In het tweede deel van dit interview zei prof. Vicenç Fisas Armengol, een expert op het gebied van vredesonderhandelingen die wereldwijd bekend staat om zijn werk rond vredesprocessen, dat “Öcalan al lang geleden een kantoor in de gevangenis had moeten krijgen om zijn werk voor de vrede te kunnen uitvoeren”.
Het eerste deel van dit interview kunt u hier teruglezen.
U zei dat een van de belangrijkste problemen is dat er geen directe onderhandelingen zijn tussen de regering en Öcalan. Hoe kan dit worden gestimuleerd, of hoe kan de regering dit mogelijk maken?
Er zijn verschillende mogelijkheden. Vanaf het begin van het proces werd gevraagd om Öcalan vrij te laten, zodat hij als politicus een leidende rol in het proces kon spelen. Hij is namelijk iemand die de moed, de dapperheid en het vooruitziende blik heeft gehad om eerlijk en oprecht een einde aan de gewapende strijd voor te stellen. Dat verdient een beloning. De regering zou hierop moeten reageren.
En, zoals ik al zei, het kan in fasen gebeuren. Ik ken de ervaring van een andere guerrillagroepering in Colombia, het ELN. Er waren twee onderhandelaars die in de gevangenis zaten. Ze zaten al vele jaren gevangen. Maar de regering gaf hen bijna een appartement binnen de gevangenis, apart van de andere gevangenen, met een kantoor, een keuken, een vergaderzaal, fax, telefoon, internet, alles. Ze hadden zelfs een radiofrequentie om te communiceren met de bergen, omdat ze vredesonderhandelaars waren.
Dus als iemand tot een gewapende groep behoort maar verantwoordelijk is voor het bereiken van vrede, moeten regeringen faciliteiten voor deze mensen bieden. Ik heb een hele dag met hen in de gevangenis doorgebracht en heb kunnen zien hoe ze werkten. Dat is de eerste stap.
Öcalan had al lang geleden een kantoor in de gevangenis moeten hebben om dit soort werk te kunnen doen. Hij zou geen beperkingen moeten hebben op het gebied van bezoek. Als hij elke dag mensen wil ontvangen, dan moet iedereen die dat nodig heeft, dat kunnen doen. Dit helpt om het juiste klimaat te creëren om het proces vooruit te helpen. Als volledige vrijheid niet kan worden verleend, is er de tussenstap van huisarrest. Dat zou ook kunnen.
De regering heeft de macht om dit te doen, als ze dat wil. Ik denk dat dit de stappen zijn die in de nabije toekomst moeten worden genomen. Ik heb het over maanden, niet over jaren.
Zoals u al zei, zijn er niet alleen geen onderhandelingen, maar toont de Turkse regering ook niet de juiste houding, een houding die veel hoop geeft op een snelle voortgang van het proces. Wat zijn de belangrijkste dingen die moeten gebeuren om dit proces op de een of andere manier vooruit te helpen, zodat het een vredesproces wordt en uiteindelijk leidt tot duurzame vrede?
Op dit moment ligt alles in handen van de parlementaire commissie. Maar natuurlijk loopt dit over een paar weken af en dan is het aan de regering om de wetten op te stellen die aan het parlement moeten worden voorgelegd. Er zijn drie fasen: de commissie, de regering en het parlement. Er moet alles aan worden gedaan om dit te versnellen. En ten eerste moeten er veiligheidsgaranties worden gegeven aan PKK-strijders.
Ze moeten het recht hebben om terug te keren naar hun families en huizen. Er moet worden nagedacht over het soort werk dat ze in de toekomst zouden kunnen doen. Dit alles vereist voorbereiding, afhankelijk van de studies of projecten die sommigen van hen later willen volgen.
Als ze productieve projecten nodig hebben, moeten er bijvoorbeeld microkredieten worden verstrekt. Er zijn veel dingen, veel ervaringen over de hele wereld. In Colombia en op de Filippijnen, die ik ook heel goed ken, zijn veel interessante dingen gedaan. Maar in deze en andere landen heeft de regering een vredeskantoor, een hoge commissaris voor vrede. Dit is een persoon die zich uitsluitend en exclusief bezighoudt met het waarborgen van een goede dialoog met gewapende groeperingen. In Turkije bestaat een dergelijke functie niet.
Het had al geïmplementeerd moeten zijn. Nog een voorbeeld uit de praktijk: in Colombia hebben parlementen een permanente vredescommissie. Ze nodigen mensen uit alle sectoren van de samenleving, evenals buitenlanders, uit om hun mening te geven en het proces te helpen bevorderen. Ik ben zowel door Colombia als door de Vredescommissie van de Filipijnen uitgenodigd om ideeën uit te wisselen. Ik weet dus dat de huidige commissie iets soortgelijks doet.
Maar zelfs als deze commissie binnenkort een voorstel doet aan de regering, denk ik dat ze actief moet blijven om toezicht te houden op de uitvoering. Alles moet sneller gaan, en bovenal is het erg belangrijk dat er amnestie komt, en ik herhaal dit nogmaals, voor degenen die gevangen zitten of in ballingschap leven. Om vooruitgang te boeken in een vredesproces is het noodzakelijk om de terugkeer van deze mensen te vergemakkelijken.
Wilt u hier nog iets aan toevoegen?
Nee, alleen dat ik het nieuws elke dag volg. Het is het eerste wat ik ’s ochtends doe: de kranten in Turkije en de regio bekijken, de persberichten lezen.
En ik ben nogal verontrust omdat ik zie dat de zaken te traag verlopen, terwijl ze beter zouden kunnen vorderen. Daarom heb ik al verschillende dingen genoemd die gedaan zouden kunnen worden, maar nu wil ik nog eens hameren op twee fundamentele punten. Ten eerste, het instellen van een echte amnestie, en ten tweede, het zorgen voor een goede re-integratie van de strijders.
Ik denk dat hier in alle sectoren sneller aan gewerkt moet worden. Het maatschappelijk middenveld, universiteiten, het parlement en ook politieke partijen kunnen ideeën aandragen. Het is een collectieve inspanning waarbij de hele samenleving betrokken is, die de krachten moet bundelen om ervoor te zorgen dat dit zo snel mogelijk tot een goed einde wordt gebracht.
Bron: ANF
Prof. Fisas: Duurzame vrede hangt af van onderhandelingen met Öcalan en de PKK