Het proces dat begon met Abdullah Öcalans “Oproep tot Vrede en een Democratische Samenleving” op 27 februari bereikte een kritiek punt met de symbolische wapenverbrandingsceremonie in Başûr. Politici die met ANF Nieuwsagentschap spraken over de gebeurtenis, die werd bijgewoond door hooggeplaatste leden van de Koerdische Vrijheidsbeweging, interpreteerden het als een demonstratie van de inzet van de Koerdische politieke beweging voor vrede en een weerspiegeling van de wil van leider Apo in het veld. Ze wezen de staat en de regering ook op hun verantwoordelijkheid voor de voortzetting van het proces.
Kürkçü: De wapenverbrandingsceremonie is een wilsverklaring
HDP erevoorzitter Ertuğrul Kürkçü beschreef de wapenverbrandingsceremonie als een historische drempel. Hij verklaarde dat deze ceremonie werd gehouden naar aanleiding van de politieke ontwikkelingen na de oproep van leider Apo op 27 februari. Deze beelden bevestigen de afspraken die in onderhandelingen zijn gemaakt. De symbolische wapenverbranding is een concrete demonstratie van de wil van Abdullah Öcalan. Het belangrijkste is echter dat de relatie tussen de staat en Abdullah Öcalan, en dus tussen het Koerdische volk en Turkije, nog geen definitieve vorm heeft aangenomen.
Het komende proces zal gaan over het vormgeven van deze relatie door middel van politieke strijd en onderhandelingen. Er lijkt overeenstemming te bestaan over vooruitgang zonder bloedvergieten. Afgezien van het geweten van de samenleving is er echter geen concrete en bindende garantie. De staat weerspiegelt het machtsevenwicht in de samenleving. Als er op korte termijn geen machtsverschuiving plaatsvindt, zal het proces dezelfde lijn blijven volgen.
Uiteindelijk is de staat de soevereiniteit van een maatschappelijke kracht. Het delen van soevereiniteit is door de geschiedenis heen nooit gemakkelijk geweest. De hele geschreven geschiedenis is het verslag van strijd rond het uitoefenen of delen van soevereiniteit. De komende periode kan getuige zijn van moeilijke en intense politieke debatten. Wil het proces positieve resultaten opleveren voor de meerderheid van de samenleving, dan moeten de onderdrukten zich reorganiseren, accurate perspectieven definiëren en politieke kracht verwerven. Politiek laat geen vacuüm toe. De Koerdische beweging moet de politieke arena verder centraliseren met de steun van het volk. Het succes van toekomstige stappen hangt volledig af van de wil van het volk en het niveau van politieke voorbereiding. Of er voldoende voorbereiding heeft plaatsgevonden is de meest kritieke kwestie in dit proces.
Saritaş: Het lot van het proces hangt af van de acties van de staat
Politicoloog Mehmet Zahir Sarıtaş zei dat het proces dat begon met de oproep van leider Apo voor vrede en een democratische samenleving een historische drempel is gepasseerd met het verbranden van wapens door een groep guerrillastrijders in Başûr. Deze symbolische daad is niet alleen een gebaar van goede wil, maar ook een duidelijke verklaring van de vastberadenheid van de Koerdische kant voor vrede en een democratische oplossing. Dit proces, dat onder leiding van de heer Öcalan werd ontwikkeld, werd binnen de organisatie serieus voorbereid. Het besluit tot ontbinding, genomen op het 12de Congres, was een concrete uitdrukking van deze voorbereiding en vastberadenheid. De deelname van hooggeplaatste kaderleden aan de symbolische wapenverbrandingsceremonie toont aan dat dit geen oppervlakkige zet is, maar één met strategische en organisatorische diepgang. De Koerdische politieke beweging heeft dit punt bereikt met historische ervaring, sterke wil en sociale voorbereiding. Dit toont aan dat de verantwoordelijkheid voor een oplossing en vrede serieus genomen wordt.
In dit stadium benadrukte Sarıtaş dat de toekomst van het proces afhangt van de staat. De gezamenlijke verwachting van het Turkse publiek en het Koerdische volk is dat de staat onverwijld reageert op deze historische stap, met concrete en structurele acties. Ten eerste is het essentieel om een commissie op te richten onder het parlement om vrede en resolutie te institutionaliseren. Daarnaast moet de juridische situatie van politieke gevangenen, vooral van zieken, dringend herbekeken worden als een gebaar van goede wil. Zoals de heer Öcalan benadrukte, moeten er snel stappen worden ondernomen om het proces op een wettelijke en grondwettelijke basis te plaatsen. Dit is niet alleen een kwestie van ontwapening. Het is een historische kans voor een democratische, legitieme en duurzame oplossing voor de Koerdische kwestie, die al meer dan een eeuw onopgelost is. Discussies over een nieuwe grondwet moeten ook in deze context geëvalueerd worden. Een nieuw sociaal contract moet opgebouwd worden op basis van gelijk burgerschap, met erkenning van de identiteit, cultuur en politieke wil van het Koerdische volk. De staat moet dit proces niet enkel benaderen vanuit een veiligheidsperspectief, maar ook politiek, sociaal en grondwettelijk. Dit is een verantwoordelijkheid die niet gemist mag worden in naam van vrede en het bouwen aan een gedeelde toekomst.
Demir: De Koerdische kant heeft zijn rol in het proces vervuld
Cemal Demir, DBP Van Co-voorzitter, beschreef ook de bereikte fase in de oplossing van de Koerdische kwestie als een historisch keerpunt. Hij benadrukte dat sinds de Oproep voor Vrede en Democratische Samenleving op 27 februari, de Koerdische kant door middel van een historische stap duidelijk heeft laten zien dat het democratische politiek en sociale consensus heeft aangenomen als de belangrijkste vorm van strijd. De symbolische vernietiging van wapens op 11 juli toonde een sterke wil. Al deze ontwikkelingen tonen aan hoe serieus, voorbereid en verantwoordelijk de Koerdische kant handelt in de kwestie van de resolutie. Op dit moment is de houding van de staat de bepalende factor voor vooruitgang.
De gedeelde verwachting van het Koerdische publiek en de Koerdische politiek is dat de staat deze historische kans grijpt en dienovereenkomstig reageert. Een vredes- en resolutiecommissie moet opgericht worden onder het parlement. Er moeten regels komen voor zieke en politieke gevangenen. Er moeten stappen ondernomen worden om de basis voor democratische politiek te versterken. Het is onvermijdelijk om dit proces op een wettelijke en legitieme basis te plaatsen en een democratisch opbouwproces te starten. Deze ontwikkeling zal niet alleen de Koerdische kwestie helpen oplossen, maar ook de weg vrijmaken voor democratisering in Turkije. Het omzetten van het proces in een permanente oplossing zal de sociale consensus en de wil om samen te leven versterken. Daarom mag deze kans niet worden gemist.
Korkmaz: Verantwoordelijkheid van democratische politiek neemt toe
Toros Korkmaz, een expert in internationale betrekkingen aan de Universiteit van Zürich, beschreef de recente videoboodschap van leider Apo en de daad van de PKK om wapens te verbranden als een historische ontwikkeling en een zeer belangrijk keerpunt. Hij zei dat het een belangrijke ontwikkeling is, niet alleen voor Turkije maar voor het hele Midden-Oosten en de Kaukasus. De Koerdische kwestie gaat nu de hele wereld aan en is niet langer alleen een Turkse kwestie, maar heeft een internationale dimensie gekregen.
Korkmaz merkte op dat internationale politieke machten dit proces proberen vorm te geven volgens hun eigen belangen. Het probleem heeft nationale, regionale en internationale dimensies. Daarom moeten we ons niet blindstaren op afzonderlijke woorden in onderhandelingsdocumenten, maar ons richten op hun algemene visie.
De eenheid van Turken in Turkije en het Midden-Oosten is erg belangrijk. Democratische bestuursmodellen zoals in Rojava moeten worden ontwikkeld in alle regio’s waar Koerden wonen. Het oplossen van de Koerdische kwestie is rechtstreeks verbonden met de democratisering van Turkije. Dit proces zal Turkije in staat stellen om een democratischer land te worden. Het Turkse publiek en het democratische segment moeten dit proces met grote verantwoordelijkheid benaderen. De democratische politiek moet meer initiatief nemen, zich organiseren en sterke instellingen opbouwen. Zoals de heer Öcalan benadrukte, moeten deze instellingen van onderaf worden opgebouwd, niet van bovenaf.
Korkmaz beschreef de wapenverbranding van de guerrillastrijders als een wilsverklaring. Het is niet gepast om het als een overgave te zien – het was een symbolische stap. Het proces zal via onderhandelingen worden voortgezet. Het politieke draagvlak moet worden versterkt en er moeten wettelijke hervormingen worden doorgevoerd. Anders zou de gewapende strijd hervat kunnen worden – deze mogelijkheid bestaat altijd. Deze stap is historisch en belangrijk. De Koerdische beweging werd lang geassocieerd met terrorisme in de Westerse wereld. Deze acties veranderen die perceptie, waardoor de Koerdische beweging gezien kan worden als een politieke actor. Het zal nu veel moeilijker worden om democratische politiek als terrorisme te definiëren, instellingen te verbieden of politici op te sluiten. Dit is een van de belangrijkste aspecten. De ontwapening is volledig symbolisch. Waar het nu om gaat is het versterken van de geesten en de politieke basis. Als er geen juridische en politieke hervormingen worden doorgevoerd, kan de gewapende strijd terugkeren – dit risico bestaat altijd.
Özsoy: Deze stappen tonen de vastberadenheid van de Koerdische kant
De Koerdische politicus Dr. Hişyar Özsoy benadrukte dat, hoewel de regering geen concrete stap heeft gezet in de Koerdische kwestie, de wil en vastberadenheid van de Koerdische kant erg belangrijk is. Ondanks het feit dat de regering niet de stappen heeft genomen die het publiek verwacht, tonen de boodschappen van leider Apo en de symbolische ontwapening door een groep binnen de PKK een grote wil en vastberadenheid. De Koerdische kant is duidelijk: “Als zich kansen voordoen voor democratische politiek en vrede, zijn we bereid bij te dragen, offers te brengen en te ontwapenen.” Dit is een belangrijke en historische stap die twijfels wegneemt.
Abdullah Öcalan en de Koerdische politieke beweging zeggen met volle vastberadenheid en wilskracht: “We zijn hier, laten we onderhandelen, laten we het probleem oplossen door middel van politiek.” Dit is een historische stap. Voor de eerste keer heeft een Koerdische beweging het initiatief genomen om de gewapende strijd te beëindigen en opnieuw te beginnen op haar eigen voorwaarden. Een nieuw begin betekent een democratische samenleving opbouwen en de deur openen naar een vreedzame oplossing van de Koerdische kwestie. Dit staat duidelijk in hun aankondigingen. Nu is de regering aan zet. De president zal naar verwachting morgen een verklaring afleggen. Hopelijk wordt deze kans niet verspeeld in de schaduw van politieke belangen. De Koerdische kwestie moet worden aangepakt als een kwestie die boven de partijen en boven de verkiezingen staat. De staat moet serieus reageren op de stappen van de PKK en Abdullah Öcalan. Dat is wat de samenleving verwacht. Het parlement moet open blijven. Er moeten commissies worden ingesteld. Het parlement moet de hele zomer doorwerken. Er moeten onverwijld vertrouwenwekkende en dialoogbevorderende stappen worden gezet. Er is nu een verwachting in de samenleving. De Koerdische kant zet vastberaden stappen.
Özsoy benadrukte dat de regering een duidelijker en opener standpunt over deze kwestie moet innemen. Tot nu toe heeft de regering zich terughoudend opgesteld. Ze heeft zelfs de verwachte wijzigingen in de executiewet niet doorgevoerd. Dit heeft het democratische publiek teleurgesteld. Toch blijven Öcalan en de Koerden stappen ondernemen en druk uitoefenen op de regering om een standpunt in te nemen. De gewenste gebaren van goede wil zijn echter nog niet gemaakt. Dit moet duidelijk gezegd worden. De symbolische ontwapeningsakte is een historische en zeer ernstige stap. Hopelijk maakt het de weg vrij voor een nieuw proces. We zijn voorzichtig en blijven bezorgd, omdat ervaringen uit het verleden dat vereisen. Maar we hopen dat ons ongelijk bewezen wordt en dat de politiek zich zal openen in Turkije en Koerdistan. Vanaf nu hebben we een nieuwe politieke ruimte nodig waar problemen kunnen worden opgelost zonder dood en geweld.
Bron: ANF