- Turkije
Adile Doğan van de Esenyalı Vrouwensolidariteitsvereniging zei dat de regerende Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling (AKP) geleidelijk aan zwaarbevochten rechten terugdraait in een poging haar visie van het ‘aanvaardbare gezin’ op te leggen, en benadrukte dat de poging om de alimentatierechten van vrouwen uit te hollen ook deel uitmaakt van dit bredere project om de politieke orde te hervormen.
Het elfde pakket gerechtelijke hervormingen heeft de alimentatieregels opnieuw op de voorgrond geplaatst. Volgens ontwerpvoorstellen wil de regering een maximum instellen voor dwanggevangenisstraffen voor niet-betaalde alimentatie, dat beperkt zou worden tot maximaal één jaar. De ontwerpen suggereren ook dat er geen gevangenisstraf zou worden opgelegd in gevallen waarin de betrokkene tijdens zijn detentie geen alimentatie kan betalen. Een van de meest omstreden elementen is het voorstel om de zogenaamde “levenslange alimentatie” af te schaffen, een regeling die vaak het onderwerp is geweest van publieke discussies.Daarnaast dringt de regering aan op verplichte bemiddeling bij huiselijke geschillen, een maatregel die volgens vrouwenorganisaties de bescherming nog verder zal verzwakken. Vrouwengroeperingen stellen dat de voorgestelde wijzigingen niet alleen het recht op alimentatie ondermijnen, maar ook een directe bedreiging vormen voor de economische zekerheid van vrouwen en kinderen. Adile Doğan, voorzitter van de Esenyalı Women’s Solidarity Association in Istanbul, sprak met ANF en beschreef aan de hand van de zaken die zij in de praktijk behandelen hoe deze maatregelen een bredere cyclus van armoede en geweld in stand houden. Doğan zei dat de organisatie meer dan 6.000 gevallen van nood heeft gedocumenteerd nu het einde van 2025 nadert. Doğan benadrukte dat de aanval op alimentatierechten deel uitmaakt van een breder politiek project dat gericht is op de economische onafhankelijkheid van vrouwen, en voegde eraan toe: “Na abortus praktisch ontoegankelijk te hebben gemaakt, zich terug te hebben getrokken uit het Verdrag van Istanbul en straffeloosheid voor geweld tegen vrouwen mogelijk te hebben gemaakt, gaat de regering nu ook over tot het beperken van alimentatierechten.”
Verzet tegen alimentatie richt zich op vrouwen
Doğan zei dat campagnes tegen alimentatierechten vrouwen systematisch afschilderen als oneerlijk of onwaardig, waardoor een publiek beeld ontstaat dat het voor hen moeilijker maakt om hun rechten te verdedigen. Ze merkte op dat in werkelijkheid de meeste alimentatieclaims verband houden met kinderopvang en dat zelfs na lange huwelijken veel vrouwen helemaal geen alimentatie vragen. Doğan waarschuwde dat het opnieuw invoeren van de verplichting voor vrouwen om zich formeel te verzekeren gemakkelijk door mannen zou kunnen worden misbruikt. Doğan zei: “Mannen die zwart werkten om alimentatiebetalingen te ontlopen, maakten vrouwen nog hulpelozer. In het verleden konden de autoriteiten, als een man geen alimentatie betaalde, beslag leggen op zijn bezittingen, waarna hij ofwel betaalde ofwel gevangenisstraf kreeg. Nu willen ze dat volledig afschaffen. Het voorstel om de verzekeringsverplichting opnieuw in te voeren is weer opgedoken, maar daar werd al misbruik van gemaakt; mannen werkten gewoon zonder verzekering om betalingen te ontduiken. Vrouwen bleven met lege handen achter. Door dit weer in te voeren, krijgen mannen een nog groter wapen in handen.”
Het aantal gevallen van noodsituaties overschrijdt de 6.000
Doğan zei dat het aantal noodsituaties dat bij de Esenyalı Women’s Solidarity Association was gemeld, in november 2025 de 6000 was gepasseerd. In de meeste gevallen, zo legde ze uit, zorgden mannen niet voor hun kinderen en stemden ze alleen in met een scheiding op voorwaarde dat de voogdij aan de moeder werd toegekend en er geen alimentatie werd gevraagd. Doğan zei ook: “Vrouwen voelen zich vaak gedwongen om deze voorwaarden te accepteren, alleen maar om aan hun gewelddadige partners te ontsnappen, en vervolgens heeft de diepe armoede die daarop volgde hun leven volledig op zijn kop gezet. Ze konden geen huisvesting vinden, ze konden niet voor hun kinderen zorgen en als ze jonge kinderen hadden, konden ze niet werken. In dit land kan een vrouw alleen werken als haar kind minstens 12 jaar oud is.”
Economische ongelijkheid dwingt vrouwen om geweld te verdragen
Adile Doğan zei dat veel vrouwen geweld tolereren, zwijgen of wachten tot hun kinderen volwassen zijn, omdat ze het zich simpelweg niet kunnen veroorloven om weg te gaan. Doğan voegde hieraan toe: “Vrouwen verdienen 8 à 9 duizend lira, terwijl de huur 30 duizend lira bedraagt. Onder deze omstandigheden, zonder recht op alimentatie, kunnen vrouwen en kinderen niet overleven. Mannen hebben gemakkelijk misbruik gemaakt van elke maas in de wet. Vanwege economische ongelijkheid accepteerden vrouwen geweld, zwegen ze en deden ze een stap terug om te voorkomen dat ze zouden worden vermoord. Ze moesten ofwel zwijgen of wachten tot hun kinderen ouder waren. Voor vrouwen met kinderen was de last nog zwaarder. Dit is niet alleen een vrouwenkwestie, dit zijn kinderen die samen op de wereld zijn gezet, maar alle verantwoordelijkheid wordt bij vrouwen gelegd. Zonder alimentatierechten kunnen vrouwen en kinderen niet overleven. Dit is niet alleen het recht van vrouwen, het is ook het recht van kinderen.”
Bron: ANF