- Turkije
De covoorzitters van de Volkspartij voor Gelijkheid en Democratie (DEM-partij), Tülay Hatimoğulları en Tuncer Bakırhan, hebben zich tijdens een persconferentie in Ankara uitgesproken over de terugtrekking van de PKK-guerrilla uit Turkije. Ze noemden deze ontwikkeling een “historische kans” voor een vreedzame en democratische toekomst van het land.
“We staan op een punt dat de loop van de geschiedenis kan veranderen”, zei Tuncer Bakırhan. De terugtrekking is geen op zichzelf staande stap, maar het resultaat van een lang politiek proces waarin veel actoren hebben gewerkt aan vrede en dialoog.
Bakırhan herinnerde aan belangrijke mijlpalen, waaronder de toespraak van MHP-leider Devlet Bahçeli op 1 oktober 2024 in het parlement, die door velen werd gezien als een opening, en de vredesoproep van de Koerdische vertegenwoordiger Abdullah Öcalan op 27 februari 2025, waarin hij de PKK opriep zich op te heffen en de wapens neer te leggen. “Deze oproep was geen gewone verklaring, maar een keerpunt in de geschiedenis van dit land”, aldus Bakırhan.
“De tweede stap moet nu volgen”
Dat de PKK nu ook haar gewapende troepen uit Turkije terugtrekt, beschouwt Bakırhan als een “concrete bekentenis tot dialoog en vreedzame oplossing”. Volgens de Koerdische politicus markeert deze terugtrekking het einde van een eerste fase in het vredesproces. Nu moet de tweede fase volgen met politieke en juridische stappen die een duurzame sociale vrede mogelijk maken. “Nu is het tijd om niet op anderen te wachten, maar onze eigen geschiedenis te schrijven”, zei hij. De centrale begrippen van de komende fase zijn “rechtvaardigheid, rechtsstaat en democratische participatie”.
Hij benadrukte dat met name Abdullah Öcalan met zijn rol in dit proces een sleutelpositie inneemt. “Zelfs onder de moeilijkste omstandigheden is hij nooit afgeweken van de weg naar een politieke oplossing”, aldus Bakırhan. Daarom moet hem ook meer ruimte worden gegeven om mee te werken aan het verdere verloop.
Oproep aan de staat en instellingen
Bakırhan riep alle staatsactoren – van de regering en de veiligheidsdiensten tot de rechterlijke macht – op om hun deel van de verantwoordelijkheid te nemen. “De staat mag zich nu niet afwenden. Er is een duidelijke houding nodig, een nieuwe toon, een nieuwe kijk op de samenleving.” Oude vijandbeelden moeten worden overwonnen en er moet een nieuwe cultuur van samenleven worden opgebouwd. “Niet bedreigingen definiëren, maar rechten erkennen. Dat moet de nieuwe norm zijn.” Bakırhan waarschuwde tegelijkertijd voor mogelijke pogingen om het proces te verstoren: “De krachten van de status quo, zowel in binnen- als buitenland, zouden kunnen proberen de dialoog te ondermijnen door middel van provocaties en desinformatie. Maar we blijven standvastig. We geven de weg naar vrede niet op.”
De republiek met democratie bekronen
De medevoorzitter van de partij, Tülay Hatimoğulları, sprak over een van de zeldzame keerpunten in de politieke geschiedenis van Turkije. “Dit moment is geen toeval, maar het resultaat van tientallen jaren inzet. Nu is het aan ons om de weg vrij te maken voor een democratisch Turkije.” De terugtrekking van de PKK opent niet alleen nieuwe politieke ruimtes, maar ook een verantwoordelijkheid voor alle maatschappelijke groepen. “De republiek is opgericht, maar heeft zich nooit echt kunnen democratiseren. Nu hebben we de kans om dat alsnog te doen”, aldus Hatimoğulları.
Oproepen aan het maatschappelijk middenveld, vrouwen en jongeren
De politica riep verschillende maatschappelijke groepen op om mee te werken, waaronder vrouwen, jongeren, academici en intellectuelen. Vooral vrouwen, die de diepste wonden van het conflict dragen, zouden de belangrijkste actoren in het vredesproces kunnen worden. “De moeders die hun kinderen hebben verloren, ongeacht hun afkomst, zijn de sterkste bindende factor voor vrede”, zei ze.
Tijd voor concrete stappen
Hatimoğulları richtte zich tot de jongeren met een speciale oproep: “Jullie hebben de hoogste prijs betaald. Nu zijn jullie het die de vrede moeten dragen.” Tot slot riep ze de regering op om niet te aarzelen. “De tweede fase van het proces vereist politieke en juridische hervormingen. Het parlement en de uitvoerende macht moeten actie ondernemen – de samenleving heeft verwachtingen.”
Bron: ANF