In zijn eerste interview na zijn veroordeling bevestigde de Koerdische politicus en voormalig covoorzitter van de Democratische Volkspartij Selahattin Demirtaş opnieuw dat hij voorstander is van vreedzame en democratische oplossingen, ondanks zijn veroordeling tot 42 jaar gevangenisstraf, en bekritiseerde hij de Turkse staat omdat hij de voorkeur geeft aan gewapende strijd boven democratische politiek voor Koerden.
De Turkse staat verkiest dat Koerden de wapens opnemen boven democratische politiek, verklaarde de gevangen Koerdische politicus Selahattin Demirtaş vrijdag in zijn eerste interview na zijn veroordeling.
“De Turkse staat heeft altijd de voorkeur gegeven aan oorlog en geweld boven politiek, en deze mentaliteit is vandaag niet veranderd. Het gelooft dat het de Koerden kan elimineren door te vechten, maar denkt dat het onmogelijk is om hen politiek te overwinnen. Daarom heeft de staat Koerdische politici altijd als een grote bedreiging gezien en hen hard aangepakt. Als het aan de staat lag, zou hij liever hebben dat we allemaal de wapens zouden opnemen en ons zouden bevechten en doden. Wij geloven echter dat de oplossing niet met wapens tot stand zal komen, dus kozen we voor vreedzame democratische politiek,” zei Demirtaş, terwijl hij de vragen van T24’s Murat Sabuncu beantwoordde via zijn advocaten vanuit de gevangenis van Edirne.
Op donderdag kreeg voormalig medevoorzitter van de pro-Koerdische Democratische Volkspartij (HDP) Demirtaş een gevangenisstraf van 42 jaar in een zaak die tot wijdverspreide controverse heeft geleid. Waarnemers beweren dat het vonnis niet juridisch maar politiek is, met als doel Koerdische politieke bewegingen het zwijgen op te leggen. “De Turkse staat beschouwt Koerden die democratische politiek bedrijven en op deze manier aan kracht winnen als een groter gevaar dan wanneer ze de wapens opnemen in de bergen”, verklaarde Demirtaş.
Demirtaş en anderen worden in het proces, dat in Turkije in het middelpunt van het publieke debat staat, beschuldigd van verschillende misdrijven, waaronder opruiing en het ondermijnen van de eenheid van de staat. De zaak van de aanklager was sterk gebaseerd op Demirtaşs toespraken en posts op sociale media. “Alle straffen zijn gegeven voor een tweet en een paar van mijn toespraken,” legde hij uit, benadrukkend dat er geen sprake was van steun voor geweld of gewelddadige handelingen.
Demirtaş benadrukte ook zijn niet aflatende inzet voor vrede. “Ons hoofddoel, net als onze vrienden die nu [nog] in de politiek zitten, is het bereiken van een geweldloze oplossing”, beweerde hij. Ondanks zijn lange straf blijft Demirtaş vastberaden. “We verzetten ons met al onze kracht namens het volk en we putten ook moed uit hen. We zullen ons hoofd niet buigen, we zullen niet op onze knieën vallen,” verklaarde hij.
Het vonnis heeft ook gevolgen voor andere Koerdische politici, waaronder Ahmet Türk, die een straf van 10 jaar kreeg. Deze beslissingen worden gezien als onderdeel van een bredere poging om de Koerdische politieke vertegenwoordiging te onderdrukken. De uitkomsten van het proces in Kobani kunnen van invloed zijn op de lopende rechtszaak om de HDP te sluiten, omdat de bevindingen een integraal onderdeel vormen van de sluitingszaak tegen de partij.
Het interview werd gepubliceerd door Medyanews en luidt als volgt;
“Ze verborgen en beschermden de echte daders bij de moorden op de mensen die op 6-8 oktober werden gedood”
In het laatste deel van uw verdediging in de zaak Kobani zei u: “Ik zal jullie niet de kans geven om de beslissing in mijn gezicht te lezen. U zult het zelf voorlezen. Dit is mijn testament aan mijn vrouw, mijn familie, mijn dochters en al mijn mensen: Wanneer het besluit bekend wordt gemaakt, moeten jullie het begroeten met dans, feest en gejuich. Want dat is hoe we het hier zullen begroeten. We sterven liever dan oneervol te leven door hierover compromissen te sluiten.” Hoe heb je de beslissing gehoord en hoe heb je erop gereageerd?
Het besluit dat door de rechtbank werd aangekondigd, was eigenlijk jaren geleden al genomen door de regering en haar partners en werd herhaaldelijk verkondigd op straten en pleinen tijdens [politieke] bijeenkomsten. Het voorlezen van de politieke beslissing door de rechtbank voor zware straffen was slechts een formaliteit.
We keken naar de beslissing op tv in onze cel. Het was geen verrassing voor mij of voor [voormalig burgemeester van Diyarbakır (Amed)] Selçuk Mızraklı. We hadden het al voorzien en waren op alle manieren voorbereid. We hebben het met kracht en moraal aangepakt.
Terwijl we ons met al onze kracht verzetten namens het volk, putten we ons moreel ook uit ons volk. Niemand hoeft zich zorgen te maken; we zullen ons hoofd niet buigen, we zullen niet op onze knieën vallen. Zoals ons volk rechtop en eervol staat, zo zullen wij hen ook waardig zijn, en we zullen ons volk nooit in de steek laten.
“Ze noemden ons ‘moordenaars’ en ‘terroristen’ en maakten ons verkiezingsmateriaal. Als de beslissing van het EHRM was uitgevoerd, zouden we zijn vrijgesproken”
Vanaf het moment dat de aanklacht werd gepubliceerd, hebben veel advocaten verklaard dat dit geen juridische maar een politieke zaak is. Als gevolg daarvan bent u echter veroordeeld tot een totaal van meer dan 42 jaar voor verschillende aanklachten, waaronder 20 jaar voor hulp bij het ondermijnen van de eenheid en integriteit van de staat, 4 jaar en 6 maanden voor het aanzetten tot misdaad, 2 jaar en 6 maanden voor uw Newroz toespraak en 18 maanden voor het aanmoedigen van mensen om de wet niet te gehoorzamen. Wat is uw commentaar daarop?
Alle veroordelingen waren gebaseerd op een tweet en een paar toespraken die ik op bijeenkomsten heb gehouden. Dat wil zeggen, ze zijn gebaseerd op percepties die zijn gecreëerd door jaren van leugens en laster. Er is geen straf opgelegd voor geweld of voor het aanzetten tot of ondersteunen van geweld. Een straf van 42 jaar werd alleen opgelegd voor mijn gedachten en dingen die ik zei. Dit bewijst eens te meer dat de zaak politiek is en de straffen politiek gemotiveerd.
De belangrijkste bewering in de zaak was dat “mensen werden gedood”. U werd specifiek beschuldigd van verantwoordelijkheid voor deze doden, zowel juridisch als politiek. Alle verdachten werden op dit punt vrijgesproken. Hoe beoordeelt u dit?
Natuurlijk hebben we niemand gedood of verwond, we hebben zelfs geen mier kwaad gedaan. De staat, de regering en de rechtbank weten dit allemaal heel goed. Ze hebben ons echter jarenlang bestempeld als “moordenaars, terroristen”, polarisatie gecreëerd en dit gebruikt als verkiezingsmateriaal, terwijl ze de echte daders van de [moorden op] de mensen die op 6-8 oktober gedood werden, verborgen hielden en beschermden. Hieruit blijkt duidelijk dat de meeste daders op de een of andere manier banden hadden met de staat en dat ze hen beschermden door het op ons gemunt te hebben.
Er was nul bewijs in het dossier en degenen die ons van moord beschuldigden wisten dit, maar ze logen schaamteloos en slaagden erin een deel van het publiek te misleiden.
Ik wil er nogmaals op wijzen dat de hele straf van 42 jaar is opgelegd vanwege mijn toespraken, die door het Europees Hof voor de Rechten van de Mens (EHRM) allemaal binnen de vrijheid van meningsuiting vielen. Als de beslissing van het EHRM was uitgevoerd, zou deze zaak tot vrijspraak hebben geleid. Ik twijfel er niet aan dat we op een dag allemaal zullen worden vrijgesproken.
“Veroordelingen in de zaak Kobani kunnen van invloed zijn op de HDP-sluitingszaak”
Ahmet Türk, co-burgemeester van de hoofdstedelijke gemeente Mardin, werd ook veroordeeld tot 10 jaar gevangenisstraf. Betekent dit dat er [in zijn plaats] een nieuwe bewindvoerder door de regering wordt aangesteld?
Ik ben erg verdrietig voor alle vrienden die zijn veroordeeld, vooral voor Ahmet Türk. Alle straffen die onze vrienden hebben gekregen zijn onwettig en zijn politiek gemotiveerde wraakvonnissen. Natuurlijk kunnen ze deze vonnissen als voorwendsel gebruiken om curatoren aan te stellen. Ik hoop dat dit niet gebeurt, maar helaas bestaat dit gevaar.
Een van de belangrijkste pijlers van de zaak die op 21 juni 2021 door de hoofdaanklager van het Hof van Cassatie werd geopend en waarin de sluiting van de HDP werd geëist, is de zaak Kobani. Een groot deel van de aanklacht van de sluitingszaak bestaat uit de aanklacht van de Kobani-zaak. Daarnaast zitten er onder de 687 mensen die volgens de aanklager uit de politiek verbannen moeten worden ook verdachten van de Kobani-zaak. Hoe denkt u dat de HDP-sluitingszaak zich zal ontwikkelen na de beslissing van vandaag?
De vonnissen in het Kobani-proces kunnen van invloed zijn op de HDP-sluitingszaak. Het Constitutionele Hof is ook een gerechtelijk orgaan dat politiek handelt en de leiding van de regering volgt. Als ze de HDP sluiten, zullen ze opnieuw de wet met voeten treden en dat zou geen verrassing zijn, want wetteloosheid en onrechtvaardigheid zijn helaas de normen van deze regering.
“We hebben gekozen voor vreedzame democratische politiek omdat we geloven dat wapens geen oplossingen brengen”
In een deel van uw verdediging, waarvan u zei dat u die niet voor de rechtbank, maar voor het volk en de geschiedenis voerde, herinnerde u zich het volgende: “Toen ik een jonge advocaat was, werden de afgevaardigden van de Democratische Partij (DEP) Leyla Zana, Hatip Dicle en Orhan Doğan opnieuw berecht na een beslissing van het EHRM. Ik zat op de universiteit toen ze werden gearresteerd. Tijdens hun tweede proces was ik hun advocaat. Ze werden gearresteerd als parlementsleden. Hun immuniteiten werden onrechtmatig opgeheven. Ze werden berecht in de rechtbank voor staatsveiligheid.” Ziet u de huidige situatie als een voortzetting van vroegere en huidige pogingen om Koerden buiten te sluiten van de democratische politiek in Turkije?
Om te beginnen moet iedereen er zeker van zijn dat alle politici die zware straffen hebben gekregen in de samenzweringszaak in Kobani pro-vrede zijn, zich hebben ingezet voor vrede en altijd hebben gepleit voor democratische politiek. Net als onze vrienden die op dit moment [nog steeds] buiten politiek bedrijven, is ons hoofddoel om een geweldloze, vreedzame oplossing te bereiken. Maar de Turkse staat beschouwt Koerden die aan democratische politiek doen en op die manier sterker worden als een groter gevaar dan wanneer ze de wapens opnemen in de bergen.
De Turkse staat heeft altijd de voorkeur gegeven aan oorlog en geweld boven politiek en die mentaliteit is vandaag niet veranderd. Turkije gelooft dat het de Koerden kan elimineren door te vechten, maar denkt dat het onmogelijk is om hen politiek te overwinnen. Daarom heeft de Turkse staat Koerdische politici altijd als een grote bedreiging gezien en hen hard aangepakt. Als het aan de staat lag, zou hij liever hebben dat we allemaal de wapens zouden opnemen en ons zouden bevechten en doden. Wij geloven echter dat de oplossing niet met wapens tot stand zal komen, dus kozen we voor vreedzame democratische politiek. Maar vanuit het perspectief van de staat, of het nu een Koerdische politicus is die democratische politiek bedrijft, een Koerd die naar de bergen trekt, of zelfs een Koerdische kat of kip, ze worden allemaal beschouwd als terroristen en moeten worden geëlimineerd. Zolang deze mentaliteit niet verandert, zal het niet tot een oplossing komen in de kwestie van Koerdische rechten.
“Dus de initiatieven voor ‘verzachting en normalisering’ hebben geen betrekking op de Koerden”
Hoe komen de genomen beslissingen overeen met de recente gesprekken tussen de regering en de oppositie over ‘verzachting, normalisering’?
Eerlijk gezegd zou het beter zijn als de politici die betrokken zijn bij de ‘normaliserings- en verzachtingsinitiatieven’ deze vraag zouden beantwoorden. Ik zit in een gevangeniscel en hier is al jaren niets normaal, zelfs geen seconde. Natuurlijk is dialoog in de politiek belangrijk, kunnen praten is waardevol en noodzakelijk. Maar wij zijn ook politici en de verkozen vertegenwoordigers van het volk, en aangezien ze strenge straffen opleggen in plaats van met ons te praten, betekent dit dat de ‘verzachting en normalisering’ de Koerden en hun vrienden niet omvatten.
“Het zijn Erdoğan en Öcalan die het initiatief kunnen nemen om de oorlog te stoppen”
In een bericht dat u stuurde naar de “Conferentie over de oplossing van de Koerdische kwestie en vrede” georganiseerd door de Vereniging voor Mensenrechten (İHD), zei u dat als er een tafel moet worden opgezet voor de oplossing van de Koerdische kwestie, de regering ook aan deze tafel moet zitten, en u voegde eraan toe: “Aangezien de regering momenteel wordt vertegenwoordigd door de heer Erdoğan, is hij de primaire gesprekspartner. De heer Öcalan, wiens legitimiteit ook is geregistreerd in het officiële geheugen van de staat op basis van ervaringen uit het verleden, is een andere gesprekspartner.” Denk je dat Erdoğan nog steeds de primaire gesprekspartner is?
Ik wens en hoop oprecht dat er een einde komt aan de doden en het bloedvergieten. Het zijn Erdoğan en [de gevangen leider van de Koerdische Arbeiderspartij] Öcalan die het initiatief kunnen nemen om deze oorlog te stoppen. Als zij dit initiatief kunnen nemen om de oorlog te stoppen en een oplossing te vinden, als zij hiervoor de voorwaarden kunnen creëren, als het isolement [dat Öcalan is opgelegd] wordt opgeheven en de onderhandelingen beginnen, dan zou ik dit persoonlijk tot het einde toe steunen. Het is niet omdat ik veroordeeld ben dat ik zou zeggen “laat alles maar naar de knoppen gaan”. Zolang er een democratische oplossing en vrede wordt bereikt, zou ik niet aarzelen om die te steunen. Mijn mening over deze zaak is niet veranderd alleen omdat ik een zware straf heb gekregen.
Voor de verkiezingen van 31 maart werd Erdoğan opgeroepen om “het oplossingsproces uit de diepvries te halen”. Wat denkt u dat er nu gaat gebeuren?
Ja, het oplossingsproces moet uit de vriezer worden gehaald. We zullen blijven pleiten voor een democratische, vreedzame oplossing. Het valt nog te bezien welke stappen president Erdoğan hierna zal nemen, of hij strenger zal worden of initiatieven zal starten om een einde te maken aan al deze onrechtvaardigheden en conflicten. Onze vreedzame houding en openheid voor dialoog zijn echter duidelijk. We zullen en kunnen niet terugkomen van deze principiële houding, het is een vereiste van onze verantwoordelijkheid tegenover de mensen.
“Een van de redenen waarom ik uit de actieve politiek ben gestapt, zijn de politieke bloedzuigers; we zullen ze onder ogen zien als ik eruit stap”
U vertelde enige tijd geleden dat u zich had teruggetrokken uit de actieve politiek en dat u uw intensieve schrijf- en spreekactiviteiten sinds vóór 2023 had gestaakt. Wat gaat u doen na deze beslissing?
Ik heb de actieve politiek verlaten en ben niet van plan om terug te keren. Omdat, vanuit mijn perspectief, de omstandigheden niet goed zijn. Bovendien worden mijn uitspraken soms verdraaid, verkeerd begrepen of misbruikt. Daarom ben ik niet van plan om me op welke manier dan ook met de dagelijkse politiek te bemoeien.
Ik wil ook eerlijk zeggen dat bepaalde in de politiek verankerde mentaliteiten erg verstoord zijn door mijn politieke strijd van hieruit. Buiten zijn mensen die geen twee woorden in mijn gezicht durven zeggen, omdat ik in de gevangenis zit en niet kan reageren, niet gestopt met het achter mijn rug gooien van laster en beledigingen. Als ik vrijkom, zullen we ze natuurlijk allemaal onder ogen komen, maar onze mensen moeten weten dat één van de redenen waarom we zo lang binnen zijn gehouden en zware straffen hebben gekregen, deze politieke handelaars zijn. Als het zover is, kunnen we er zeker van zijn dat we al deze politieke bloedzuigers van de rug van ons volk zullen afschudden.
Onze kameraden buiten moeten ook voorzichtig en gevoelig zijn voor deze schandelijke elementen die zich schuldig maken aan allerlei gewetenloos gedrag voor een zetel en moeten niet in hun geruchten en laster trappen.
Het is belangrijker dan wie ze zijn, het is deze mentaliteit die telt. Deze mentaliteit moet worden verworpen en ze mogen niet als gereedschap worden gebruikt. Iedereen die bekendheid of een zetel krijgt door tegen Demirtaş te zijn, is geen vriend van het volk. Want mijn medegevangenen en ik zijn de verzetskinderen van dit volk en de resultaten van deze strijd. Het gaat niet om mij persoonlijk; iedereen die deze waarden via mij aanvalt is objectief of subjectief kwaadwillend.
Een van de redenen waarom ik uit de actieve politiek ben gestapt zijn de politieke bloedzuigers waar ik het over had, en helaas wordt er in sommige gevallen nog steeds waarde gehecht aan deze bloedzuigers. Maar als kinderen van ons volk en als politici die door deze beweging zijn opgevoed, zullen we de partij of de strijd niet uitleveren aan deze mentaliteit. Als onze hoofdkwartieren gevoeliger en voorzichtiger zijn, kan niemand onze strijd of onze eenheid schaden.
“Ik ben uit de actieve politiek gestapt, maar misschien ga ik wel een regelmatige column schrijven; iedereen moet hier klaar voor zijn”
Met dit alles moet ik zeggen dat ik me niet zal bezighouden met de dagelijkse politiek, maar ik kan natuurlijk wel artikelen schrijven. Misschien ga ik wel een vaste column schrijven; daar ben ik nog niet uit. Het is echter duidelijk dat wat ik zeg en schrijf de Peoples’ Equality and Democratic (DEM) Party op geen enkele manier bindt, en niemand moet het zo zien. Ik ben geen leidinggevende, vertegenwoordiger, woordvoerder of zelfs maar lid van de DEM-partij. De DEM-Partij is natuurlijk onze partij en de partijleiding voert haar politiek en zal dat blijven doen. Ik kan alleen mijn persoonlijke standpunten delen. En ik zal dit openlijk zeggen: Ik zal niet aarzelen om iedereen publiekelijk te bekritiseren die dingen verkeerd doet in de politiek of het volk geen prioriteit geeft. Iedereen moet hier vanaf nu op voorbereid zijn.
“Ze zullen zien en horen dat ik nu heel duidelijke antwoorden geef
Hoewel ik me niet bemoei met het partijbeleid, zal ik niet aarzelen om de fouten van politici te bekritiseren. Sommige politici, journalisten en schrijvers van buitenaf zijn bijvoorbeeld erg brutaal in het uiten van hun mening over mij, wat hun goed recht is. Ze mogen zoveel kritiek leveren als ze willen en dat respecteer ik. Maar nu zullen ze zien en horen dat ik heel duidelijke antwoorden zal geven en ik weet dat dit ook gerespecteerd zal worden.
Tot slot, via u, sturen ik en Selçuk, [co-burgemeester van Diyarbakır] mijn hartelijke groeten en liefde aan al onze mensen en vrienden.
Deze dagen zullen voorbijgaan en wat zal blijven zijn de aantekeningen die in de geschiedenis zijn geschreven door hen die zich eervol hebben verzet. We zullen onze vrienden niet vergeten die ons onvoorwaardelijk bijstonden tijdens dit proces, noch degenen die kuilen groeven achter onze rug of de machtigen die ons probeerden te elimineren.
Ons moreel is nog altijd even hoog en we zijn nog altijd even sterk en veerkrachtig. En er bestaat geen twijfel over dat we zullen winnen. Berxwedan jîyan e! (Verzet is leven!)
Met groeten en liefde…
Bron: Medyanews