Mustafa Karasu, lid van de uitvoerende raad van de KCK ( Unie van Koerdische Gemeenschappen), herdacht Rıza Altun, een van de oprichters van de PKK, op de zesde herdenking van zijn martelaarschap, en Musa Anter op de 33e gedenkdag van zijn moord. Karasu sprak met Medya Haber TV over de voortdurende isolatie van Abdullah Öcalan, de campagne “Vrijheid voor Abdullah Öcalan, een politieke oplossing voor de Koerdische kwestie”, de fase die is bereikt in het jaar na de oproep van Bahçeli, de straf van de Turkse voetbalbond (TFF) tegen Amedspor voor het gebruik van een Koerdische slogan, en andere ontwikkelingen op de agenda.
Het eerste deel van het diepte-interview luidt als volgt:
Tijdens het 12e PKK-congres werd het martelaarschap van Rıza Altun genoemd. Op 25 september was de herdenking van zijn martelaarschap. U kende Rıza Altun al sinds hij zijn eerste stappen in deze strijd zette. Welke betekenis had en heeft hij nog steeds voor uw beweging?
Allereerst wil ik, naar aanleiding van het zesde jaar van zijn martelaarschap, onze kameraad Rıza eerbiedig en dankbaar herdenken. Mijn kameraadschap met Rıza was zeer hecht. We hebben op veel verschillende gebieden van de strijd samengewerkt. Kameraad Rıza was een van de eerste vrienden die zich destijds in Ankara bij de Apoïstische groep aansloot. Hij sloot zich aan bij de groep toen hij in Tuzluçayır woonde. En niet alleen kameraad Rıza sloot zich aan, maar onder zijn invloed sloten ook veel andere vrienden uit deze wijk van de stad zich aan bij de beweging. Ali Doğan Yıldırım was de eerste van hen die de marteldood stierf. Later volgden Şahin Kılavuz en Doğan Kılıçkaya. Zij waren onder invloed van kameraad Rıza tot de beweging toegetreden; eigenlijk zou je kunnen zeggen dat zij zich bij de strijd van kameraad Rıza hadden aangesloten.
De manier waarop kameraad Rıza relaties met mensen kon opbouwen, was indrukwekkend. Hij had het vermogen om mensen om zich heen te verzamelen. Hij had echt kostbare karaktereigenschappen die je zelden tegenkomt. Dit maakte kameraad Rıza tot een leidend kaderlid in onze beweging. Nadat hij en de groep om hem heen zich bij de beweging in Tuzluçayır, Ankara, hadden aangesloten, gingen Kılıçkaya en ik samen naar Antep. Dat moet in juli 1976 zijn geweest. Kort daarna, ik denk in september, kwam kameraad Rıza ook naar Antep. We hebben een paar jaar samen in Antep gewerkt.Daar speelde hij een belangrijke rol in de strijd tegen de fascisten en had hij ook een aanzienlijke invloed op de organisatie van jongeren en arbeiders. Hij toonde zijn kracht in het organiseren en zijn vermogen om invloed te verwerven in de samenleving. Ja, hij had alleen de basisschool afgerond, maar hij was al intensief betrokken bij de politieke strijd in Tuzluçayır. Tuzluçayır was de wijk van Ankara waar de revolutionaire bewegingen en de politieke strijd het hevigst waren. Het was een politieke, revolutionaire buurt; ze noemden Tuzluçayır ‘Klein Moskou’. Kameraad Rıza was een socialist in hart en nieren en bleef zich ideologisch en theoretisch bijscholen. Ik herinner me dat niemand geloofde dat Rıza alleen de basisschool had afgerond – ze noemden hem een universitair afgestudeerde. Hij had een grote ideologische en theoretische diepgang en kracht. Door de jaren heen werkte hij op veel verschillende gebieden van de strijd en was hij altijd succesvol. Waar kameraad Rıza ook heen ging, hij voerde de taak die hem was toevertrouwd altijd met succes uit. Omdat hij in staat was om te organiseren, invloed te verwerven en mensen bij elkaar te brengen. En hij had grote invloed op zowel de kaders van de beweging als op de mensen zelf. Hij leverde een zeer belangrijke bijdrage aan de strijd.
Kameraad Rıza was echt een unieke persoonlijkheid. Mensen zoals hij zijn zeldzaam. Met hun verschillende karaktereigenschappen voegden ze kleur, rijkdom en kracht toe aan de strijd. In zekere zin was kameraad Rıza als een Kemal Pir met een ander karakter. En kameraad Kemal Pir was een vriend die de kenmerken van het revolutionisme volledig belichaamde. Daarom heeft hij zo’n grote bijdrage geleverd aan onze strijd.
En nogmaals, niet alleen kameraad Rıza nam zelf deel, maar ook zijn hele familie leverde een grote bijdrage aan de strijd. Zijn broer sneuvelde als martelaar en twee van zijn neven zijn martelaren. Hij betrok altijd de mensen om hem heen bij de strijd. In zekere zin slaagde kameraad Rıza erin om Tuzluçayır bij de beweging te betrekken. Bij deze gelegenheid, op de zesde verjaardag van zijn martelaarschap, herdenk ik kameraad Rıza opnieuw met respect en dankbaarheid. We hebben zoveel gedeelde herinneringen en een gedeelde strijd. Hij maakte altijd deel uit van de leiding van de organisatie. Hij heeft een grote bijdrage geleverd aan deze strijd; daarom zal hij niet worden vergeten en altijd worden herinnerd. We zullen zijn nagedachtenis en zijn strijd levend houden in de strijd voor vrijheid en zullen de aspiraties van deze kameraden zeker verwezenlijken.
Terwijl ik de dag herdenk waarop kameraad Rıza martelaar werd, herdenk ik ook met respect en dankbaarheid zijn kameraden die op 24 september 1996 in de gevangenis van Amed (Tr. Diyarbakır) martelaar werden. Hun namen staan symbool voor ons verzet in de gevangenis. Ze zijn op brute wijze vermoord. Daarom is het belangrijk om deze kameraden altijd te gedenken, om hen te herinneren als grote waarden van onze strijd, niet alleen als waarden van gevangenisverzet, maar als waarden van de strijd voor vrijheid. In die zin moet ons volk, terwijl het hen herdenkt, ook weten over hun verzet, dat ze de strijd voor vrijheid en hun overtuigingen nooit hebben opgegeven. De vrijheidsbeweging, de Apoïstische beweging en de PKK-beweging hebben dit karakter. Het is een beweging met dit geloof. Het is cruciaal om hun nalatenschap levend te houden.
Van buitenaf lijkt het erop dat het lopende proces in Turkije de laatste tijd geen significante vooruitgang heeft geboekt. In ieder geval heeft de Koerdische leider Abdullah Öcalan onlangs toestemming gekregen om zijn advocaten te ontmoeten. Hoe ziet u de toenadering van de staat tot hem?
Het feit dat hij zijn advocaten mag zien, mag niet worden gezien als het resultaat van een proces en mag geen politieke beslissing zijn; het is eigenlijk een fundamenteel, vanzelfsprekend recht dat iedereen heeft. Niettemin wordt hem al jarenlang contact met zijn advocaten ontzegd. Het is belangrijk om deze kwestie zorgvuldig te overwegen. Het toestaan van ontmoetingen met leider Öcalan mag niet langer worden gezien als een vorm van concessie.
Devlet Bahçeli zei: “Laat hem zijn organisatie ontbinden; laat hem komen en in het parlement spreken.” Dienovereenkomstig gaf leider Öcalan het bevel om de PKK te ontbinden en riep hij op tot beëindiging van de gewapende strijd. Wij hebben aan de eisen van onze leider voldaan, maar de tegenprestatie van de staat waar Devlet Bahçeli over sprak, is niet geleverd. Ze hadden moeten worden vervuld; net zoals wij aan de eisen hebben voldaan, hadden Devlet Bahçeli en de AKP-MHP-regering aan hun eisen moeten voldoen. Op dit moment had leider Öcalan al lang moeten profiteren van het zogenaamde ‘recht op hoop’ dat zij moeten implementeren; de voorwaarden hadden al lang gecreëerd moeten zijn om hem vrij te laten werken, maar dat is niet gebeurd. Als we wat er gaande is een proces willen noemen, dan heeft Devlet Bahçeli daarvoor de basis gelegd met zijn toespraak, en leider Öcalan heeft daarop gereageerd en aan de noodzakelijke eisen voldaan. Maar hoe is de situatie nu? Ze hebben het over het oplossen van de Koerdische kwestie, over het beëindigen van de decennialange periode van geweld, maar toch wordt leider Öcalan, die de leider is van deze strijd, geïsoleerd. De isolatie duurt nog steeds voort. Ja, er zijn ontmoetingen; nu zijn de advocaten naar Imrali gegaan en soms gaan er delegaties heen, maar door dergelijke ontmoetingen kan een proces niet succesvol worden ontwikkeld.
Nu is er een jaar verstreken, maar leider Öcalan kan nog steeds niet vrij en openlijk werken of ontmoetingen hebben met wie hij nodig acht. Wij beschouwen dit als een mislukking om het proces op de juiste manier aan te pakken. Leider Öcalan is niet zomaar iemand. Hij kan niet als zomaar iemand worden benaderd. Dit proces kan ook niet worden bevorderd door leider Öcalan als zomaar iemand te benaderen.
Als de regering, de AKP-administratie en de staat echt de Koerdische kwestie willen oplossen, Turkije willen democratiseren en een definitief einde willen maken aan het decennialange conflict in Turkije, als ze dit echt voor eens en voor altijd willen oplossen, dan moet de benadering van leider Öcalan veranderen. Leider Öcalan roept ook op tot een serieuze en correcte benadering van hem. De huidige benadering wekt dus geen vertrouwen. Terwijl leider Öcalan zich op alle mogelijke manieren vertrouwenswekkend opstelt en oprecht het proces wil ontwikkelen, is het onaanvaardbaar dat de AKP-regering haar benadering niet verandert. Noch ons volk, noch onze internationale vrienden accepteren dit. Vanwege deze benadering van leider Öcalan maken sommigen zich zorgen over hoe het proces zal aflopen. Er zijn mensen die enquêtes houden over het proces en zeggen dat de steun ervoor afneemt. Er worden nog meer soortgelijke dingen gezegd. Als de staat geen benadering hanteert die het belang van dit proces weerspiegelt, zullen er natuurlijk onjuiste benaderingen ontstaan in de perceptie van dit proces.
Zoals bekend wordt er sinds 10 oktober een campagne gevoerd voor de fysieke vrijheid van leider Öcalan. We naderen dus het eenjarig bestaan ervan. Ons volk overal zal deze dag zeker aangrijpen als een gelegenheid om krachtige steun te betuigen aan deze campagne en actie te ondernemen om haar verder te versterken. Het waren onze internationale vrienden in Europa die als eersten deze campagne lanceerden, en zij hebben aanzienlijke resultaten geboekt en een aanzienlijke impact gehad. Op 10 oktober zullen er opnieuw acties worden ondernomen in het kader van de campagne, voornamelijk in Europa, maar ook in veel andere gebieden. Het is essentieel om actief deel te nemen aan deze acties.
Er worden acties ondernomen, er wordt gestreden en er worden inspanningen geleverd voor de vrijheid van leider Öcalan, maar er moet nog meer worden gedaan om de campagne echt haar doel te laten bereiken. Er moet voor worden gezorgd dat er stappen in deze richting worden ondernomen. De vrijheid van leider Öcalan is een kwestie van strijd; het is niet iets dat vanzelf zal gebeuren. Elke stap, elke ontwikkeling in de strijd van het Koerdische volk voor vrijheid is bereikt door strijd. Elke vooruitgang die wordt geboekt met betrekking tot zijn vrijheid zal ook worden bereikt door strijd. In dit verband roep ik ons volk op om op de verjaardag van 10 oktober dit initiatief te omarmen en deel te nemen aan acties die het zullen versterken.
Gezien het feit dat het proces bijna een jaar loopt, in welke fase bevindt het zich nu? Hoe beoordeelt u de stappen die tot nu toe zijn gezet, de weinige beslissingen die zijn genomen, de lopende gesprekken en de benaderingen die naar voren komen?
Het is niet mogelijk om iets definitiefs te zeggen over de fase die is bereikt. Zelfs de parlementaire leiders hebben, toen ze naar de commissie gingen om te spreken, geoordeeld dat dit proces een naam moest krijgen. Met andere woorden, als er echt een proces moet komen, moet het doel ervan volledig duidelijk zijn, moet het programma duidelijk zijn, moet het publiek weten wat er wordt gedaan en wat er gepland is, en moet alle onzekerheid over het proces worden weggenomen. Natuurlijk is de commissie opgericht en zegt de regering dat zij “de verantwoordelijkheid voor dit proces op zich neemt” en dat zij “het in een geest van broederschap tot een goed einde zal brengen”, maar we kunnen niet zeggen dat zij echt concrete stappen heeft ondernomen. Evenmin kan worden gezegd dat zij stappen heeft ondernomen die dit proces beïnvloeden of bevorderen.
Aan de andere kant zijn er de stappen die leider Öcalan heeft genomen, namelijk de ontbinding van de PKK en de beëindiging van de gewapende strijd. Dit contrast moet op de agenda worden gezet en besproken. Het moet worden erkend en gewaardeerd. Welke stappen heeft de regering hierop ondernomen? Het feit dat er enkele gesprekken en discussies plaatsvinden, betekent niet dat er een serieuze stap is gezet.
Over het algemeen zien we de ontwikkelingen als positief; we zien een verandering. We onderschatten de ontwikkelingen niet, maar in vergelijking met de stappen die onze Vrijheidsbeweging heeft gezet, als we kijken naar wat we hebben gedaan in reactie op de oproep van leider Öcalan, is wat de staat heeft gedaan niet erg significant. We zeggen niet dat er niets is gebeurd, maar het is duidelijk dat de nodige stappen niet zijn gezet op het gebied van democratisering, de oplossing van de Koerdische kwestie of zelfs de verantwoordelijkheid van het publiek ten aanzien van dit proces.
Dus ja, er is al een jaar lang een soort proces gaande. De conflicten zijn gestopt en er zijn verwachtingen gewekt in de samenleving. Ook ja, er is de laatste tijd niet veel vooruitgang geboekt, maar de verwachtingen blijven bestaan. Er is nog steeds discussie, er zijn nog steeds verwachtingen over wat er zal gebeuren en hoe dat zal gebeuren. Deze situatie heeft zich ontwikkeld. De conflictsituatie of de politieke omgeving en spanning van een jaar of twee geleden bestaan niet meer. Er is een zekere verzachting in de politieke omgeving. Met andere woorden, er is een zekere verzachting in het conflict tussen de Koerdische vrijheidsbeweging en de staat.
Er zijn omstandigheden die aanleiding geven tot ernstige bezorgdheid over andere problemen in Turkije. De benoeming van curatoren voor CHP-gemeenten en de arrestaties zijn punten die ernstige vragen oproepen. We willen het proces verder ontwikkelen. We zijn vastbesloten op dit punt, en leider Öcalan is vastbesloten. Maar wanneer dergelijke dingen worden gedaan tegen de CHP, zal het proces natuurlijk onvermijdelijk in twijfel worden getrokken. Dat zijn punten die ook moeten worden genoemd wanneer men de situatie na een jaar beoordeelt.
Wat de conclusie van dit jaar betreft, kunnen we dus zeggen dat we belangrijke stappen hebben gezet. Die hebben een belangrijke impact gehad en zullen dat ook blijven doen. De gedachten van leider Öcalan hebben weerklank gevonden bij het wereldwijde publiek. Zijn beoordelingen en benaderingen van oplossingen hebben weerklank gevonden bij het wereldwijde publiek. In de samenleving is een belangrijk besef gegroeid dat leider Öcalan en de PKK cruciale standpunten en projecten hebben over democratisering en de oplossing van de Koerdische kwestie. Er is een belangrijk gevoel van verantwoordelijkheid en waardering ontstaan. Deze zijn doorslaggevend. Nogmaals, deze stappen hebben ook invloed gehad op de algemene ontwikkelingen in het Midden-Oosten. We zien dat dit proces overal op de voet en met grote belangstelling wordt gevolgd. Er zijn hoge verwachtingen en velen vragen zich af wat de uitkomst van het proces zal zijn. Maar het afgelopen jaar hebben zich niet de belangrijke ontwikkelingen voorgedaan die nodig zouden zijn geweest. Er zijn ernstige problemen op dit gebied. Er waren maatregelen die binnen een jaar genomen hadden moeten worden, maar dat is niet gebeurd. En een jaar is geen korte tijd. Tijd is erg kostbaar bij het oplossen van dergelijke problemen. Sommigen zeggen dingen als: “Als het niet op tijd wordt opgelost, zullen er provocaties komen, zullen er negatieve situaties ontstaan en zal het proces worden vergiftigd”, en deze beoordelingen zijn correct.
En laat me dit nogmaals herhalen: wat Devlet Bahçeli zei dat er tijdens dit proces moest gebeuren, is ook niet gebeurd. Wat betekent dit? Wat in het begin werd gezegd, is niet gebeurd. Zijn eerste woorden, zijn eerste verklaringen, blijven staan. Aan het einde van het jaar verwachtten we meer significante ontwikkelingen te zien. We hebben hiertoe opgeroepen, maar de regering en de staat hebben geen stappen in die richting gezet. Dit roept onvermijdelijk vragen op bij ons over de ware bedoelingen van de staat. Toch blijven we ons inzetten voor het welslagen van dit proces. Dat is onze aanpak. In die zin is het besluit tot ontbinding van de partij genomen. En dat is ook de reden waarom we de gewapende strijd tegen Turkije hebben neergelegd. We hebben dit niet alleen gedaan om het te zeggen. We hebben het gedaan omdat we erin geloofden. We hebben deze dingen gedaan in de overtuiging dat democratische politiek de meest juiste weg is voor de democratisering van Turkije en dat dit de meest juiste basis is voor politieke strijd.
In dit verband wil ik in het bijzonder benadrukken dat we dit jaar in belangrijke mate ons deel hebben gedaan.