- Turkije
De Zaterdagmoeders werden woensdag gehoord tijdens de vijfde vergadering van de Nationale Commissie voor Solidariteit, Broederschap en Democratie in het Turkse parlement. Met bloemen en foto’s van hun vermiste familieleden houden de Zaterdagmoeders sinds 1995 elke zaterdag een wake op het Galatasarayplein in Istanbul. Ze eisen gerechtigheid voor de slachtoffers van gedwongen verdwijningen en staatsgeweld in Turkije en willen ervoor zorgen dat de daders voor de rechter worden gebracht. Deze week houden ze hun 1065e wake tegen “verdwijningen” in staatshechtenis.
İkbal Yarıcı: Ik streef naar gerechtigheid voor alle slachtoffers van gedwongen verdwijningen
Zaterdag eiste moeder İkbal Yarıcı gerechtigheid voor haar broer, die verdween terwijl hij in hechtenis zat, en voor alle slachtoffers van gedwongen verdwijningen.
“We kunnen niet over vandaag praten zonder over het verleden te praten”, zei İkbal Yarıcı, waarbij ze eraan herinnerde dat haar broer, Hayrettin Eren, in 1954 werd geboren, afstudeerde aan de Universiteit van Istanbul met een diploma Engels, maar nooit zijn beroep heeft kunnen uitoefenen. “Mijn broer verliet in 1980 het huis om een vriend te ontmoeten. Toen de politie van deze ontmoeting hoorde, arresteerden ze hem en brachten hem naar het politiebureau van Fatih Karagümrük”, zei ze.
Ikbal Yarıcı zei dat haar familie naar het politiebureau ging zodra ze van het incident hoorden: “De politie controleerde het detentieregister en zei dat de gedetineerden naar het veiligheidsdirectoraat van Istanbul waren gestuurd. Toen we daarheen gingen, werd ons verteld dat ze daar niet waren. Onze auto stond op het terrein van het politiebureau. Elke keer als mijn moeder ernaar vroeg, sloeg de politie haar en duwde haar weg. Toen we terugkeerden naar het politiebureau van Fatih Karagümrük, zeiden ze ons: ‘U bent verkeerd geïnformeerd.’”
İkbal Yarıcı verklaarde dat haar doel om lid te worden van de commissie was “om gerechtigheid te verzekeren voor mijn broer en alle anderen die tijdens hun detentie zijn verdwenen”.
Ze vervolgde: “We mogen de psychologische marteling die de achterblijvers hebben ondergaan niet vergeten. Ik ben van mening dat het verzoek van de Nationale Commissie voor Solidariteit, Broederschap en Democratie om een ontmoeting met de Zaterdagmoeders een belangrijke stap is, zowel voor ons als familieleden van de verdwenen personen als voor de democratie in het land. Ik wil geloven dat deze commissie oplossingsgericht en oprecht is. Als we echt samen in een democratisch land willen leven, moeten deze wonden worden genezen. Daarom ben ik van mening dat er een commissie moet worden opgericht die wetenschappelijke methoden hanteert, de waarheid aan het licht brengt en de juiste oplossingen aandraagt – een commissie waarin ook wij een plaats hebben.”
Mesude Ocak: Er moet een waarheidscommissie worden opgericht
Mesude Ocak, een Zaterdagmoeder, zei het volgende over de zaak van haar broer, Hasan Ocak: “Mijn broer was een basisschoolleraar die wachtte op een aanstelling. Hij werkte als theeserver in een kantoorgebouw. We woonden in Avcılar. Op een dag ging hij gebak kopen en kwam nooit meer thuis. Ons wachten en zoeken, en het feit dat we via legale kanalen geen resultaten konden boeken, bracht ons bij elkaar. We willen dat u begrijpt waarom we naar Galatasaray zijn gegaan. Gedurende 699 weken hebben we vreedzame bijeenkomsten gehouden. Op 25 augustus 2018 werden we geconfronteerd met ernstig politiegeweld. Sinds die datum is het Galatasarayplein voor ons gesloten. Nadat het Europees Hof voor de Rechten van de Mens zijn besluit naar het kantoor van de gouverneur en het kantoor van de districtsgouverneur had gestuurd om nieuwe schendingen te voorkomen, oordeelde het Constitutionele Hof dat het plein moest worden geopend. Het Galatasarayplein is echter nog steeds gesloten. Ondanks het ontbreken van criminele elementen zijn we 29 keer onrechtmatig vastgehouden. We eisen dat het Galatasarayplein wordt opengesteld voor alle mensenrechtenverdedigers. Daarnaast moet er een waarheidscommissie worden ingesteld.
Besna Tosun: Onze hele familie is al 30 jaar op zoek naar dat voertuig
Besna Tosun, een Zaterdagmoeder, zei: “Mijn moeder keek naar beneden en zag drie mensen mijn vader in een witte Toros-auto dwingen. Tegelijkertijd hoorden we mijn moeder en vader schreeuwen. De jongste van ons was 5, de oudste 14. We renden naar beneden; ze dwongen mijn vader in de auto. Mijn broer was 14 jaar oud en de persoon in de auto zei: ‘Kom, we stoppen jou er ook in.’ De hele buurt rende de straat op, maar de auto reed snel weg en we konden hem niet inhalen. We zijn op zoek naar de witte Toros met kenteken 34 UD 597. Al 30 jaar lang is onze hele familie op zoek naar dat voertuig. Mijn vader, Fehmi Tosun, werd op 19 oktober 1995 uit ons huis meegenomen. Geen van de juridische stappen die we de afgelopen 30 jaar hebben ondernomen, hebben enig resultaat opgeleverd. Alle overheidsinstellingen hebben ontkend dat mijn vader ooit is vastgehouden. De regering verklaarde tegenover het Europees Hof voor de Rechten van de Mens: ‘Onze regering betreurt de verdwijning van Fehmi Tosun.’ Onze beroepen tegen de beslissingen werden afgewezen; alle wegen om gerechtigheid te zoeken zijn voor ons afgesloten.”
Eisen van de Zaterdagmoeders
“Ons doel is om de waarheid aan het licht te brengen en gerechtigheid te verzekeren”, zei Besna Tosun, die de gemeenschappelijke eisen van de Zaterdagmoeders als volgt opsomde:
* De uitspraken van het Europees Hof voor de Rechten van de Mens en het Constitutionele Hof moeten worden uitgevoerd,
* Het willekeurige verbod op Galatasarayplein moet worden opgeheven,
* Er moet een Waarheidscommissie worden opgericht als subcommissie van de Nationale Commissie voor Solidariteit, Broederschap en Democratie om verdwijningen in hechtenis te onderzoeken,
* De staat moet zijn verantwoordelijkheid voor verdwijningen in hechtenis erkennen,
* Het lot van degenen die tijdens hun detentie zijn verdwenen, moet worden onthuld en hun stoffelijke resten moeten worden overgedragen aan hun families,
* Er moet een einde komen aan de straffeloosheid van de daders en degenen die verantwoordelijk zijn voor gedwongen verdwijningen en er moet gerechtigheid worden gegarandeerd,
* Er moet wetgeving worden aangenomen om gedwongen verdwijningen te erkennen als misdaden tegen de menselijkheid, deze te voorkomen en te bestraffen. De verjaringstermijn moet worden afgeschaft als middel tot straffeloosheid. Niemand mag ooit nog verdwijnen,
* Turkije moet het VN-Verdrag ter bescherming van alle personen tegen gedwongen verdwijningen en het Statuut van Rome tot oprichting van het Internationaal Strafhof, dat het tot nu toe heeft geweigerd te ondertekenen, ondertekenen, ratificeren en ten uitvoer leggen. Vrede is niet alleen de afwezigheid van wapens. Vrede is de uitdrukking van waarheid, het tot stand brengen van gerechtigheid en een sociale verantwoordelijkheid die zal voortduren totdat de stemmen van de slachtoffers worden gehoord.
Bron: ANF