Parlementsverkiezingen in Zuid-Koerdistan

  • Zuid-Koerdistan

Na een uitstel van twee jaar worden op 20 oktober parlementsverkiezingen gehouden in de Koerdische regio van Irak. Deze keer worden de verkiezingen niet georganiseerd door een regionaal kiescomité, maar door de Iraakse Hoge Kiesraad. De KDP, waarvan de onregelmatigheden bij de vorige verkiezingen aan het licht kwamen, heeft duidelijk reden om zich zorgen te maken. De verwachting is dat chronische problemen zoals oliesmokkel, samenwerking met de Turkse staat, corruptie, diefstal en gebrekkige dienstverlening tot uiting zullen komen in een verlies van stemmen.

Zetelverdeling na de laatste verkiezingen

De vijfde en laatste parlementsverkiezingen in de Koerdische regio vonden plaats op 30 september 2018. Bij deze verkiezingen won de KDP 45 zetels, de PUK 21, de Gorran Beweging 12, de Nieuwe Generatie 8, de Islamitische Samenlevingspartij 7, de Jekgirtu en de Islamitische Beweging 5 en de Communistische Partij en de Socialistische Partij elk één zetel. Volgens de wet is de ambtstermijn van het parlement van de Koerdische federale regio vier jaar. Op 9 oktober 2022 werd de vijfde zittingsperiode verlengd tot 31 december 2023 met de stemmen van 80 parlementsleden. Het Iraakse federale gerechtshof oordeelde dat dit onwettig was en dat er zo snel mogelijk verkiezingen moesten worden gehouden. De Koerdische regionale regering heeft besloten om sinds 2022 vier keer parlementsverkiezingen te houden. Deze besluiten zijn echter niet uitgevoerd.

Waarom konden de verkiezingen niet doorgaan?

De Hoge Justitiële Raad van Irak veranderde het kiesstelsel dat de KDP bevoordeelde en verdeelde het in vier regio’s: Silêmanî, Hewlêr (Erbil), Helebce (Halabja) en Duhok. De verkiezingscommissie van de Koerdische regio werd ontbonden en de verkiezingen werden onder toezicht geplaatst van de Iraakse Hoge Verkiezingscommissie. Het quotasysteem voor elf parlementszetels, waarvan de KDP er zes alleen voor Turkmenen had gereserveerd, werd opgeheven. Na dit besluit verklaarde de KDP dat het de verkiezingen van 10 juni 2024 zou boycotten. De verkiezingen werden geblokkeerd. De Hoge Justitiële Raad van Irak besloot vervolgens om Turkmenen, christenen en Armeniërs een quotum van vijf zetels toe te wijzen in het parlement van de Koerdische regio, wat zij accepteerden. Het aantal zetels is nu 95+5, oftewel 100, vergeleken met 100+11 bij de vorige verkiezingen.

Onregelmatigheden bij eerdere verkiezingen

Bij de laatste parlementsverkiezingen in 2018 was de KDP de partij die voor de ogen van het publiek de meeste onregelmatigheden beging. De PUK drong er in eerste instantie op aan om deze verkiezingen te annuleren. Toch werden de KDP en de PUK het achter gesloten deuren en met tussenkomst van de VS en het VK eens over de uitslag in naam van de regionale stabiliteit.

Denkbeeldige kiezers van de KDP

In verband met verkiezingsfraude werd de PDK onder andere beschuldigd van het stemmen voor een niet-bestaand electoraat. Daarnaast brachten ook veel mensen uit de Koerdische regio’s Rojava, Bakur en Rojhilat, dus uit Syrië, Turkije en Iran, hun stem uit. Er werd massale druk uitgeoefend op de Peshmerga, er waren collectieve transporten naar de stembureaus en er werden foto’s van ingevulde stembiljetten naar de PDK gestuurd. Als gevolg van deze beschuldigingen werden er een aantal veiligheidsmaatregelen genomen voor de komende verkiezingen.

Laat je stem zien, krijg een geldbedrag

In het verleden waren geldbedragen die met de hand werden betaald een van de belangrijkste troeven van de KDP. De KDP vroeg de mensen die ze betaalde om hun stembiljetten te fotograferen en als bewijs te laten zien. Deden ze dat niet, dan konden ze hun salaris verliezen of ontslagen worden. De Iraakse regering trad hiertegen op en eiste dat alle salarisbetalingen via banken zouden verlopen. Nu ontvangen officieel 500.000 mensen hun salaris via de banken. Dit maakt het makkelijker om vrij en in het geheim te stemmen.

Biometrische kaarten voor kiesgerechtigden

De Hoge Kiesraad van Irak heeft verdere maatregelen genomen tegen de onregelmatigheden uit het verleden. In tegenstelling tot eerdere verkiezingen zullen biometrische kaarten worden uitgegeven aan kiesgerechtigden. Kiesgerechtigden moeten ten minste 18 jaar oud zijn, beschikken over identiteitsdocumenten van de regio Koerdistan en de Iraakse nationaliteit hebben. Er zijn twee manieren om te stemmen: elektronisch en handmatig. De resultaten van elektronisch en handmatig stemmen worden vergeleken en geregistreerd in aanwezigheid van partijvertegenwoordigers en kandidaten in alle kiesdistricten. Op deze manier worden pogingen tot fraude gedeeltelijk voorkomen. Alle stembureaus worden ook bewaakt door de Iraakse Hoge Kiesraad en vertegenwoordigers van de VN.

30 procent van de bevolking

Een van de grootste problemen bij verkiezingen is de tanende hoop in de bestaande regering. Dit wordt duidelijk als je kijkt naar de opkomst. Bij de laatste verkiezingen in Irak was de opkomst in Duhok met 35 procent het hoogst, terwijl het in plaatsen als Hewlêr en Silêmanî 25 tot 30 procent was. Meer dan 70 procent van de mensen ging niet naar de stembus. De huidige vertegenwoordiging is 30 procent van de bevolking. Er zijn zelfs beweringen geweest dat zelfs dit percentage twijfelachtig is en werd verhoogd door tussenkomst van de VN. Het doel was om te voorkomen dat de legitimiteit van de stemming in twijfel zou worden getrokken of dat de verkiezingen geannuleerd zouden worden.

Bron: ANF