- Italië
Dino Frisullo werd herdacht bij zijn graf in Rome. De activist, politicus en journalist was mede-oprichter was van de Italiaanse Koerdische solidariteit. Damiano Giovanni Frisullo, de echte naam van “Hevalê Dîno”, stierf op 5 juni 2003 in Perugia aan de gevolgen van kanker. De dag van zijn overlijden is tevens zijn geboortedag. Hevalê Dîno zou 51 jaar geworden zijn.
Familieleden, vrienden en activisten van de Koerdische bevrijdingsbeweging kwamen gisteren samen om het graf op de begraafplaats van Verano te bezoeken. Sprekers brachten hulde aan het leven van Dino Frisullo, zijn persoonlijkheid, zijn werk voor de Koerdische samenleving en deden verslag van gedeelde ervaringen. “Dino’s toewijding aan ons volk zal zorgen voor zijn constante en dankbare herinnering”, zei een Koerdische activist.
Dino Frisullo was als tiener al actief binnen linkse structuren. Als student was hij betrokken bij pacifistische en milieugroeperingen en organiseerde hij vredesmarsen tegen de militaire infrastructuur in Italië. Hij was adviseur voor de Democratische Partij, was een van de medeoprichters van de antiracistische organisaties “Rete Antirazzista” en “Senza Confine” en werkte als migratieadviseur voor de gemeenteraad van Rome. Toen in 1997 zo’n 15.000 Koerdische vluchtelingen uit Turkije, Irak en Iran strandden aan de zuidkust van Italië, ontbrandde de eerste vonk van solidariteit en cohesie in zijn hart, dat in de jaren die volgden een machtige vlam in Italië aanwakkerde.
Vanaf dat moment werd Dino Frisullo beschouwd als een constante kampioen voor de verdediging van de rechten van de Koerden. Hij heeft ook herhaaldelijk zijn professionele activiteiten gecombineerd met zijn politieke inzet. In 1997 richtte hij samen met de toenmalige burgemeester Paolo Zammori de vereniging “Koerdistan Azad” op in de gemeente Filattiera. In hetzelfde jaar nam hij deel aan de “Europese vredestrein Musa Anter”. Het initiatief werd in het leven geroepen om “het proces van democratisering in Turkije en het onontbeerlijke respect voor de mensenrechten af te dwingen” en om te protesteren tegen de oorlog in Noord-Koerdistan. Hij nam meerdere keren deel aan delegatiereizen naar Koerdistan, waaronder Newroz in 1998. Op 21 maart van dat jaar werd hij gearresteerd in Amed (tr. Diyarbakir). In die tijd was hij fractielid in het Italiaanse parlement en had hij met 25 andere mensen uit Italië deelgenomen aan de Koerdische nieuwjaarsvieringen.
Maar politie en leger maakten van het festival en de daaropvolgende demonstratie een klopjacht waarbij ongeveer 200 deelnemers werden gearresteerd en meer dan 25 ernstig gewond. Waarnemers meldden dat mensen met verscheurde wonden en gebroken botten naar de zijstraten probeerden te vluchten, terwijl de politie vrouwen en kinderen sloeg die al gewond waren op de grond. Tijdens de demonstratie werden ook twee Duitse delegatieleden omsingeld en in elkaar geslagen.
De gearresteerden werden beschuldigd van “aanzetten tot geweld”. Ze zouden kinderen hebben aangezet om met stenen te gooien. Naast Dino Frisullo werden ook twee Italiaanse studenten geraakt, maar die werden na twee dagen vrijgelaten. “Hevalê Dîno”, aan de andere kant, werd in hechtenis genomen door een rechtbank voor staatsveiligheid. Hij belandde in een van de beruchte zwaarbeveiligde gevangenissen in Amed, in afzondering vastgehouden en gemarteld. Het arrestatiebevel werd na veertig dagen ingetrokken, maar Frisullo mocht het land nog steeds niet verlaten. Pas op 16 juni 1998, toen hij in hoger beroep tot een jaar werd veroordeeld, werd hij het land uitgezet.
Toen Abdullah Öcalan in oktober 1998 Syrië moest verlaten en aan een maandenlange odyssee door Europa begon – aan het einde waarvan hij in Kenia werd ontvoerd en naar Turkije werd gedeporteerd – verbleef hij een tijdje in Italië. Het was 12 november 1998 toen Öcalan in Rome landde. De eerste groepen Koerden in ballingschap arriveerden daar op dezelfde dag en streken neer voor een wake voor het militair hospitaal. Het duurde niet lang voordat ze uitgroeiden tot een enorme menigte die maandenlang in winterse temperaturen op het plein zat en politieke status voor Ocalan eiste.
Dino Frisullo was er ook bij. Op dat moment nam hij deel aan een hongerstaking die vrijheid eiste voor Abdullah Öcalan en een oplossing voor de Koerdische kwestie. Hij was ook degene die het initiatief nam om het plein te hernoemen naar “Piazza Koerdistan”. Een foto van het tafereel dat toen werd gecreëerd, siert vandaag nog steeds de muren van Koerdische verenigingen over de hele wereld.
In 2002 hielp Dino Frisullo bij de oprichting van de in Rome gevestigde vereniging “Ararat” en werd de voorzitter ervan. Kort daarna nam hij afscheid van de activistische evenementen omdat hij op dat moment al ziek was. “Hevalê Dîno is negentien jaar geleden van ons heengegaan. Zijn nagedachtenis zal echter voor altijd in ons hart blijven.”