1)
John Thompson wees erop dat een civilisatie, die zich niet bekommert om wat feiten zijn en wat fictie is, gedoemd is te stranden… Ik herken me in die verontrusting. Maarr… Is dat niet verbonden juist met bijna iedere civilisatie, dat duistere randje?? Groot worden door massieve ontkenning? Creatieve destructie door totale verdwazing? Daar kunnen we het over oneens zijn, maar toch… Okay, laten we het dan maar even hebben over de gradaties van verblinding… Dat is al heel wat, het besef dat het een broos verhaal is. Je kan zeggen: Jeetje, gast!, gaan we het weer over civilisaties hebben? Tja… Maar bedenk wel, dat onze individuele ervaringsbubbel is ingebed in fantasieën van grotere reikwijdte. Hetzij religieus, hetzij nationaal. Of heb je het idee dat je zelf een autonoom wezen bent?
Een soort godje op de postzegel van je eigen bestaan? Dream on! Helaas… Geluk moet je ook gegund zijn. En als het even kan moet je het ook kunnen navertellen. Dat zou wel fijn zijn.
In Europa worstelen wij met onze eigen ongemakken… Klopt, maar die verwarring is wel van een andere orde dan de expansie-jeuk van Rusland, nazaat uit de freakshow van het Tsaristische verleden. Tegenover dat inkzwarte verhaal staat volgens sommigen ‘Het Vrije Westen’. Okay, maar voor zover dat ook Amerika omvat, slaat bij mij de paniek toe. Inzoomen op dat land en haar wordings-story… dat raakt aan veel pijnlijke zaken. Hoe kan het, dat ‘the founding fathers’ zo’n groots masterplan hebben neergezet, waarin, om te beginnen, de zwarte bevolking tot op heden er niet erg best vanaf is gekomen?… Om van de oorspronkelijke bewoners maar niet te spreken…
Sla het er eens even op na. Lees bijvoorbeeld iets over de verrichtingen van General Custers in 1878 op de jachtvelden van de Lakota indianen. Lees het als een story die je mag verbazen. Want – net zo min als de huidige ellende in Turkije of Oekraïne – kan dat niet worden gereduceerd tot het ‘succes’ van één handelingsonbekwame gek. Wees gerust, ik ga er niet een hele les aan besteden.
Lang verhaal kort: De ondergang van de Lakota vond plaats in een mix van een soort van vooruitgangsdenken, onder de vlag van het ‘sociaal-Darwinisme’, en de ravage van de beurskrach in New York in oktober 1873. De naschokken van die financiële ramp moesten hoe dan ook worden afgewenteld op no matter what… Alle high stakes op de beurs waren opeens verdampt… Er moest en zou goud gevonden worden – zelfs als dat goud niet bestond… Toen was daar… General Custers, die al een tijd rondsnuffelde in dat gebied dat was toegewezen aan de Lakota en Cheyenne tribes. Op het dieptepunt van die financiële crisis kwam hij met het fabeltje, ‘We struck gold!’… Toen was het hek van de dam… De berooide settlers rukten en masse vanuit het westen op naar ‘the promised land’… Daarmee was het lot van de Lakota en Cheyenne beslecht.
Fijn detail bij dit verhaal over general Custers is, dat hij zelf bij die laatste actie van hem wel het leven liet, samen met zijn hele compagnie… Maar hij werd niet gescalpeerd… Niet omdat hij toen al geen haar meer op z’n hoofd had vanwege een lijst venerische aandoeningen, maar omdat het tegen de indiaanse traditie was om het hoofd van een gek te scalperen. Maar dit even terzijde. Hij werd postuum wel de nationale held.
Tot zover General Custers, en zijn civilisatie project. In Turkije zien we over de jaren heen ook zo’n soort ‘vooruitgangsdenken’. Ook daar die ‘Business as usual’ mentaliteit, van het type ‘Just business, nothing personal!’. Vanuit deze Camorra-wijsheid ging de Turkse staat tekeer in de Koerdische districten. Dat diende twee doelen… In de eerste plaats natuurlijk om het verzet te breken. Helder! Strak verhaal. Maar ook dit:
Voor Turkije is er geen beter excuus voor het eigen falende beleid te vinden dan een interne, existentiële strijd tegen ‘de vijand’. Dan moet je nu niet ineens een gematigde koers gaan kiezen, laat staan een exit te nemen uit de zorgvuldig gekoesterde, jarenlange patstelling… Dat zou regelrecht suïcidaal zijn! Voor de Erdogan familie, en al het daaraan verbonden voetvolk.
De crashes van de nationale bank, de niet nageleefde bescherming van de bevolking tegen aardbevingen en de hopeloos tekortschietende nazorg… Voor Erdogan en de AKP is er maar één uitweg: de vlucht voorwaarts… En het werkt fantastisch.
Voor zover dat vreselijke drama zich zou beperken tot Turkije zelf zou het een ‘overzichtelijke’ ramp zijn. Maar de Turkse lange arm reikt ver, tot zelfs in Brussel. Zo werd recentelijk de onafhankelijke verslaggeving over de Turkse situatie in de vrije Koerdische studio’s in Schaarbeek ontmanteld, onder druk van Turkije. (dat schreef ik al eerder) Dit alles om Turkije aan boord te houden in de strijd tegen de Russische agressie – terwijl Turkije door de strijdende partners wel de ruimte wordt geboden om Russische olie in haar raffinaderijen ‘om te katten’ tot legale stuff.
Tot zo ver… ‘t is wel weer even mooi zo.
Tot slot nog een opkikkertje:
https://open.spotify.com/track/7m34b4CGUVW6EZYFUjuFvP?si=VEjDCRwvRfKaj19noxzIEg
P.S. Na de Lakota viel ook weldra het doek voor de complete Sioux gemeenschap. Onder gezag van General Miles werden zij definitief verpletterd. Hoewel hij voor hun zaak eigenlijk wel sympathie had, voelde hij de sterke aandrang om ze toch stevig klop te geven, zodat hij aan de budget verdelers in Washington kon laten zien dat niet alleen de zeemacht wat moois kon neerzetten. ( 1890, de slag bij Wounded Knee, the 7th cavalry) Dat alles, om ‘The Messiah War’ van the new settlers tegen ‘the Ghost dancers’ te bezegelen…
Auteur: Paul Terlunen