Elf jaar na de aanval van de terreurmilitie “Islamitische Staat” (IS) op de regio Şengal in Noord-Irak roept de Koerdische Vrouwenbeweging in Europa (TJK-E) op tot herdenkings- en protestacties in talrijke Europese steden. In een verklaring benadrukt de beweging dat de misdaden van 2014 niet alleen een genocidale aanval op de yezidische gemeenschap waren, maar ook een gerichte feminicide vormden.
“3 augustus 2014 staat voor bloedbaden, slavernij en de systematische uitroeiing van een geloofsgemeenschap – en in het bijzonder van haar vrouwen”, verklaarde de TJK-E. “Duizenden yezidische vrouwen en kinderen werden ontvoerd, tot slaaf gemaakt, verkracht en verkocht. Het lot van velen van hen is tot op de dag van vandaag onduidelijk.”
Voortdurende straffeloosheid – gebrek aan bescherming
De genocide op de yezidi’s is niet alleen een historische breuk, maar ook een voortdurend onrecht, aldus de TJK-E. “De aanvallen op Şengal gaan door – politiek, militair en structureel. Het zelfbestuur van de yezidische gemeenschap wordt tot op de dag van vandaag niet erkend en er is geen effectieve bescherming tegen nieuwe aanvallen”, aldus de vrouwenbeweging.
Tegelijkertijd bekritiseert de TJK-E de passiviteit van de internationale gemeenschap: de verantwoordelijken voor de genocide zijn tot op heden niet consequent vervolgd. Daarom herhaalt de beweging haar eis om een internationaal speciaal tribunaal in te stellen om de misdaden van IS in Şengal te berechten.
Vrouwenverzet als antwoord op vernietiging
De TJK-E benadrukt dat yezidische vrouwen het initiatief hebben genomen om zich te verzetten tegen het systematische geweld. Met de opbouw van zelfbestuur en zelfverdedigingsstructuren heeft de gemeenschap een antwoord gevonden op de eeuwenlange geschiedenis van vervolging en ontneming van rechten.
“De yezidi’s hebben zich niet alleen verdedigd, maar hebben zich ook georganiseerd en een politiek en maatschappelijk model ontwikkeld dat democratisch, basisgericht en gendergelijkwaardig is. Dit model verdient erkenning en bescherming”, aldus de verklaring. De opbouw van een democratisch zelfbestuur in Şengal moet eindelijk internationaal worden erkend.
Strijd tegen oude en nieuwe bedreigingen
In haar verklaring waarschuwt de TJK-E ook voor een heropleving van de IS-ideologie onder een nieuw mom: “Of het nu onder de Taliban in Afghanistan is of onder ‘Hayat Tahrir al-Sham’ in Syrië – systematisch geweld tegen vrouwen is alomtegenwoordig. Internationale machten tolereren of ondersteunen deze ontwikkelingen uit geopolitieke overwegingen.” Deze ontwikkelingen tonen eens te meer aan hoe dringend nodig een rechtvaardige en vreedzame samenleving in de regio is. “Het initiatief van Abdullah Öcalan voor vrede en een democratische samenleving biedt hier een serieuze basis”, aldus de organisatie.
Europese actiedag op 3 augustus
Onder het motto “Genocide en feminicide zijn misdaden tegen de menselijkheid” roept de TJK-E daarom rond 3 augustus op tot herdenkingsbijeenkomsten, demonstraties en andere acties in meer dan 30 steden, waaronder Parijs, Frankfurt, Hannover, Zürich, Londen, Stockholm en Den Haag.
Met deze acties wil men niet alleen de slachtoffers herdenken, maar ook solidariteit tonen en concrete politieke eisen stellen: de wettelijke erkenning van het Yezidische zelfbestuur, de strafrechtelijke vervolging van de misdaden en een consequente bescherming van bedreigde minderheden in het Midden-Oosten.
“We zullen niet zwijgen. De stemmen van de ontvoerde vrouwen, de vermoorde vrouwen, de vrouwen die zich verzetten – ze blijven weerklinken. We strijden voor een wereld waarin niemand wordt vervolgd vanwege zijn geloof, afkomst of geslacht”, concludeert TJK-E en roept met name vrouwen, jeugdbewegingen en solidaire krachten op om deel te nemen. Alleen door consequente solidariteit kan worden voorkomen dat de geschiedenis zich herhaalt.
Actieplan
Het actieplan werd door TJK-E als volgt voorgesteld:
1 augustus 2025
Schwalbach (D): herdenkingsbijeenkomst, 15:00 uur, Rudolf-Diesel-Str. 7
Achim (D): herdenkingsbijeenkomst, 17:00 uur, Am Marktplatz 1
2 augustus 2025
Kassel (D): Stand & herdenking, 15:00 uur, Friedrich Platz
Hildesheim (D): Betoging, 16:00 uur, Hbf
Evry (F): Filmvertoning, 14:00 uur, DTM
Stockholm (SWE): herdenking, 13:00 uur, Komel
3 augustus 2025 – belangrijkste actiedag
Liege (B): Demonstratie, 11:00 uur, Gare Guillemins
Hannover (D): Demonstratie, 16:00 uur, Kröpcke
Frankfurt (D): Demonstratie, 14:00 uur, Frankfurter Römer
Stuttgart (D): Demonstratie, 16:00 uur, Schlossplatz
Hamburg (D): Demonstratie, 14:00 uur, Budapester Str./St. Pauli Stadion
Wesel (D): Panel, 13:00 uur, Mala Êzidîya
Mannheim (D): Herdenking, 14:00 uur, Bad Kreuznacherstraße 36,
Darmstadt (D): Herdenking, 14:00 uur, FCDK-Kawa
Löhne (D): Herdenking, 13:00 uur, Wasserschloss Ulenburg
Bordeaux (F): Betoging, 16:00 uur, Place de la Victoire
Drancy (F): Filmvertoning, 14:00 uur, Democratisch Maatschappelijk Centrum
Parijs (F): Demonstratie, 14:00 uur, station Villers-le-Bel + filmvertoning, 18:30 uur, Ahmet-Kaya-cultuurcentrum
Marseille (F): Menselijke keten, 10:30 uur, Vieux Port (oude haven)
Straatsburg (F): filmvertoning, 17:00 uur, Democratisch Maatschappelijk Centrum
Basel (CH): theatrale actie, 12:00 uur, Elisabethenkerk
Bern (CH): herdenking, 13:30 uur, Münsterplattform
Genève (CH): herdenking, 13:30 uur, Komel
Zürich (CH): Demonstratie, 16:00 uur, Stauffacher
Londen (VK): Herdenking, 14:00 uur, Democratisch Maatschappelijk Centrum
Den Haag (NL): Demonstratie, 13:00 uur, tegenover het station
Helsingborg (SWE): Herdenking, 11:00 uur, Söndergatan 11C