De Alevitische gemeenschap in Noordrijn-Westfalen krijgt voor het eerst landelijk de status van publiekrechtelijke vennootschap. Dit plaatst de gemeenschap op gelijke voet met de twee grote christelijke kerken.
De hoorzitting over een overeenkomstige regeling in de hoofdcommissie van het deelstaatparlement van Düsseldorf vond donderdag al plaats. Met de toekenning van deze status wordt de fellowship op gelijke voet gezet met de twee grote christelijke kerken.
De Alevitische Gemeinde Deutschland e.V. (AABF) werd opgericht in 1989. Volgens eigen informatie heeft de overkoepelende vereniging ongeveer 24.000 officiële leden in 50 gemeenten in Noordrijn-Westfalen. “Met de inzet van onze 160 landelijke gemeenschappen leveren we al meer dan 30 jaar een waardevolle bijdrage als bemiddelaar tussen verschillende culturen en tradities en belichamen we diversiteit, het recht op vrijheid van meningsuiting en vrijheid van religie. Als een bedrijf in de vorm van een vereniging hebben onze toewijding en ons werk zichtbaarheid en waardering gezien”, aldus een verklaring van de gemeenschap.
De status van een publiekrechtelijke vennootschap brengt bijzondere rechten met zich mee, zoals het recht om belastingen te innen van leden. Bovendien krijgen religieuze gemeenschappen kortingen op belastingen, heffingen en vergoedingen en hebben ze het recht om in commissies te praten.
Met haar grondwet en het aantal leden biedt de Alevitische congregatie een garantie van duur, volgens de verordening van de deelstaatregering. Er bestaat ook geen twijfel over hun naleving van de wet. De religieuze gemeenschap bouwt gebedshuizen en bibliotheken met speciale literatuur over hun geloofsleer, stelt de deelstaatregering NRW. Sinds het schooljaar 2011/12 coördineert ze het religieuze onderwijs dat wordt aangeboden op scholen in Noordrijn-Westfalen op basis van de principes van de Alevitische gemeenschap.
“In het besef dat de Alevieten die in dit land wonen deel uitmaken van de bevolking van de regio en dat hun geloof een integraal onderdeel is geworden van het religieuze leven in het land, beleven we nu een historische gebeurtenis”, legt de AABF uit. Het toekennen van de rechten van een publiekrechtelijke vennootschap aan de gemeente is een grote stimulans en meer dan dat: “Het is een verplichting jegens ons. De verplichting om alles te blijven doen wat we kunnen om ervoor te zorgen dat we de diversiteit van de samenleving beschermen tegen de eenvoud van denken en dat we harder werken om ervoor te zorgen dat onze samenleving vrij en open blijft.”
Alevisme
Het Koerdische Alevisme is heel anders dan het Turkse of het Arabische Alevisme, aangezien de Alevieten zichzelf heel anders zien. Er zijn Alevieten die hun religie definiëren als een denominatie in de islam, en anderen die het Alevisme zien als een eigen religieuze gemeenschap. Zowel in Turkije als in Noord-Koerdistan kent het Alevitische geloof verschillende aspecten of religieuze stromingen. De Vennootschap voor Bedreigde Volkeren (GfbV) schrijft:
Mazdaïsme is bijvoorbeeld de religie die gesticht is door de oude Iraanse priester Zarathoestra. Zijn leer benadrukt het dualisme tussen goed en kwaad, maar de uiteindelijke overwinning van het goede op het kwade wordt nooit in twijfel getrokken. Tegenover de maker Ahura Mazda als de belichaming van het goede staat de leugenachtige en destructieve Ahriman. De mens is in staat het kwaad te overwinnen en zich te wijden aan wat goed, waar en mooi is.
Sjamanisme, aan de andere kant, is een pre-islamitisch volksgeloof van de Turken, dat is gewijd aan de god van de hemel en de kracht van de natuur. De priesters waren de religieuze hoofden, magiërs, natuurgenezers en verspreiders van een rijke volksliteratuur. Van tijd tot tijd speelden ze ook een politieke rol, b.v. in de 13e eeuw tijdens de Babai-opstand (1239-1240), een religieuze en politieke opstand.
In de 8e en 9e eeuw ontwikkelde zich een nieuwe vroomheid, de islamitische mystiek. Het werd gekenmerkt door het feit dat de gelovigen de directe weg naar God zochten door middel van mystieke praktijken en voorbeeldige levens. De bekende islamitische mystici zoals Hasan al-Basri († 728), Rabia van Basra († 801), Bayezid Bistami († 874), al-Junaid († 910) en al-Hallaj († 922) ontwikkelden islamitische mystiek door welk Alevisme sterk werd beïnvloed.
Haci Bektas Veli (1209-1295) wordt beschouwd als de grondlegger van het Anatolische Alevisme. Hij komt uit Nischabur bij Khorasan, in wat nu Iran is. Daar kwam hij in zijn jeugd in aanraking met de islamitische mystiek. Haci Bektas was betrokken bij de Babai-opstand en ontsnapte aan het bloedbad na de nederlaag in Amasya (1240). Hij vluchtte naar Karacahöyük, het huidige pelgrimsoord van Hacibektas. Daar vond hij volgelingen en bouwde hij systematisch zijn leer op. Er werd een klooster gebouwd en talloze studenten kwamen bij hem studeren. Zwervende derwisjen (zwervende monniken) en zwervende predikers brachten zijn leringen over naar vele dorpen en steden.
De ontwikkeling van het huidige Alevisme werd ook sterk beïnvloed door de leerstellingen van de soefi-orde van de Safaviden in het Perzische Ardabil aan de Kaspische Zee, die teruggaat tot het begin van de 15e eeuw. De stichter van deze Soefi-orde, Safiy ad-Din, traceerde zijn voorgeslacht tot de 7e Imam Musa Kazim en dus tot Ali.
