Radyoya Dengê Gel, een van de onwankelbare pijlers van de vrije pers, heeft na 23 jaar uitzenden zijn deuren gesloten. De radiozender die de herinnering aan de Koerdische media in ere hield, begon zijn reis in 2002 onder de naam Radyoya Dengê Mezopotamya, ging verder onder de namen Dengê Kurdistan en Dengê Welat, en bracht uiteindelijk, als Dengê Gel, zijn stem vanuit gevangenissen naar de bergen in heel Koerdistan.
Het radiostation, dat een uitzendbeleid hanteerde dat was gebaseerd op het paradigma van leider Apo inzake vrouwenemancipatie, ecologie en democratie, was niet alleen een muziekspeler, maar ook een politieke en culturele school voor het volk. Radyoya Dengê Gel bereikte zijn publiek met programma’s waarin politiek, literatuur, geschiedenis en liederen werden gecombineerd, en liet een grote erfenis na. Met dank aan de bevolking van Koerdistan en al zijn luisteraars beëindigde het zijn 23-jarige reis met het Koerdische volkslied “Ey Reqîp”.
Van Dengê Kurdistana Serbixwe tot Dengê Gel…
Mustafa Rêzan, een van de coördinatoren van Radyoya Dengê Gel, verklaarde dat de eerste radio-uitzendingen in de Koerdische media in oktober 1992 begonnen met Dengê Kurdistana Serbixwe en in 1995 werden voortgezet met Dengê Mezopotamya. Mustafa Rêzan benadrukte dat Dengê Mezopotamya deel uitmaakte van de strijd van het Koerdische volk tegen genocide en assimilatie, en zei dat de uitzendingen in 2001 werden voortgezet in het hart van Europa, in Brussel, de hoofdstad van België, maar om verschillende redenen in 2011 werden beëindigd. Hij merkte op dat deze reis in 2012 werd voortgezet onder de naam Dengê Kurdistan, en benadrukte dat Dengê Kurdistan een stem werd voor de vrijheid van het Koerdische volk tegen alle vormen van culturele en fysieke genocide. Hij voegde eraan toe dat Dengê Kurdistan ondanks druk en censuur door de Turkse staat standvastig doorging tot 2016, waarna het verder ging onder de naam Dengê Welat en vanaf 2023 onder de naam Dengê Gel.
“Het werd de stem van de nationale revolutie van Koerdistan”
Mustafa Rêzan zei: “Deze stem was de stem van de nationale revolutie van Koerdistan” en vervolgde: “Net als de nationale televisiezenders van Koerdistan had ook de radio een grote impact. Het werd de stem van het verzet in de bergen en in de gevangenissen en bracht die stem naar alle vier delen van Koerdistan. Ondanks alle obstakels bracht het de stem van de revolutie binnen de grenzen van zijn mogelijkheden over aan het Koerdische volk. Het werd ook de stem van de kreten die uit de gevangenissen opstegen. De isolatie, onderdrukking en repressie door de Turkse staat in de gevangenissen waren buitengewoon streng. Dengê Gel, dat de erfenis van de voorgaande radiozenders voortzette, werd de stem van het verzet. Om deze reden had het een belangrijke impact. Het diende als een brug tussen gevangenissen, bergen en het volk en bracht de waarheid naar de samenleving.
Mustafa Rêzan verklaarde dat Dengê Gel zijn uitzendingen beëindigde nadat het zijn missie had volbracht en zei: “Ondanks zijn tekortkomingen en beperkingen heeft het een belangrijke drempel bereikt. Helaas neemt met de technologische ontwikkeling ook de missie van de radio af. Digitale media ontwikkelen zich en publiceren en uitzenden evolueren dienovereenkomstig.”
“De vrije pers staat voor een nieuwe test”
Mustafa Rêzan vestigde de aandacht op het feit dat er een nieuw tijdperk is aangebroken met het proces van vrede en democratische samenleving, en zei: “Met de stappen die leider Apo heeft gezet voor vrede en een democratische samenleving, is de Koerdische vrijheidsstrijd een nieuwe fase ingegaan. Ongetwijfeld verandert ook de rol van de pers en de omroep. Het karakter van het tijdperk vereist dit. Het is duidelijk dat het niet kan doorgaan met oude methoden en manieren. De pers bouwt zichzelf opnieuw op met een nieuw perspectief dat aansluit bij het nieuwe tijdperk. De vrije pers staat voor een dergelijke test. Op de weg naar de waarheid moet zij zichzelf opnieuw opbouwen en reorganiseren.”
Radyoya Dengê Gel beëindigde zijn uitzendingen met het Koerdische volkslied “Ey Reqîp”.
Bron: ANF