- Turkije
Tijdens de negende vergadering van de “Commissie voor nationale solidariteit, broederschap en democratie”, die is opgericht in het Turkse parlement en zich bezighoudt met een democratische oplossing voor de Koerdische kwestie, hebben vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en ondernemersorganisaties hun steun uitgesproken voor het politieke proces. Vrede en stabiliteit zijn essentieel voor investeringen, groei en sociale integratie, zo luidde de teneur van de toespraken op vrijdag.
Rıfat Hisarcıklıoğlu, voorzitter van de Unie van Kamers van Koophandel en Industrie (TOBB), nam als eerste het woord. Hij benadrukte dat de commissie een historische kans biedt om een van de meest hardnekkige problemen van het land op nationaal niveau op te lossen. “Waar geen vrede heerst, is er geen handel – en waar geen handel is, is er ook geen welvaart”, aldus Hisarcıklıoğlu. Democratie vormt de basis voor gelijkheid in onderwijs, politiek, economie en samenleving – ongeacht afkomst, geloof of identiteit.
Economie: zonder stabiliteit geen investeringen
Ook Bendevi Palandöken, voorzitter van de overkoepelende organisatie van ambachtelijke en commerciële bedrijven (TESK), onderstreepte het belang van een kort en daadkrachtig proces. Er zijn krachten die de dialoog willen saboteren. Daarom is het des te belangrijker om snel concrete juridische stappen voor te bereiden die maatschappelijk aanvaardbaar zijn.
Burak Akkol, voorzitter van de werkgeversorganisatie TISK, wees op de hoge economische kosten van het decennialange conflict: de schattingen lopen op tot 240 miljard dollar. Met een jaarlijks bedrag van 100 miljard zouden er ongeveer 2,5 miljoen woningen per jaar kunnen worden gebouwd. Akkol zag een groot potentieel voor legale werkgelegenheid in de regio Zuidoost-Anatolië, waar momenteel tot 46 procent van de arbeid informeel is.
Regio als investeringslocatie
Ook Orhan Aydın van de ondernemersvereniging ASKON verklaarde dat vrede en rechtsstaat van cruciaal belang zijn om investeerders naar de regio te halen. Ondanks overheidssteunprogramma’s schrikken bedrijven nog steeds terug voor investeringen – uit angst voor onzekerheid. “Een fabrieksschoorsteen staat niet alleen voor productie, maar ook voor hoop”, aldus Aydın.
Ahmet Bahadır, vicevoorzitter van de Unie van Landbouwkamers (TZOB), belichtte de gevolgen van het conflict voor de landbouw en veeteelt. Ondanks de grote veestapel in de regio – Wan (tr. Van), Riha (Şanlıurfa) en Amed (Diyarbakır) voeren de statistieken aan – hebben decennialange beperkingen door veiligheidsmaatregelen het gebruik van weiden en alpenweiden verhinderd. Als gevolg daarvan zijn ongeveer 1,2 miljoen mensen gedwongen verhuisd. Bahadır benadrukte dat duurzame vrede kan leiden tot economisch herstel, een terugkeer naar plattelandsgebieden en meer sociale cohesie.
TÜSİAD en MÜSİAD: democratie als economische factor
Ook vertegenwoordigers van de twee grote ondernemersorganisaties TÜSİAD en MÜSİAD namen deel aan de bijeenkomst. Burhan Özdemir (MÜSİAD) omschreef het proces als een “nieuwe maatschappelijke kans”, waarbij het niet alleen om veiligheid gaat, maar ook om rechtvaardigheid, culturele eenheid en economische ontwikkeling. Hij stelde voor om industrie- en vrijhandelszones in grensregio’s in te stellen en te investeren in infrastructuur, zoals sneltreinverbindingen en grondstofverwerking.
Bülent Ozan Diren van TÜSİAD riep op tot versterking van de democratische structuren, met name de scheiding der machten. Democratie, vrijheid van meningsuiting en rechtszekerheid zijn niet alleen politieke, maar ook economische voorwaarden. “Vrijheid leidt tot creativiteit en innovatie – dat versterkt zowel de samenleving als de economie”, aldus Diren.
Commissie hoort volgende week wetenschappers
De vergadering werd afgesloten met de mededeling dat op 17 september academische deskundigen en vertegenwoordigers van maatschappelijke organisaties uit Oost- en Zuidoost-Anatolië zullen worden gehoord. Daarbij zal vooral worden ingegaan op wetenschappelijke perspectieven op conflictoplossing en regionale ontwikkeling.