- Noord-Koerdistan
De Journalistenvereniging Dicle Firat (DFG) heeft in Amed (Tr. Diyarbakir) een rapport gepresenteerd over de schending van de rechten van journalisten in Turkije in 2023. Hakkı Boltan sprak op de persconferentie in het Koerdisch en de medevoorzitter van de DFG, Serdar Altan, las de Turkse versie voor. Het rapport gaat over schendingen van rechten in 2023 en benadrukt het belang van strijd en solidariteit.
120 mediawerkers wereldwijd vermoord
Altan legde uit dat het jaar 2023 een zwart beeld schetst en wees op een verklaring van de International Federation of Journalists (IFJ) van 31 december, volgens welke in 2023 wereldwijd 120 journalisten en mediawerkers werden vermoord, waaronder elf vrouwen. 68 procent van de gedode journalisten en mediaprofessionals werd gedood in de Gazastrook. Altan verwees in dit verband ook naar de zaak van de Koerdische journalist Silêman Ehmed. De RojNews redacteur werd op 25 oktober 2023 gearresteerd door veiligheidstroepen van de KDP (regerende partij in Zuid-Koerdistan van de Barzani-clan) in de Koerdische regio van Irak en ontvoerd naar een onbekende locatie.
25 mediamedewerkers omgekomen bij aardbeving
Over de situatie in Turkije zei Altan dat het geweld en de repressie tegen journalisten niet ophielden in 2023: “Zelfs in tijden van een grote crisis zoals de aardbeving, werden onze collega’s die de gebeurtenissen ter plaatse volgden herhaaldelijk verhinderd door ordehandhavers. Tegen tientallen journalisten liepen onderzoeken vanwege hun verslaggeving over de aardbeving. Nauwkeurige en pragmatische journalistiek, die de samenleving nodig heeft in tijden van crisis, werd door de regering verhinderd en het recht van mensen op informatie werd op deze manier genegeerd. Bij deze gelegenheid herdenken we de 25 medewerkers van de media die omkwamen bij de aardbevingen in februari vorig jaar door een gebrek aan voorzorgsmaatregelen in het gebied.”
Arrestaties en opsluitingen van mediawerkers
In Turkije werden in de loop van het jaar tientallen journalisten getroffen door onderzoeken, aanhoudingen en onrechtmatige arrestaties, vervolgt Altan: “16 Koerdische journalisten die op 8 juni 2022 werden aangehouden en gearresteerd in het kader van een onderzoek in Diyarbakır, werden 13 maanden vastgehouden. Negen Koerdische journalisten die tijdens een vooronderzoek in Ankara op 25 oktober 2022 werden gearresteerd en tijdens de eerste rechtszitting werden vrijgelaten, werden ook vervolgd. Ook journalisten die op 25 april en 29 april 2023 werden gearresteerd in het kader van twee afzonderlijke onderzoeken, werden maandenlang vastgehouden. Onze medevoorzitter Dicle Müftüoğlu wordt nog steeds onrechtmatig vastgehouden. Naast al deze voorbeelden heeft Turkije in 2023 ook nieuwe wegen ingeslagen op het gebied van de detentie van journalisten: Fırat Can Arslan, die tot de vijf journalisten behoorde die werden vastgehouden op beschuldiging van het “viseren van mensen die deelnamen aan de strijd tegen het terrorisme”, was de eerste journalist die werd vastgehouden op basis van TMK 6/1 uit 1991. Furkan Karabay, redacteur van Gerçek Gündem, werd in de laatste dagen van het jaar gearresteerd op beschuldiging van laster en het als doelwit nemen van een persoon die betrokken was bij de strijd tegen het terrorisme.”
Censuurwet
Altan benadrukte dat een van de meest controversiële wetten van 2022, de desinformatiewet nr. 7418, misbruikt werd als censuurwet en dat Sinan Aygül de eerste journalist was die gearresteerd werd onder deze nieuwe regeling. Journalist Tolga Şardan, redacteur Dinçer Gökçe en verslaggever Cengiz Erdinç werden vastgehouden en Şardan werd gearresteerd onder deze wet. “In het eerste jaar nadat de wet van kracht werd, werden ten minste 26 journalisten vastgehouden, gearresteerd en berecht. In totaal werden 29 zaken geregistreerd. Als we naar al deze incidenten kijken, realiseren we ons dat journalisten in 2023 het grootste deel van hun werktijd in de rechtbank doorbrachten. 280 journalisten stonden in één jaar minstens 821 keer voor de rechter”, zegt Serdar Altan.
Aanvallen op mediaprofessionals en vrijheid van informatie
Altan verklaarde dat journalisten in 2023 werden verhinderd om nieuws te volgen en tientallen keren werden aangevallen: “Sinan Aygül, die als journalist werkt in het district Tatvan in Bitlis en schrijft over vermeende onregelmatigheden in de gemeente, werd aangevallen door een politieagent en een medewerker van de gemeente die als lijfwacht werkt voor de burgemeester van Tatvan, Emin Geylani. Zoals uit onze gegevens blijkt, werden er in de loop van het jaar veel websites gesloten en werd de toegang tot duizenden nieuwsberichten en virtuele media geblokkeerd.”
57 mediaprofessionals in Turkse gevangenissen
Het rapport van de DFG over schendingen van de rechten in 2023 bevat onder andere de volgende informatie: “36 journalisten werden aangevallen, 43 woningen van journalisten werden doorzocht, 119 journalisten werden vastgehouden, 36 journalisten werden gearresteerd. In de loop van het jaar werden 64 journalisten mishandeld, 38 journalisten werden bedreigd en onder druk gezet om als agent op te treden, 110 journalisten werden verhinderd om incidenten te vervolgen voor hun verslaggeving, 37 journalisten waren het slachtoffer van mishandeling in hechtenis.”
In verband met schendingen van de vrijheid van mening en meningsuiting van journalisten werden de volgende gegevens gerapporteerd: “75 journalisten werden onderzocht. Terwijl 66 journalisten werden vervolgd, werden 44 journalisten veroordeeld. In totaal werden journalisten veroordeeld tot 48 jaar, negen maanden en 14 dagen gevangenisstraf en een boete van 147.486 TL. 280 journalisten stonden terecht en verschenen 821 keer voor de rechter. Het aantal gevangen journalisten per 4 januari 2024 is 57. 58 journalisten werden ontslagen, de omroepregulator RTÜK legde 84 straffen op aan 68 uitzendingen en 112 nieuwsberichten kregen een uitzendverbod. 83 websites werden gesloten, 7.106 nieuwsberichten werden geblokkeerd en 3.761 stukken content op sociale media werden verboden.”