De politieke crisis die begon met de val van het Ba’ath-regime in Syrië is nog niet opgelost. Na de val van het regime werd de controle over het westen van Syrië overgedragen aan de strijdkrachten van HTS (Hay’at Tahrir al-Sham), een groep met wortels in het al-Nusra Front. Deze strijdkrachten, beïnvloed door Turkije, proberen het nieuwe Syrië opnieuw vorm te geven onder een eenduidige en salafistische ideologie. Een recent bloedbad gericht tegen Alawieten aan de Middellandse Zee was een concreet voorbeeld van deze inspanningen.
Wie zijn de Druzen?
In het zuiden van Damascus botste de eis van de Druzische gemeenschap voor autonomie met de homogeniserende druk van de HTS. Deze spanning escaleerde eind april in een gewapend conflict. De Druzen, die al sinds de tijd van Hafez al-Assad een autonoom leven leiden, komen door deze conflicten steeds meer in de publieke belangstelling te staan.
Maar wie zijn de Druzen?
Oorsprong in Egypte
Het Druzengeloof ontstond tussen het einde van de 10e en het begin van de 11e eeuw in wat nu Egypte is. Onder het Fatimidenkalifaat kregen de Druzen, oorspronkelijk aanhangers van de sjiitische islam, erkenning. De Fatimidische Kalief al-Hakim bi-Amr Allah werd door de Druzen beschouwd als de aardse manifestatie van God. Hun heilige boek is “Epistels van Wijsheid” (Rasāʾil al-Ḥikmah). In het Druzengeloof hebben vrouwen dezelfde religieuze rechten als mannen. Vanwege deze verschillen werden de Druzen door de bredere islamitische wereld als “ketters” bestempeld.
Vervolging en migratie naar bergachtige gebieden
Een van de belangrijkste theologische figuren van de Druzen was Hamza ibn Ali. Ismail al-Druze, een radicale beoefenaar van de leer, werd verstoten door de Druzische gemeenschap vanwege zijn radicale standpunten, maar de gemeenschap bleef Druzen genoemd worden. Ondanks hun inspanningen konden de Druzen niet ontsnappen aan vervolging door de moslimmeerderheid en werden ze gedwongen om zich terug te trekken in bergachtige gebieden.
Uiteindelijk vestigden ze zich in de bergachtige gebieden van het huidige Libanon, Syrië en Palestina. Dit isolement leidde ertoe dat de Druzen een gesloten gemeenschap werden. Uiteindelijk stopte de bekering tot het geloof en begonnen de Druzen alleen diegenen die geboren waren uit Druzische ouders te erkennen als leden van hun geloof.
Autonomie onder het Ottomaanse Rijk
Tijdens het Ottomaanse tijdperk leefden de Druzen binnen het Emiraat van de Berg Libanon. Hun gesloten en autonome maatschappelijke structuur maakte hen tot een belangrijke politieke macht. In de 17e eeuw, onder het leiderschap van Fakhr al-Din II, behielden ze hun autonomie en hoewel ze af en toe slaags raakten met de Maronitische christenen, bleven ze naast elkaar bestaan.
Politieke vertegenwoordiging in Libanon
In de 20e en 21e eeuw kregen de Druzen erkenning door hun verzet tegen het kolonialisme. Na de Eerste Wereldoorlog verzetten ze zich tegen de Franse koloniale overheersing in Syrië en Libanon en in 1925 kwamen ze onder leiding van sultan al-Atrash in opstand tegen de Fransen.
Nadat Libanon in 1943 onafhankelijk werd, richtten de Druzen de Progressieve Socialistische Partij op. Kamal Jumblatt en zijn zoon Walid Jumblatt werden prominente figuren in de Libanese politiek. Na het akkoord van Taif in 1989 kregen de Druzen acht zetels in het 128 leden tellende Libanese parlement.
Autonomie in Syrië
In Syrië leven de Druzen voornamelijk in de regio Suwayda. Sinds ze zich daar in de 11e eeuw vestigden, behielden ze autonomie tijdens het Ottomaanse tijdperk. Net als in Libanon leidden de Druzen ook in Syrië opstanden tegen de Franse koloniale overheersing. Hoewel ze werden onderdrukt, werd hun verzet een symbool van verzet.
Tussen 1966 en 1970 werd Syrië geregeerd door Salah Jadid, bekend om zijn socialistische beleid en landhervormingen. Zijn macht werd later overgenomen door de familie Assad. Toch bleven de Druzen de facto autonomie genieten onder het Assad-regime.
Doelwitten van ISIS en al-Nusra
Tijdens de burgeroorlog die uitbrak in 2011 bleven de Druzen neutraal, maar werden ze het doelwit van extremistische jihadistische groeperingen zoals ISIS en al-Nusra. Bij een aanval van ISIS in 2018 werden ongeveer 215 Druzen gedood en bijna 30 vrouwen en kinderen ontvoerd.
Vandaag de dag is een van de belangrijkste redenen waarom de Druzen de heerschappij van de HTS, gevormd uit overblijfselen van ISIS en al-Nusra, afwijzen, de extremistische ideologie die de Druzen als ketters bestempelt en hun doden als “verplicht” beschouwt.
Druzische bevolking
Naar schatting leven er vandaag de dag ongeveer 1,5 miljoen Druzen over de hele wereld.
Ongeveer 700.000 wonen in de regio Suwayda in Syrië, 300.000 in Libanon, 150.000 in Israël, 30.000 in Jordanië en ongeveer 150.000 in diasporagemeenschappen in verschillende landen.