloed te herstellen – vanuit geopolitiek perspectief blijft Syrië strategisch centraal staan voor Iran.”
Amerikaanse belangen in Syrië
Volgens Çiya Kurd heeft de VS op zijn beurt een eigen agenda in Syrië, die steeds meer gericht is op veiligheids- en energiebelangen – en ook gericht is op het beteugelen van de Turkse en Iraanse invloed. “Sommige Europese landen zijn nu duidelijk tegen verdere Turkse expansie – in combinatie met het beleid van de VS zou dit een tegenwicht kunnen vormen,” zegt Çiya Kurd. Toch is het cruciaal dat internationale spelers niet alleen hun eigen belangen nastreven, maar ook bijdragen aan de oplossing van het Syrische conflict. Çiya Kurd waarschuwt voor het misbruiken van Syrië als speelveld voor mondiale belangen. “Het Syrische volk heeft recht op een soeverein, democratisch en stabiel land.”
DAANES-standpunt: Politieke dialoog in plaats van proxy-oorlogen
De North-East Syrian Autonomous Administration roept op tot de-escalatie en blijft pleiten voor een politieke oplossing van het Syrische conflict. “Wij roepen op tot een brede nationale dialoog tussen alle Syrische krachten. Dit is de enige manier om duurzame vrede te bereiken,” benadrukt Çiya Kurd. Hij ziet het Autonoom Bestuur als een constructieve partner voor stabiliteit en democratie in Syrië.
Terugtrekking als voorwaarde voor vrede
Çiya Kurd noemt een belangrijke voorwaarde om de situatie te verlichten: “De volledige terugtrekking van Turkije uit Syrië en het beëindigen van zijn inmenging in interne Syrische aangelegenheden is een voorwaarde voor elke politieke oplossing.” Anders bestaat het risico op verdere escalatie, die niet alleen Syrië maar de hele regio zou kunnen treffen.
Bron: ANF