- Noord-Koerdistan
Honderden vrouwen en sympathisanten hebben dinsdag gedemonstreerd tegen het escalerende geweld tegen vrouwen in de Koerdische stad Cizîr (Tr. Cizre). De demonstratie was bijeengeroepen door de Vrije Vrouwenbeweging (TJA), de partijen DEM en DBP en tal van maatschappelijke organisaties, waaronder de Moeders van de Vrede en de Orde van Advocaten van de provinciehoofdstad Şirnex (Şırnak).
Onder de slogan “Vrouwenmoorden zijn politiek” marcheerde de demonstratie van de centrale Künstlervier naar het plein van de Medrese Sor. Slogans galmden herhaaldelijk door de straten: “Jin, Jiyan, Azadî” (vrouw, leven, vrijheid) en “Handen af van vrouwen!”. De woede van de vrouwen richtte zich tegen een patriarchaal machtssysteem dat geweld niet alleen tolereert, maar actief reproduceert door structurele straffeloosheid.
“Dit geweld is politiek gewenst”
“Een vrouw is leven – haar moord is een schande voor deze samenleving,” zei Emine Gökçek, wiens zus Sebahat Atabey een paar dagen geleden in Adana werd vermoord door haar zwager. Deze misdaad voegt zich bij een lange lijst van dodelijk geweld tegen vrouwen, waarvan de achtergrond maar al te vaak wordt verzwegen en gebagatelliseerd.
In haar toespraak maakte TJA-activiste Nafya Geçgel duidelijk dat het escalerende geweld geen toeval is, maar het resultaat van een systeem dat is gebaseerd op controle over de lichamen, stemmen en levensplannen van vrouwen. “Elke dag ervaren vrouwen in Koerdistan en in heel Turkije geweld door mannen – in de doofpot gestopt door een rechtssysteem dat de andere kant opkijkt en beleid dat structurele onderdrukking bagatelliseert,” zei Geçgel. “Deze moorden gebeuren niet in een vacuüm. Ze gebeuren omdat de staat het toelaat.”
Ze noemde de vrouwenmoord op Gülizar Yıldız tien dagen geleden in Silopiya (Silopi) als voorbeeld. De dader verklaarde later dat hij “het hoofd van de vrouw zou hebben afgerukt” als omstanders niet hadden ingegrepen. Volgens Geçgel is het deze openlijk geuite wil om vrouwen te vernietigen die gedijt in het huidige politieke klimaat.
Niets doen door de staat en systematische straffeloosheid
De demonstranten eisten niet alleen gerechtigheid voor de slachtoffers, maar ook een fundamentele politieke ommekeer. “We zijn hier omdat Sebahat had moeten blijven leven. Omdat Gülizar en vele anderen hadden moeten leven. We zijn hier zodat de daders niet langer beschermd worden,” zei Geçgel. Turkije moet onmiddellijk het Verdrag van Istanbul, dat in 2021 werd opgezegd, weer invoeren als een minimumniveau van internationale bescherming tegen gendergerelateerd geweld.
Autoritaire terugslag tegen sociale emancipatie
Emine Özdemir, advocaat bij de balie van Şirnex, en vakbondsvrouw Siyajin Buruntekin van DISK benadrukten dit ook: Systematisch geweld tegen vrouwen is geen marginaal probleem, maar een uiting van de autoritaire terugslag tegen maatschappelijke emancipatie. Beiden riepen op tot uitgebreide wettelijke, sociale en politieke maatregelen om patriarchaal geweld te bestrijden.
Bron: ANF