- Turkije
Tuncer Bakırhan, medevoorzitter van de Volkspartij voor Gelijkheid en Democratie (DEM-partij), ging in op de huidige ontwikkelingen tijdens de fractievergadering van zijn partij.
Bakırhan begon zijn opmerkingen met het herdenken van de Dag van de Koerdische taal op 15 mei en hield een deel van zijn toespraak in het Koerdisch.
Hij zei: “Gelukkige Dag van de Koerdische taal. Onze taal is alles voor ons. Elk volk zou zijn eigen taal moeten leren. Onderwijs in je moedertaal is een recht.”
De medevoorzitter van de DEM-partij stond ook stil bij de verjaardag van het bloedbad in de Soma-mijn, herdacht de slachtoffers en benadrukte dat ze gerechtigheid zullen blijven nastreven voor de slachtoffers.
We hopen dat dit nieuwe proces zal leiden tot vrede en gelijk burgerschap
Bakırhan zei dat ze midden in een zeer belangrijk proces zitten en dat de deur naar een langverwachte periode eindelijk is geopend: “Jarenlang heeft de samenleving gedroomd van dagen als deze, dagen waarop echt over vrede en een oplossing wordt gesproken. Die deur is nu geopend. Ik hoop dat het ons allen, alle volkeren van Turkije, goed zal doen. Ik hoop dat we dit moment zullen bekronen met vrede en gelijk burgerschap en dat we het als een geschenk zullen aanbieden aan de 86 miljoen burgers die in Turkije wonen. De harten van 86 miljoen mensen kloppen echt voor vrede. Na de recente verklaringen, tijdens de bezoeken, vergaderingen, bijeenkomsten en bijeenkomsten die we hebben gehouden, hebben we allemaal gezien hoezeer de mensen in Turkije naar vrede verlangen. Onze vrienden uit Konya weten dit het beste. We hebben allemaal een geschiedenis meegemaakt die is gevormd door pijn.”
Een proces waar miljoenen op hebben gewacht
Bakırhan vervolgde: “Ondanks decennia van onderdrukking hebben de mensen nooit de hoop opgegeven. In plaats daarvan hebben ze die gekoesterd. We bevinden ons nu in een moment waar miljoenen naar hebben verlangd.
Zoals de Koerdische dichter Pîremêrd schreef: “Ze zeggen dat een jaar uit twaalf maanden bestaat, maar vraag het mij, ik heb maanden gezien die aanvoelden als veertien jaar. Wij Koerden hebben de voorbije veertig jaar van pijn en onderdrukking zulke dagen doorstaan dat elke dag aanvoelde als een heel jaar. Ik hoop oprecht dat we nu onze dagen kunnen gaan leven zoals ze zijn, vrij van pijn, oorlog en conflict. Elke dag die we hebben gewacht op vrede en een oplossing voelde als een jaar. Ik denk dat veel van onze vrienden hier ook zulke tijden hebben meegemaakt, waarin elke dag die voorbijging het gewicht van een heel jaar droeg. Moge niemand ooit nog zo’n lijden hoeven meemaken.”
We zullen de vlag van de vrijheid naar zijn rechtmatige plaats dragen
Bakırhan voegde daaraan toe: “Het congres dat de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) tussen 5 en 7 mei 2025 heeft gehouden en de besluiten die op 12 mei zijn aangekondigd, hebben een reële kans op een democratische oplossing en een vitale kans op vrede gecreëerd. 12 mei zal in Turkije niet langer slechts een datum op de kalender zijn, het zal de geschiedenis ingaan als de dag die het begin markeerde van het verlichten van de zware lasten uit het verleden. Op dit moment dragen we de strijd van onze kameraden met ons mee, de offers die jullie allemaal hebben gebracht, de herinneringen aan hen die niet meer bij ons zijn, onze gevallen geliefden, onze metgezellen op dit pad en bovenal de gebeden van onze moeders en vaders. Dankzij hen hebben we deze dag bereikt. We gedenken met dankbaarheid en respect elke ziel die we hebben verloren in de strijd voor vrede en democratie. We buigen in eerbied voor hun nagedachtenis, en samen met deze zuivere harten die met oprechtheid applaudisseren, vernieuwen we nogmaals onze belofte: we zullen hun vlag van vrede, democratie en vrijheid naar zijn rechtmatige plaats dragen.”
Het begin van een nieuw tijdperk
Bakırhan zei dat “de korte maar gedenkwaardige periode van 27 februari tot 12 mei het einde van een tijdperk en het begin van een ander inluidde. De transformatie onder leiding van de heer Öcalan is een van de meest ingrijpende keerpunten in zowel de Koerdische politieke geschiedenis als in de geschiedenis van Turkije.
Nu maakt de strijd, die met grote offers werd gevoerd, plaats voor de oplossing van de kwestie en de opbouw van een democratische samenleving. Deze beslissing is ook een oproep om een democratische basis te leggen voor Koerdisch-Turkse betrekkingen, om het idee van een gedeeld thuisland te versterken en om een vreedzame oplossing te bevorderen. Het is een boodschap die niet alleen gericht is aan het Koerdische volk, maar ook aan de Turkse samenleving en de internationale gemeenschap.
Ja, na deze oproepen en congressen, is wat nu verwacht wordt, vooral in dit proces, van alle 86 miljoen van ons om vastberaden onze rechten en onze toekomst op te eisen, om onze stem te versterken, en om een wil te tonen die in staat is om de democratische politiek te veranderen.”
De ware eigenaars van dit proces
Bakırhan zei: “De rol van de politiek is duidelijk: het vredesproces blijvend maken en de nodige juridische en politieke hervormingen doorvoeren. Dit is een grote verantwoordelijkheid die op de schouders van de politieke actoren rust. Het is de plicht van de internationale gemeenschap om in deze kritieke periode echte steun en solidariteit te bieden. Het parlement, de politieke partijen, het maatschappelijk middenveld, democratische massaorganisaties, intellectuelen, schrijvers en kunstenaars zijn de ware eigenaars van dit proces. We twijfelen er niet aan dat zij alles zullen doen wat in hun macht ligt om dit proces te doen slagen.
Menselijke, concrete en vertrouwenwekkende stappen zijn essentieel
Gisteren verklaarde de heer Devlet Bahçeli dat de vredessfeer duurzaam en realistisch moet zijn en dat de politiek moet worden versterkt door wettelijke en politieke maatregelen. Wij beschouwen deze verklaring als zeer waardevol en steunen deze constructieve benadering van harte. Ook de opmerking van de heer Özgür Özel dat “duurzame maatschappelijke vrede afhangt van de oprechtheid en wettigheid van de genomen stappen” is zowel betekenisvol als veelbetekenend. In het licht van deze uitspraken geloven we dat het uitvoeren van humane, concrete en vertrouwenwekkende maatregelen, zonder ze uit te stellen tot na de feestdag, de weg zou helpen vrijmaken voor Turkije. Dit zou van Eid al-Adha een dubbel feest maken. Wat dit betreft, spreken we de verwachting uit dat het uitvoerend orgaan zijn verantwoordelijkheden en plichten dienovereenkomstig zal vervullen.
Een beslissing die het lot van Turkije kan veranderen
Deze beslissing, die het lot van Turkije kan veranderen, is van vitaal belang en ik zal proberen kort uit te leggen waarom. Stel je voor dat we allemaal in hetzelfde dorp wonen. In dat dorp is er één put, gevuld met water dat we allemaal nodig hebben om te leven. Jarenlang hebben we gevochten om die put. Door ons geruzie heeft niemand van het water kunnen profiteren en erger nog, door ons conflict is de put opgedroogd. Nu hebben we een keerpunt bereikt. We moeten een beslissing nemen: of de put droogt helemaal op, of we slaan de handen ineen, staan schouder aan schouder, en werken samen om het water terug te brengen, om de wereld om ons heen te versterken en nieuw leven in te blazen. Dat water, die bron, dat is onze gezamenlijke bestemming. Vandaag zijn we Turkije en staan we samen aan de rand van die put.”
Het luidt een gelijkwaardige en democratische toekomst in
Bakırhan voegde eraan toe: “Onze harten zijn verschroeid door dorst, onze landen zijn gebarsten door droogte, en we bevinden ons nu aan de rand van die bron, terwijl we in elkaars ogen kijken. We maken historische dagen door, dagen waarin we het opgedroogde water weer tot leven moeten wekken en nieuwe bronnen van leven moeten openen. De moedige verklaring van de heer Bahçeli op 22 oktober, de historische oproep van de heer Öcalan op 27 februari en de eigen inbreng en vastberadenheid van de heer Erdoğan op 10 april zijn gidslichten geworden die ons naar de oevers van de vrede leiden. De besluiten van het congres die de PKK op 12 mei aankondigde en die de deur openzetten naar een nieuw tijdperk, luiden nu een gelijkwaardige en democratische toekomst in. Geloof me, we zijn ons er volledig van bewust dat we ons op een moeilijke en veeleisende weg bevinden. Maar met de wil van de politiek, het geloof van de jeugd, de kracht van de vrouwen en de gebeden van ons allemaal, zullen we op een dag vrede bereiken in deze landen.
Een kleine minderheid die de vrede verstoort, moet zijn geweten onder ogen zien
We hebben eeuwenlang verdriet gedeeld. Nu is het tijd om te groeien en onze gedeelde bestemming en broederschap te verdiepen. Van de vruchtbare vlaktes van Mesopotamië tot de weelderige hooglanden van de Zwarte Zee, van de met olijven geurende oevers van de Egeïsche Zee tot de besneeuwde toppen van het Zagrosgebergte hebben we dezelfde blauwe hemel gedeeld. We ademen de geur van dezelfde grond in. Het is tijd om het als ons eigen land op te eisen. Het is tijd om leven boven dood te verkiezen, vrede boven conflict en geweld. Degenen die nog aan de buitenkant staan, vertrouw ik toe aan jullie geweten. Het is moeilijk te begrijpen waarom ze ervoor kiezen om zich niet aan te sluiten. Er komt een einde aan een oorlog en toch zien we een kleine minderheid verstoord in hun veilige havens, zij die zich voeden met bloed, die gedijen op wapens, die gevoed worden door het verlies van onze jeugd. Moge God hen wijsheid schenken. En hopelijk zullen ook zij, naarmate dit proces vordert, hun fouten inzien.”
Mandela doorstond ook groot lijden
Bakırhan eindigde zijn opmerkingen met de volgende woorden: “Kijk naar Mandela, ook hij heeft onvoorstelbare pijn doorstaan. Hij bracht 27 jaar door in de gevangenis voor het verdedigen van zijn volk en zijn identiteit en leed onder wrede martelingen achter de tralies. Na zijn vrijlating, jaren later, zat Mandela in een restaurant toen hij een man aan een nabijgelegen tafel herkende: het was een van de bewakers die hem in de gevangenis hadden gemarteld. De bewaker, die zich realiseerde dat Mandela hem herkende, begon in paniek te raken. Mandela stond op, liep naar zijn tafel en toen hij zijn angst zag, zei hij: “Wees niet bang. Ik ben niet naar deze tafel gekomen met het gewicht van het verleden. Ik heb het achter me gelaten.” Mandela wilde voorkomen dat een pijnlijke geschiedenis zich zou herhalen. Hij sprak over een nieuw tijdperk. Vandaag zit onder ons onze metgezel, onze wijze oudere Ahmet Türk. Hij vertelde ooit over de martelingen die hij moest doorstaan in de gevangenis van Diyarbakır. Geloof me, het lijden dat hij heeft doorstaan, gaat alle verbeelding te boven. Toch hebben we meer dan 30 jaar samengewerkt in de politiek en niet één keer heeft hij gesproken met haat of wraak in zijn hart. Hij liet de pijn die hij had ervaren achter zich en bleef spreken over vrede, democratie en resolutie. Het is deze waardige, principiële houding die gesteund en gehandhaafd moet worden.
Het is verkeerd om deze kans uit te stellen
We zullen het verleden natuurlijk nooit vergeten. We zullen het confronteren. Maar zonder erin verstrikt te raken, moeten we ernaar streven een democratisch, egalitair en vreedzaam Turkije op te bouwen. Waar het om gaat, is dat we moedig en vastberaden handelen. Wat belangrijk is, is dat we onze politieke ambities, of de door bloed besmeurde, op winst gerichte denkwijzen, niet boven de zaak van de vrede plaatsen. Laten we samen vrede vinden in de Alawitische semah, een spirituele cirkeldans die eenheid en harmonie symboliseert, de gebeden van de soennieten, de volksliederen van de Turken, in de traditionele Koerdische kilam, die verhalen over liefde, verzet en verdriet van Koerdische dengbêjs vertelt, de klaagzangen van de Armeniërs, de dansen van de Circassiërs en de horons van de Laz people. Vrede openbaart zich zo prachtig in al deze dingen, als we maar bereid zijn het met ons hart te zien. Er is een belangrijk Koerdisch gezegde: “Als je een kans krijgt, is uitstel verkeerd.” En vandaag de dag is het verboden om vrede uit te stellen. Vrede is heilig, want vrede is wat echt thuishoort op dit land.”
Bron: ANF