Dersim in het middelpunt van de speciale oorlog – Deel 3

  • Noord-Koerdistan

Met het begin van een nieuwe politieke fase – ingeluid door de verklaring van Abdullah Öcalan op 27 februari en de besluiten van het 12e PKK-congres – heeft de bevolking in Dersim duidelijke verwachtingen van de Koerdische politiek en in het bijzonder van de Partij van Volkeren voor Gelijkheid en Democratie (DEM). Ondanks het fundamentele vertrouwen in de Koerdische vrijheidsbeweging, uiten veel mensen hun ontevredenheid over de lokale politiek en een toenemende vervreemding van de lokale bevolking.

Verwachting van een actievere rol

De bevolking van Dersim wil dat de DEM-partij en de politici die in de regio actief zijn een actievere, meer bindende houding aannemen. Gezien de aanhoudende assimilatiestrategieën en speciale oorlogsmaatregelen van de Turkse staat, eisen velen een duidelijker standpunt en een structurele versterking van het lokale politieke werk. Er is vooral kritiek op het feit dat de politieke actoren in de regio onvoldoende met de bevolking communiceren en nauwelijks ingaan op bestaande zorgen.

Kritiek op gebrek aan betrokkenheid bij de burgers

De kritiek is vooral gericht op lokale ambtenaren. Er wordt herhaaldelijk bekritiseerd dat de noodzakelijke ondersteuningsstructuren voor de terugkeer naar dorpen, de heropleving van het sociale leven of de verdediging van culturele waarden ontbreken. De verwachtingen zijn duidelijk: het politieke werk ter plaatse moet consequent worden afgestemd op de behoeften van de mensen en bestaande tekortkomingen compenseren.

Een centraal punt is de terugkeer van veel voormalige verdreven of geëmigreerde inwoners van Dersim. De bevolking eist een commissie of een orgaan dat tussen de staat en de bevolking bemiddelt om de terugkeer te coördineren, teneinde blokkades van de staat, bijvoorbeeld bij de elektriciteits- en watervoorziening, en de invloed van opportunistische tussenpersonen te voorkomen. Deze maakten vaak misbruik van de hulpeloosheid van de terugkeerders.

Jongeren in het middelpunt van de kritiek

Een ander centraal thema betreft de situatie van jongeren. Veel jonge mensen zouden in Dersim geen perspectief meer zien en zouden ofwel emigreren ofwel vervallen in een dagelijks leven dat gekenmerkt wordt door werkloosheid en een identiteitscrisis. De omstandigheden werken een gerichte ontwrichting door de Turkse staat in de hand – door alcohol, uitzichtloosheid en culturele vervreemding. De bevolking dringt aan op de oprichting van jeugdraden of gemeentelijke contactpunten voor ondersteuning, begeleiding en politisering van jongeren.

Zorg om de Alevische identiteit

Ook wordt kritiek geuit op het gebrek aan bescherming en bevordering van de Koerdisch-Alevische geloofspraktijk. Er zijn nieuwe, onafhankelijke structuren nodig die deze spirituele en culturele identiteit buiten de staatsinstrumentalisering om in stand houden en in het dagelijks leven verankeren. Tegelijkertijd waarschuwen velen voor een gerichte verdringing van de alevitische tradities door commercialisering – bijvoorbeeld door de opening van bedrijven die alcoholische dranken schenken in de directe omgeving van cultureel of religieus gevoelige plaatsen.

Kritiek op gebrek aan voorlichting over nieuwe politieke fase

Er werd ook herhaaldelijk kritiek geuit op het feit dat de hoofdlijnen van de nieuwe politieke fase op veel plaatsen niet overkomen. De inhoud van de toespraken van Öcalan of het nieuwe paradigma van de PKK zijn vaak niet of slechts fragmentarisch bekend bij de bevolking. Velen zouden geen informatie hebben over wat het nieuwe proces concreet inhoudt, wat ruimte creëert voor speculaties en onzekerheden.

Tijdens bijeenkomsten van de DEM-partij voelden veel mensen zich niet serieus genomen, wat leidde tot terugtrekking. Juist in een regio als Dersim, die historisch gezien nauw verbonden is met de Koerdische vrijheidsbeweging, moet het de taak van de partij zijn om deze band te versterken door middel van gerichte voorlichting en laagdrempelige communicatie. Er werd vaak kritiek geuit op het feit dat individuele partijvertegenwoordigers hun taken als een persoonlijke positie beschouwden in plaats van als een verantwoordelijkheid ten opzichte van de samenleving.

Culturele en ecologische bedreiging

Een ander belangrijk punt van kritiek betreft de toenemende ecologische exploitatie van de regio. Met name de uitbreiding van mijnbouwprojecten, stuwdammen en militaire infrastructuur – zoals controleposten en wachttorens op bijna elke berg – baart zorgen. De bevolking ziet hierin een nauwe verwevenheid van veiligheids- en economische belangen van de Turkse staat. Er wordt gevraagd om brede voorlichtingscampagnes en de oprichting van een ecologisch comité dat tot in de dorpen moet doordringen en voorlichting moet geven.

Daarnaast wordt kritiek geuit op de strategie van sociale uitholling: terwijl lokale arbeidskrachten nauwelijks in aanmerking worden genomen, halen bedrijven externe arbeidskrachten naar de regio – vaak met een problematische houding ten opzichte van de lokale cultuur. Veel mensen eisen daarom een sterkere institutionalisering van het verzet tegen economische uitverkoop en de ontheiliging van heilige plaatsen.

Over het algemeen roept de bevolking op tot een mentaliteitsverandering binnen de politieke organisaties in Dersim. Lokale commissies, open vergaderingen en transparante informatiestructuren moeten helpen om de uitdagingen van de nieuwe fase gezamenlijk het hoofd te bieden. De band tussen de politieke beweging en het dagelijks leven moet worden versterkt – op ooghoogte, in dialoog en met een duidelijk standpunt tegen staatsrepressie en sociale ontwrichting.

Wordt vervolgd.