Anatolische Koerden behouden hun taal

  • Turkije

In de Anatolische stad Kulu (provincie Konya) wint de Koerdische taal steeds meer aan belang. Een nieuw opgerichte cursus Koerdisch biedt mensen de mogelijkheid om hun moedertaal te leren en hun culturele identiteit te versterken. In een gesprek met ANF Nieuwsagentschap vertelt Rojvan Uludağ, een van de verantwoordelijken voor het project, over haar motivatie en ervaringen.

Uludağ komt oorspronkelijk uit het dorp Xelikan (Tr. Karacadağ), heeft Koerdische taal en literatuur gestudeerd aan de Artuklu-universiteit in de Noord-Koerdische provincie Mêrdîn (Mardin) en is nu betrokken bij het bestuur van de vereniging die de cursussen organiseert. Kulu is al vele decennia de thuisbasis van talrijke Koerdische families die ondanks migratie en assimilatie hun taal en cultuur hebben behouden.

Waarom was het voor jullie belangrijk om een cursus Koerdisch in Kulu te starten?

We zagen dat onze taal in het dagelijks leven steeds minder zichtbaar werd. Daarom vonden we het onze verantwoordelijkheid om iets te ondernemen. Het resultaat van deze verantwoordelijkheid was dat we ons als gemeenschap hebben georganiseerd.

Welk Koerdisch dialect wordt er in deze cursus onderwezen en waarom hebben jullie hiervoor gekozen?

We geven les in Kurmancî, omdat dit hier het meest gesproken wordt. Eigenlijk wilden we ook een cursus in Şêxbizinî/Lekî aanbieden, maar helaas konden we hiervoor geen docent vinden.

Hoe staat de bevolking in de regio tegenover het leren van de Koerdische taal?

Er is veel interesse en enthousiasme. De deelname aan de cursussen en de continuïteit van de deelnemers is echter nog gering.

Wat zijn de grootste uitdagingen voor het behoud van de Koerdische taal in Centraal-Anatolië?

Het grootste probleem zijn de dialectverschillen. Omdat er inmiddels een gestandaardiseerde vorm van het Kurmancî bestaat, vinden sommigen het moeilijk om zich te verstaanbaar te maken. Twee mensen uit Mêrdîn kunnen bijvoorbeeld zonder problemen met elkaar Koerdisch spreken. Maar als iemand uit Mêrdîn en iemand uit een ander dialectgebied elkaar ontmoeten, schakelen ze vaak over op het Turks. Dat is momenteel het grootste probleem.

Hoe verschillen jonge en oudere generaties in hun benadering van taal?

Jonge mensen zijn flexibeler. Ze zijn nieuwsgieriger en hebben meer zin om de taal te leren. Oudere mensen steunen ons ook, maar zeggen vaak dat het voor hen te laat is.

Welke culturele of sociale activiteiten worden er naast de taalcursussen aangeboden?

Onze vereniging ziet zichzelf als een vereniging voor taal, cultuur en kunst. Daarom grijpen we elke gelegenheid aan om verschillende culturele activiteiten te organiseren.

Hoe helpen deze cursussen om de Koerdische identiteit te behouden in een regio die sterk door het Turks is beïnvloed?

Het grootste tekort onder de Koerden hier is dat ze geen systematisch onderwijs in hun moedertaal hebben genoten. Dankzij deze cursussen leren ze hun taal en daardoor ook zichzelf beter kennen.

Hoe belangrijk is het om de verschillende Koerdische dialecten, zoals Kurmancî of Kirmanckî/Zazakî, te documenteren en te verspreiden?

Deze talen verdwijnen met de dag meer. Daarom is elk werk op dit gebied enorm belangrijk. Het is niet alleen een culturele noodzaak, maar ook een fundamenteel recht.

Hoe voelt het voor jou persoonlijk om hier Koerdisch te leren en te spreken?

Het is een heel mooi gevoel. Ik heb vaak het gevoel dat ik daarmee deel uitmaak van de geschiedenis van de Anatolische Koerden.

Welke plannen hebben jullie voor de toekomst van jullie gemeenschap?

We willen als Anatolische Koerden een sterke gemeenschap worden en een centrum voor onderzoek en projecten over onze geschiedenis en cultuur opzetten.

Bron: ANF