Suryoye vrouwen: Cultureel erfgoed moet door vrouwen naar de toekomst worden gedragen

  • Rojava/Noord- en Oost-Syrië

In Noord- en Oost-Syrië hebben vrouwenorganisaties een reeks acties georganiseerd ter gelegenheid van de Internationale Dag voor de Uitbanning van Geweld tegen Vrouwen (25 november). Sinds 16 november organiseerde de Jineolojî-academie samen met regionale partners seminars, panels en educatieve evenementen in verschillende steden in de regio, waaronder Tabqa, Kobanê, Hesekê, Qamişlo, Dêrîk, het vrouwendorp Jinwar en Aleppo. Het doel van de reeks was om geweld tegen vrouwen zichtbaar te maken, de maatschappelijke participatie van vrouwen te versterken en de organisatie op lokaal niveau te bevorderen. De reeks evenementen eindigt op 2 december met een slotbijeenkomst in Qamişlo onder het motto: “Tegen de cultuur van feminicide – Jin, Jiyan, Azadî” (vrouw, leven, vrijheid).

Culturele diversiteit als kracht

Een bijzonder accent van de reeks lag op interculturele uitwisseling. In een regio waar etnische en religieuze diversiteit tot het dagelijks leven behoren, zien veel activisten diversiteit niet als een obstakel, maar als een bron voor dialoog en gezamenlijke oplossingen. De zichtbaarheid van gemarginaliseerde vrouwen – bijvoorbeeld uit de Syrisch-orthodoxe gemeenschap – stond centraal in een dialoogseminar dat in het weekend in Qamişlo plaatsvond.

Onder de titel “Hoe kunnen de problemen van Suryoye vrouwen vanuit het perspectief van Jineolojî worden opgelost?” discussieerden deelnemers uit verschillende bevolkingsgroepen – Arameeërs, Assyriërs, Koerden, Arabieren – over culturele identiteit, maatschappelijke participatie en historische continuïteit. Het evenement werd georganiseerd door de Jineolojî-academie en de Raad van Suryoye vrouwen. Ook vertegenwoordigers van de Syrische Vrouwenunie en leden van het Andrea Wolf Instituut namen deel.

Herinneren, weerstaan, vormgeven

Zehrîban Hisên, woordvoerster van de Jineolojî-academie, benadrukte tegenover ANF nieuwsagentschap het belang van collectieve herinnering: “Elke gemeenschap die zichzelf kent, kan haar geschiedenis, successen en ook tegenslagen beter plaatsen en doorgeven.” De bijeenkomst gaf de Suryoye-vrouwen de ruimte om hun rol in de geschiedenis zichtbaar te maken – zowel in het oude erfgoed als in het heden. Daarbij werd ook stilgestaan bij Syrisch-orthodoxe schrijfsters en dichteressen, die culturele bruggen slaan tussen de generaties. Vrouwen zijn in de regio niet alleen dragers van cultuur, maar ook actieve vormgevers van maatschappelijke processen, aldus Hisên. “De culturele en taalkundige diversiteit van Noord- en Oost-Syrië is geen last, maar een fundament van ons gezamenlijke leven.”

Ideologische daad tegen historische ontkenning

Activiste Hela Romniyan, lid van de Jineolojî-academie en deel van de Suryoye-gemeenschap, sprak van een “ideologische daad tegen historische ontkenning”: het seminar was niet alleen een culturele uitwisseling, maar ook een politiek signaal tegen de decennialange pogingen om de identiteit van de Suryoye te marginaliseren of uit te wissen. Romniyan benadrukte de rol van vrouwen in haar gemeenschap als bewaarders van het collectieve geheugen – zichtbaar in liederen, kleding en rituelen. “Suryoye-vrouwen zijn levende archieven van ons erfgoed en tegelijkertijd bolwerken tegen assimilatie.” Bijzonder belangrijk is de band tussen hen en Koerdische vrouwen, die wordt versterkt door gedeelde ervaringen, rituelen en artistieke uitingsvormen.

Vrouwelijk initiatief als motor voor maatschappelijke verandering

Beide sprekers waren het erover eens: maatschappelijke verandering begint met de zelfemancipatie van vrouwen. Hun ervaringen, hun verzet en hun vermogen tot dialoog geven een impuls die de hele samenleving kan raken. Het doel is het opbouwen van een solidaire gemeenschap die culturele diversiteit niet alleen accepteert, maar ook actief beleeft. “De resultaten van onze gesprekken en discussies zullen leiden tot strategische overwegingen”, aldus Hela Romniyan. “Ze dienen om een gemeenschappelijk leven op te bouwen dat identiteit behoudt, cultureel erfgoed voortzet en de basis legt voor een vreedzame samenleving.”

Bron: ANF