- Zuid-Koerdistan
Van 15 tot 17 mei vond in Silêmanî in het zuiden van Koerdistan het eerste congres plaats van de Regionale Democratische Vrouwencoalitie voor het Midden-Oosten en Noord-Afrika (NADA) onder het motto “Voor een democratische samenleving door de vrouwenrevolutie”. Ongeveer 200 vrouwen uit 19 landen, waaronder vertegenwoordigers van Koerdische, Arabische, Perzische, Assyrische, Armeense en Noord-Afrikaanse vrouwenorganisaties, kwamen samen om ervaringen, analyses en strategieën uit te wisselen in de strijd tegen patriarchale structuren, oorlogen en autoritaire regimes.
Het congres richtte zich op theoretische reflecties, praktische uitdagingen en toekomstgerichte perspectieven van een transnationale feministische beweging. Terwijl de eerste twee dagen van het congres werden gekenmerkt door panels en discussies over de analyse van patriarchale geweldsverhoudingen en oorlogscrises en over collectieve, grassroots democratische strategieën voor een wereldwijd genetwerkte vrouwenbeweging, richtte de derde dag zich op het uitzetten van de strategische koers en het aannemen van belangrijke documenten. Met name de laatste twee agendapunten – de evaluatie van eerder werk en de goedkeuring van het document over democratisch wereldvrouwenverbond – markeren het normatieve en organisatorische kader voor de toekomstige ontwikkeling van de alliantie.
Evaluatie van de NADA-coalitie en institutionele definities
Als onderdeel van de evaluatie van de jaren 2021 tot 2025 presenteerden vertegenwoordigers van verschillende landen een uitgebreide reflectie op de sterke en zwakke punten van de activiteiten van de NADA-coalitie tot nu toe. De evaluaties brachten een spanning aan het licht tussen ambitieuze doelstellingen en het beperkte vermogen om deze tot op heden te implementeren. Er werd bijzondere nadruk gelegd op de noodzaak om lokale omstandigheden sterker te integreren in strategieën, om concrete actieplannen te ontwikkelen en om een transnationale, maar contextgevoelige en gedifferentieerde organisatorische aanpak te versterken.
Kritische geluiden – onder andere van Armeense, Syrische en Iraakse activisten – benadrukten de tekortkomingen in de symbolische politieke erkenning van collectieve vrouwengeschiedenissen, bijvoorbeeld in de context van de Armeense genocide, en riepen op tot een explicietere integratie van historisch gemarginaliseerde verhalen. De behoefte aan institutionele consolidatie leidde uiteindelijk tot de oprichting van zeven specialistische commissies om het inhoudelijke, organisatorische en strategische werk van de alliantie in de toekomst te coördineren. Over het geheel genomen hebben deze maatregelen tot doel de interne organisatorische samenhang te versterken en de wereldwijde impact van feministische politiek te versterken.
De verwevenheid van lokale politieke ontwikkelingen – zoals het beginnende vredesproces in Turkije – met de NADA-agenda was ook opmerkelijk. Dit wees op het centrale streven van het congres om geopolitieke dynamiek niet alleen te begrijpen als externe omstandigheden, maar om er actief vorm aan te geven.
Referentiedocument: Democratisch wereldvrouwenconfederalisme
De conceptuele diepgang en politieke reikwijdte van het aangenomen strategiedocument markeert een paradigmatische stap in de vorming van een wereldwijd genetwerkt, democratisch feminisme. Het document is niet slechts een programmatische zelfverzekerdheid, maar een ideologisch-strategische basis voor een transnationale vrouwenrevolutie.
Centrale stellingen en theoretisch kader
De centrale stelling is dat de 21e eeuw historisch gezien uniek is in haar vermogen om een wereldwijde vrouwenrevolutie te realiseren – mits de gefragmenteerde feministische strijd kan worden getransformeerd tot een gemeenschappelijk, confederaal systeem. Het document is gebaseerd op de historische reconstructie van het Neolithicum als een matrifocale beschavingsvorm die achtereenvolgens werd uitgeschakeld door patriarchale staatsformaties. Deze terugkeer naar collectieve, egalitaire samenlevingsvormen fungeert zowel als historische legitimatie als ideologisch ankerpunt voor een radicale sociale reorganisatie.
Tegelijkertijd wordt de kapitalistische moderniteit – vooral in haar neoliberale vorm – gediagnosticeerd als een centrale aanjager van de meervoudige crises: van ecologische vernietiging en oorlog tot genderspecifiek geweld. De structurele verstrengeling van kapitalisme en patriarchaat wordt niet geanalyseerd als een historisch toeval, maar als een logica die inherent is aan het systeem.
Democratisch Wereldvrouwenconfederalisme wordt opgevat als een niet-gecentraliseerde, niet-hiërarchische netwerkstructuur die lokale autonomie combineert met mondiale solidariteit. In tegenstelling tot staats- en partijgebonden organisatievormen is dit model gebaseerd op het idee van een gefederaliseerd pluralisme dat verschillen niet uitvlakt, maar juist productief integreert.
Vrouwenconfederalisme als systemisch tegenmodel
Het document beoogt feministische strijd niet alleen tactisch, maar ook strategisch te verenigen – niet onder een hegemoniale vlag, maar op basis van een collectieve diversiteit aan praktijken die verbonden zijn door gemeenschappelijke waarden zoals gelijkheid, ecologische rechtvaardigheid, geweldloosheid en radicale democratie.
De centrale pijlers van deze confederatie moeten zijn:
Het opbouwen van democratische besluitvormingsstructuren, vrij van bureaucratie en machtsaccumulatie;
Systematische vrouweneducatie om collectieve kennis te behouden en verder te ontwikkelen op een transformerende manier.
Versterking van feministische zelfverdediging, opgevat als de alomvattende bescherming van fysieke, intellectuele en culturele integriteit;
Het opzetten van een alternatieve mediastructuur die vrouwelijke perspectieven zichtbaar maakt en patriarchale berichtgeving tegengaat.
Bijzondere nadruk wordt gelegd op organisatorische eenheid in verscheidenheid – een principe dat wereldwijde geldigheid claimt zonder lokale strijd te homogeniseren of te instrumentaliseren.
Met de goedkeuring van het Confederalismedocument en de oprichting van institutionele structuren gaf het eerste NADA-congres de aanzet tot een ambitieus project van feministische zelfverwezenlijking op regionaal en mondiaal niveau. Dit bouwt niet alleen voort op bestaande verzetspraktijken – van de “Jin Jiyan Azadî” revolutie na de dood van Jina Amini tot de Yezidi-vrouwenverdedigingstroepen in Şengal – maar creëert ook een conceptueel tegenmodel voor de kapitalistische moderniteit.
De visie van een democratisch wereldvrouwenconfederalisme vraagt dus om niets minder dan een nieuwe mondiale politieke orde die het systeem overwint – door de collectieve kracht van georganiseerde vrouwen.
De strategische oriëntatie die het congres schetst, is bedoeld om te wijzen op een historisch keerpunt: weg van de vertegenwoordiging van de natiestaten en naar transversale, grassroots democratische structuren die worden ondersteund door het feminisme. In een tijd van meervoudige crises wordt de feministische beweging – zoals NADA het formuleert – het “baken van hoop voor een vrije en rechtvaardige samenleving”.
Bron: ANF