De goudvis in mij vraagt zich weer es af waar we zo mee bezig zijn. Ik bedoel maar: vanuit de evolutie zijn we in de basis vissen. We maken de eerste negen maanden in dit bestaan onze start in een prenatale vissenkom, in een oceanische staat van zijn — waar abrupt een einde aan komt als die bubbel is gebarsten.
Kan het zijn dat we, omdat we allemaal dit lot delen, blind zijn voor de collectieve kramp, en we geneigd zijn verlossing te zoeken in religieuze excessen? Of een bestaanszekerheid opeisen, no matter what? Alle oplossingen om die pijn te verzachten zijn in potentie rampen in de maak. We perfectioneren het graaien en roven als nooit eerder vertoond, maar aan de bestaanskramp is geen spat veranderd, lijkt mij. De toolbox om je gelijk te halen echter wel.
In de moderniteit is de core business van oorlogvoering niet het uitrollen van meer tanks ( mobile sitting ducks) en ook niet de drones, het nieuwe speeltje bediend met joysticks… Nee, het is het Deep Fake concept: deception by fludding bullshit all over the place. De digitale vorm van permanente brainwash. In de moderne tijd is er wel een besef van de collectieve manipulatie,– als een vaag aanvoelen –, maar er is niet een Gold Standard voor de waarheid.
Ons brein is een reptielenbrein, met een paar massieve lobben van recentere datum, waar we heel wat onheil mee kunnen aanrichten — niet in de laatste plaats gericht tegen onszelf. Ons brein is gestagneerd, maar de tools zijn wel doorgeëvolueerd. We zijn totaal onbeschermd tegen de mentale diarree die over ons wordt uitgegoten. Ik bedoel: vroeger kon je nog voor bepaalde invloeden je afschermen: een bepaald “heilig“ boek kon je naast je neerleggen. Bepaalde sprekers kon je in hun eigen sop laten gaar koken… maar Deep Fake vindt plaats achter je eigen afweersysteem. Het raakt juist mensen die waarheidsbewust zijn, die de mainsteam bullshit media willen ontvluchten: zij komen in een schimmig spel met alleen maar verliezers. Voorbeeld? Mensen die twijfelen aan de integriteit van ons Westerse parlementaire systeem en het zelfreinigende vermogen van onze maatschappij worden op het web bediend door Russische trollen fabrieken. We zijn verontrust over Glyfosaat zwendel en megastallen, en lezen dan dat Rusland erg into “Organic farming” is. Ja, sure. En wie test dat? De Russische mafia zelf. Cool! Want de kritische journalistiek is daar al jaren geleden het zwijgen opgelegd. En Turkije?.. ach dat weten we zo onderhand wel. Maar ook America First is een baggerfabriek op volle toeren. Waarheid is een lastige zaak. Het wordt pas echt lastig als we het probleem niet meer zien. Als waarheid “een optie” wordt, niet een noodzaak.
In ons persoonlijke leven weten we wel hoe het uitpakt als iemand de waarheid als een optie ziet. Niet zo fijn nee, maar in het groot is dat de norm. We willen dat niet, en toch omhelzen we het van harte. De waarheid als optie? Alles is subjectief? Oeps, tja natuurlijk, uh…poeh… Niets is zeker… Kan ik niet ontkennen. Hoewel? In de groei van onze kennis berust de objectiviteit op de subjectiviteit, die zijn uiterste veralgemenisering vindt in het gegeven van de individuele dood. Ik bedoel maar: de zekerheid ligt er in dat al onze ervaringen na enige struggle netjes zullen composteren.
Dus de collectieve subjectiviteit nemen als de maatstaf voor “de nieuwe vrolijkheid”, en denken dat we er dan uit zijn, is bullshit. Sommige mensen zien het afschudden van obscure geestelijke dwepers als een fundamentele bevrijding, een soort renaissance van de vrije ziel, maar het is hooguit een begin, het begin van iets heel pijnlijks. Ik denk dat de oorlogsvoering in moderne termen, ongeacht de religieuze voorkeur en smaak, hier begint: de ophemeling van het gefragmenteerde eigen gelijk van de individuele burgers. De Amerikaanse burgers krijgen bevestigd dat illigale nieuwkomers hun banen afpikken en hun dochters verkrachten. Turkse burgers krijgen een zelfde soort shit over zich heen. En in Nederland denken we dat we ermee wegkomen door flink weg te kijken. Iedereen veroordeeld tot zijn eigen bubble.
Het besef dat gedeelde subjectiviteit zou kunnen leiden tot een breder mededogen, dat gaat er echt niet in. Tribale twisten worden uitgestreden op geopolitieke schaal. En we vinden het wel best. Met religie als een ranzig slagersschort. Grote religies bleken in de praktijk niet bepaald aan te zetten tot weerbaarheid tegen uiterste wreedheid, waren zelf vaak eerder een excuus voor brutaal geweld.
Het idee dat alle religies gelijkwaardig van beperkte waarde zijn, is — vrees ik — vragen om moeilijkheden met zowat iedereen. Want religieuze terreur beperkt zich niet tot kerken en moskeeën, maar vind je net zo goed in de “ontkerkelijkte” wreedheid van de seculiere Chinese staat, en in de gestage groei van de narco-economieen.
Het zou allemaal niet zo’n punt zijn, ware het niet dat ik dagelijks mensen spreek die zwaar getekend zijn door al dat geweld. Het wordt toch wat anders als ontwrichting echt een gezicht krijgt. Ik vind het niet te verdragen dat een kind zijn ouders verliest door het oorlogsgeweld en dan veroordeeld is om te slapen in een hondenhok met een kip als enige compagnon in het leven. Ik verzin zoiets niet. Dat is de realiteit en het bloed dat aan de AK-partij kleeft.
Is er een verband tussen de vernietiging van de Koerden in Turkije en de ecologische ramp waar wij met open ogen op afstevenen? Is er een parallel tussen de intolerantie voor culturele diversiteit en de afbrokkelende biodiversiteit? Dat in enkele decennia 80 % van de insectenrijkdom is verdwenen, hoe heeft dat zo kunnen gebeuren? Heeft dat misschien ook met de aaibaarheidsfactor te maken? Ik bedoel maar: als 80 % van onze geliefde huisdieren “zomaar” zou uitsterven, dan zou de wereld te klein zijn, maar dat er in de zomer 80 % minder insecten tegen de voorruit van onze auto te pletter slaan, daar zitten we niet zo mee. Het zelfde geldt voor wat er in de oceanen plaats vindt. Er wat over brommen, dat lukt nog wel, veel verder moet het niet gaan.
Dat Turkije zijn politieke monocultuur erdoor ramt ten koste van de rest, is pijnlijk pijnlijk… — 80 % van Koerden leeft daar onder een leefbaar bestaansminimum –, maar het is ook gewoon niet zo ons ding toch, merk ik. We creëren een oceaan van bagger. We hebben Turkije alle tools gegeven om mensen te martelen, — doen dat nog steeds –, en we kijken nu verzuchtend toe. Meer zit er niet in. Of toch wel?
Het antwoord op zoveel troep is niet meer van het zelfde in een ander jasje, maar wat Extinction Rebellion, en Next Generation nu neerzetten. Het antwoord is simpel: vragen stellen. Durven vragen te stellen De juiste vragen. Mensen steunen die die vragen stellen, die door de tribale graaierige shit heen kijken. Die de oude religieuze en materialistische privileges en reflexen zien voor wat ze waard zijn, en niet meer zwijgen.
Tot zo ver de goudvis in mij.
Auteur: Paul Terlunen.
