Niet doen? Of toch maar wel? Een consumenten-stop op de Turkse economie?… Geen vluchten meer met Turkish Airlines? Geen all-in Antalya momentjes?… Tja, lastig lastig…
En ga je daar een discussie over aan, dan draait het er vaak op uit dat er maar wat wordt afgeroepen zonder echt te luisteren, of voel je je aangesproken om, als een soort simultaanschaker, tien zetten vooruit te denken op meerdere borden, in het wild vertakkende net van alle varianten.
Ik denk toch dat op dit moment het opschorten van de afname van de Turkse handel en diensten wel op z’n plaats is. Net als een zeer kritische consumentenhouding op z’n plaats is t.a.v. opgehokte kippen en varkens, zo mag de aanvoerroute van de Turkse handel ook wel eens tegen het licht gehouden worden.
Zoals er een ecotaks is ingevoerd mag er, wat mij betreft, ook wel een ego-taks komen op de Turkse goederen.
Maar daar ga ik niet over. Wel is duidelijk dat de Turks-Nederlandse handel nauw verbonden is met het complex van de wapenlobby, de corruptie en bot machtsdenken.
Het Turks nationalisme heeft een lange staat van dienst, en heeft de afgelopen tijd weer ongekend kunnen pieken.
Ik verdenk echter ieder “isme” ervan een vergaarbak te zijn voor haat. Het zij dat er expliciet een racistische agenda wordt getrokken, hetzij dat onverdund idealisme vaak een magneet is van veel rottigheid. Religies als “isme” vallen daar, wat mij betreft, ook onder: ik beschouw ze schuldig aan racisme en vrouwenhaat, tenzij het tegendeel aangetoond. Tomeloos idealisme en ongeremde paranoia gaan heel goed samen, vormen een ideale tweetakt motor, die pas hapert als de smering van onttrokken levenssappen wat ingedroogd raakt.
Aan al het moois kleeft iets. Raakt op den duur uitgewoond, gaat aan eigen sleetsheid ten onder. Hoe sneu toch.
En veel lelijks heeft nou eenmaal een enorm sterke, aanzuigende werking. Maar ook daaraan zit een ingebakken houdbaarheidsdatum. En dat is dan weer mooi.
Veel bewegingen worden in de praktijk niet gekeerd door inzicht, maar door ‘de wet van de weeromstuit’ – en het kantelmoment van de ontgoocheling. Een soort Darwinistisch zelfbegrenzings-principe.
Zoals Hitler zijn beste manschappen in een rechte lijn naar de verdoemenis hielp, zo heb ik een groot vertrouwen in het zelfreinigend vermogen van de Turkse staat onder het huidige leiderschap, t.a.v. de geharde fascistische achterban. Aan alles komt een end.
Natuurlijk hebben wij de optie om op onze handen te blijven zitten en aan dit proces nul bijdrage te leveren.
We kunnen het Turkse gebeuren wegzetten als een soort natuurfenomeen, maar de Turkse kwestie is te nauw verweven met veel zaken waar wij ons — op de man/vrouw af gevraagd — totaal niet mee kunnen verenigen. Een terreurstaat accepteren als een black box waar mooie spulletjes uit rollen tegen een heel betaalbaar prijsje… dat wringt.
Zoals de winkelketen Action ervan verdacht wordt een doorgeefluik te zijn voor producten uit slavenarbeid in de Noord-Koreaanse gevangenissen, en wij daar ook geen genoegen mee kunnen nemen, zo mogen we ook eens goed te rade gaan bij ons zelf wat bedrijven als Volkswagen, Sunweb en Unilever uitbaten onder de paraplu van de Turkse terreurmachine.
Natuurlijk zit die geoliede moordmachine geraffineerd in elkaar. Na de eerste spontane probeersels eind 19de eeuw, en verrassende “succesjes” nadien, werden die ervaringen gebundeld en opgeschaald tot ambitieuzere ambities…
Eenvoudig onderzoek laat zien dat de Turkse staat in de afgelopen eeuw meerdere miljoenen slachtoffers heeft gemaakt onder de eigen minderheden. Dat is een prestatie die niet slechts op conto staat van een spontaan “Volksempfinden”, maar waar een grondige logistieke machine achter staat.
Het is een moordpraktijk die een zeker Fingerspitzengefühl koppelt aan brute slagkracht.
Elke dictatuur dient een aanzienlijk aantal meelopers aan zich te binden. Zij genieten mee in het opsouperen van de revenuen van het “zware werk”.
Ik bedoel maar: Terreur moet ook wel leuk blijven. Moet kunnen deliveren.
En dáár komt dus onze overweging in beeld om aan dat feestje een sombere toets toe te voegen.
Ik denk dat wij als consumenten er wel degelijk iets in kunnen betekenen.
Natuurlijk is een beetje dictatuur daar wel op beducht, en zal zij onze twijfels graag willen bijsturen door chantage argumenten. Al zou het maar zijn dat de natuurlijke reflex van een fascistisch regime erin zit om de reputatieschade vooral te verhalen op mensen die onderop liggen in de eigen samenleving.
Daarom zou ik voor een selectieve boycot zijn, laat het vooral een individueel initiatief blijven: weeg af welke diensten en producten pertinent niet deugen. En aan de andere kant: welke organisaties en bedrijven in Turkije de belangen van de minderheden wel dienen en werken aan het herstel van de door de staat vernietigde Koerdische dorpen en steden. Denk dus aan de Koerdische, Alevitische en Assyrische coöperatieven… Is niet makkelijk… In dat alles geldt: bij gerede twijfel: niet doen.
Laten we de sites Avaaz.org en Boycott-turkey.net er eens bij opslaan, en ons in de zaak gaan verdiepen. Dat helpt.
Wat zeker niet helpt is onze oren laten hangen naar de Turkse chantage en de handelsbelangen zonder enige moraal.
(En nou zou ik het super waarderen als er iemand hier ook een stukje zou plaatsen waarin hij/zij het totaal niet met mij eens is, en fel tegen een boycot zou pleiten.)
Auteur: Paul Terlunen
