Rafael Cancel Miranda was een icoon van de onafhankelijkheidsstrijd van het Puerto Ricaanse volk. Hij stierf, 89 jaar oud, in zijn huis in Rio Piedras, San Juan.
Geboren in Mayaguez op 18 juli 1930, was hij een van de belangrijkste leiders van de Puerto Ricaanse onafhankelijkheidsbeweging en de Nationalistische Partij, waar hij op 15-jarige leeftijd lid van werd, beginnend als een cadet van de republiek.
Op 1 maart 1954 kwamen Rafael Cancel Miranda, Lolita Lebron, Andres Figueroa en Irvin Flores Rodriguez het gebouw van het Capitool binnen, gewapend met automatische pistolen om te protesteren tegen de koloniale heerschappij over Puerto Rico.
Op die dag, na het roepen van ‘Viva Puerto Rico libre!’ en het ontplooien van de Puerto Ricaanse vlag, schoten ze in de lucht of op sommige congresleden, in een van de moedigste daden in de geschiedenis van de pro-onafhankelijkheidsbeweging in Puerto Rica”, herinnerde de lokale outlet El Nuevo Dia zich.
Als gevolg van deze actie werd hij 25 jaar gevangengezet in de federale penitentiaire inrichting van Alcatraz, een periode waarin zijn symbolische belang voor de Puerto Ricaanse onafhankelijkheidsbeweging historische nuances kreeg.
In 1979 verleende de Amerikaanse president Jimmy Carter gratie aan Miranda, Lebron en Flores Rodriguez.
Tijdens zijn leven viel Cancel Miranda op als schrijver die negen boeken en tientallen artikelen over politieke analyse publiceerde in internationale en lokale kranten en tijdschriften.
