Na jaren van absolute isolatie kreeg PKK-oprichter Abdullah Öcalan woensdag voor het eerst bezoek van een familielid. De bezoeker op het gevangeniseiland Imrali was de Koerdische politicus Ömer Öcalan, die voor de DEM-partij in het Turkse parlement zit. Abdullah Öcalan is “in goede gezondheid”, schreef de politicus, die ook een neef is van waarschijnlijk de machtigste politieke gevangene van onze tijd, na de ontmoeting op X – en publiceerde een boodschap van zijn oom: “Isolatie duurt voort. Als de omstandigheden zich voordoen, heb ik de theoretische en praktische macht om deze fase van de basis van conflict en geweld naar een wettelijke en politieke basis te sturen.” Öcalan gaf dus commentaar op een mogelijk nieuw dialoogproces voor de oplossing van de Koerdische kwestie.
De houding van Öcalan juist begrijpen
De Koerdische Gemeenschappen van Koerdistan (KCK) hebben de ontmoeting met Abdullah Öcalan als positief beoordeeld en omschreven als “goed nieuws” voor de Koerden en de mensen die solidair zijn met de Koerdische bevrijdingsstrijd. Öcalan had duidelijk gemaakt dat hij zijn “historische verantwoordelijkheid” zou nemen om een democratische en politieke oplossing voor de Koerdische kwestie te vinden zodra aan de voorwaarden was voldaan, zei de medevoorzitter van de KCK donderdagavond in een eerste verklaring. Tegelijkertijd waarschuwde de koepelorganisatie van de Koerdische bevrijdingsbeweging dat de houding van Öcalan door alle partijen correct moet worden begrepen.
Gezondheid, vrijheid en veiligheid garanderen
“Zij die vrede in Turkije en een politieke oplossing voor het Koerdische vraagstuk voorstaan, eisen en steunen, moeten nu zorgen voor de nodige toenadering tot de houding van Rêber Apo en voorwaarden scheppen die gunstig zijn voor zijn gezondheid en waarin hij vrij en veilig kan werken om bij te dragen aan de oplossing van het Koerdische vraagstuk en dus aan het einde van de oorlog in Koerdistan. Zonder aan deze voorwaarden te voldoen, zonder de voorwaarden te scheppen voor een snelle dialoog en een vlotte communicatie, is het niet realistisch om van Rêber Apo te verwachten dat hij een rol speelt, noch kunnen we spreken van een positieve intentie. Het isolement van Imrali duurt voort. Rêber Apo heeft dit zelf benadrukt. Zolang de eenzame opsluiting niet volledig is opgeheven, zijn veiligheid en bescherming van zijn gezondheid niet zijn gewaarborgd en er geen werkomgeving is gecreëerd die hem waardig is, is het onmogelijk om over vooruitgang te praten en vooruitgang te verwachten.”
Öcalan de enige gesprekspartner voor de Koerden
Een waardige vrede in Turkije kan enkel bereikt worden door een democratische oplossing voor de Koerdische kwestie met Öcalan als dialoogpartner, benadrukte de KCK verder. Ook de democratisering van Turkije hangt hiervan af. “De leidraad voor de acties van het Koerdische volk en zijn structuren en componenten zal enkel een proces zijn dat ontwikkeld wordt door Rêber Apo. Hij is de wil van onze beweging en ons volk en de enige onderhandelingspartner voor een democratische oplossing van de Koerdische kwestie. Er is geen andere benadering en geen ander standpunt in deze kwestie.”
Aanslag in Ankara
Het bezoek aan Abdullah Öcalan komt op een politiek bewogen moment in Turkije. Onlangs riep Devlet Bahçeli, leider van de ultranationalistische MHP, Öcalan op om een toespraak te houden in het Turkse parlement waarin hij zijn overgave zou aankondigen en het einde van de activiteiten van de PKK zou inluiden. Bahçeli kreeg steun van president Recep Tayyip Erdoğan en CHP-leider Özgür Özel, die sprak van een “historische kans” voor een vredesproces. Het bezoek aan Imrali valt ook samen met een aanslag op een staatsbedrijf voor defensie in de buurt van de hoofdstad Ankara op woensdag. Zeven mensen – waaronder de twee aanvallers – werden gedood bij de aanslag en meer dan 20 anderen raakten gewond. De Turkse regering geeft de PKK de schuld en bombardeert als reactie sinds woensdagavond doelen in Koerdische gebieden in Syrië en Irak. Volgens de autonome autoriteiten in het noorden en oosten van Syrië en in de Yezidi-regio Şengal in het noorden van Irak zijn sindsdien ten minste 13 mensen omgekomen en meer dan twee dozijn gewond geraakt.
Aanvallen op Rojava en Zuid-Koerdistan lijken op een bloedbad
De PKK heeft de verantwoordelijkheid voor de aanval nog niet opgeëist, maar ook niet ontkend. De KCK verklaarde: “Als deze actie is uitgevoerd door onze troepen, zullen de Volksverdedigingskrachten (HPG) een verklaring afleggen.” Maar zelfs als het een aanval van de PKK guerrilla’s was, moet het “absoluut niet” worden gezien als een actie tegen een mogelijke toenadering. De KCK veroordeelde de reactie van de Turkse staat op de aanslag scherp. Het was onaanvaardbaar dat de aanslag in Ankara werd gebruikt om een “regelrecht bloedbad” te legitimeren. De bombardementen in Rojava, Şengal en in de Medya verdedigingsgebieden, zoals de Koerdische beweging de regio’s noemt die ze controleert in Zuid-Koerdistan, moeten worden geclassificeerd als oorlogsmisdaden. “Dorpen, steden, mensen en hun leefruimtes werden zonder onderscheid aangevallen, vitale energie-infrastructuur, bakkerijen en ziekenhuizen waren het doelwit. Talloze burgers zijn omgekomen bij deze aanvallen en tientallen zijn gewond geraakt. Wij veroordelen deze verraderlijke aanvallen. Het is een grote paradox dat er aan de ene kant wordt gesproken over vrede en politieke processen om conflicten op te lossen, maar dat er aan de andere kant zulke meedogenloze aanvallen worden uitgevoerd, mensen worden afgeslacht en hun leefgebieden en hulpbronnen worden vernietigd.”
Boodschap aan het volk
De KCK richtte zich tot het Koerdische publiek en de mensen die solidair zijn met Koerdistan en verklaarde dat de volgende realiteit altijd in acht genomen moet worden: “Alles wat tot nu toe in Koerdistan bereikt is, is bereikt door verzet. Alle voorbije en toekomstige ontwikkelingen en verwezenlijkingen zijn het resultaat van onze strijd. We moeten handelen met dit bewustzijn en de ontwikkeling van de strijd als basis nemen. Wij zijn voor de democratische oplossing van de Koerdische kwestie door dialoog en onderhandeling. Als beweging en als volk hebben we deze wil vaak genoeg geuit en Rêber Apo heeft dit ook herhaaldelijk erkend. Maar zijn isolement duurt voort. We moeten onze strijd voor het einde van het isolement en de fysieke vrijheid van Rêber Apo intensiveren om een einde te maken aan deze situatie. Dit is de taak van ons volk en onze vrienden.”