Duitsland
In Herford werd een herdenkingsdienst voor Ismail Özden gehouden. De gelegenheid was de zesde gedenkdag van zijn dood. De Koerdische politicus, die lid was van de Uitvoerende Raad van de Koerdische Gemeenschap van Verenigingen (KCK) en behoorde tot de Yezidi Coördinatie in Şengal, werd gedood in een gerichte luchtaanval door de Turkse staat in Noord-Irak op 15 augustus 2018.
De herdenking voor Ismail Özden, die ook bekend stond als Zekî Şengalî, werd bijgewoond door veel mensen, waaronder familieleden, leden van de Koerdische gemeenschap en activisten en acteurs van verschillende organisaties. KOMAW – een vereniging waarin familieleden van gesneuvelden en vermisten die in Europa wonen zich organiseren – was ook vertegenwoordigd.
De zaal was liefdevol gedecoreerd; de portretten van Ismail Özden en andere figuren uit de Koerdische bevrijdingsstrijd, waaronder degenen die omkwamen in de Yezidi-verzetseenheden YBŞ, keken de gasten vanaf de muren aan. Na een minuut stilte sprak Gulê Özden namens de familie enkele woorden tot de aanwezigen. Ze benadrukte het belang van Ismail Özdens strijd voor de eenheid van de Yezidi-gemeenschap, zelfbeschikking en autonomie. “We zien het als onze solidariteit met Zekî Şengalî om dit verzet voort te zetten,” zei ze.
Xelîl Çiya, die sprak namens de Şengal verzetsgroepen, eerde Ismail Özden’s inspanningen om sociale harmonie te bereiken in de Yezidi nederzettingsgebieden. “Deze strijd is aan ons gericht als een erfenis en onze verplichting, die voortvloeit uit onze onbreekbare band met Zekî Şengalî, is om niet alleen Yezidi eenheid te bereiken, maar ook intra-Koerdische eenheid,” zei Çiya.
Activist Hacı Çelik, die deel uitmaakt van het coördinatieteam van de Yezidi centrale organisatie NAV-YEK, vertelde anekdotes over het leven en de strijd van Zeki Şengalî. “Deze strijd moet worden voortgezet om een einde te maken aan de massamoorden op de Yezidi-gemeenschap en om hen te helpen een politieke status te bereiken,” benadrukte hij. Nujiyan Günay van de Yezidi-vrouwenorganisatie SMJÊ sprak haar waardering uit voor het werk van Ismail Özden voor de emancipatie van Yezidi-vrouwen en hun strijd voor vrijheid en autonomie. “Als Yazidi-vrouwen zullen we het besef van vrijheid, dat we tegen hoge kosten hebben bereikt, niet opgeven.”
Decennialange strijd voor een vrije Koerdische samenleving
Ismail Özden, alias Zekî Şengalî, die door de Ezidi-bevolking tijdens zijn leven liefkozend Mam Zekî (oom) werd genoemd, werd in 1952 geboren in de Noord-Koerdische provincie Êlih (vert. Batman). De repressie en onderdrukking in Turkije dreven veel Yezidi Koerdische families op de vlucht. Zo ook de familie Özden, die in 1969 naar Duitsland verhuisde.
Ismail Özden raakte al vroeg betrokken bij de Koerdische vrijheidsbeweging en sloot zich daar in 1987 bij aan. Vanwege zijn politieke werk zat hij vanaf 1990 een tijd gevangen in Duitsland. Ondanks de onderdrukking en het dreigende gevaar weigerde hij compromissen te sluiten. Zijn revolutionaire persoonlijkheid maakte indruk op veel mensen. Zijn zoon Qasim Özden (Sîpan) en zijn nicht Xanê Esmer Demir sloten zich ook aan bij de Koerdische vrijheidsbeweging en werden gedood in guerrillaoorlogen.
In 1999 besloot Ismail Özden terug te keren naar Koerdistan. Daar reisde hij eerst naar Êzîdxan, het land van de Yezidi’s in het zuiden van Koerdistan. In Şengal, Şêxan en vele andere plaatsen zette hij zich in om de Yezidi-bevolking te organiseren. Toen de “Islamitische Staat” (IS) op 3 augustus 2014 Şengal aanviel en een genocide uitvoerde, keerde hij er terug en nam als lid van de Yazidi Coördinatie van Şengal deel aan het opzetten van eigen autonome structuren. De fatale aanval op Ismail Özden – de Turkse luchtmacht richtte zich op zijn voertuig – vond plaats op zijn terugweg van een herdenkingsevenement in Koço. Het dorp ten zuiden van het Şengal-gebergte werd op 15 augustus 2014 bijna volledig weggevaagd door IS.
Bron: ANF