- Duitsland
Er heeft weer een procesdag tegen de Koerdische activist Kenan Ayaz (officiële naam: Ayas) plaatsgevonden bij het Oberlandesgericht Hamburg. De 49-jarige man, die in juni werd uitgeleverd door Cyprus aan Duitsland, wordt beschuldigd van lidmaatschap van de Koerdische Arbeiderspartij (PKK) onder artikel 129b van het Duitse Wetboek van Strafrecht (StGB). Hij wordt beschuldigd van het organiseren van demonstraties en bijeenkomsten en deelname aan fondsenwerving. Als hij wordt veroordeeld, hangt hem een gevangenisstraf van meerdere jaren boven het hoofd.
Tobias H. was de eerste getuige die gisteren voor het proces werd opgeroepen. De agent van het Bundeskriminalamt (BKA) had in 2019 telecommunicatiesurveillance uitgevoerd op Ayaz. In de rechtszaal beschreef hij hoe het Federale Bureau voor de Bescherming van de Grondwet een zogenaamd certificaat over de verdachte had afgegeven. Het BKA had de opdracht gekregen om de persoon met het alias “Kenan” te identificeren. Hiervoor werd een YouTube-video gepresenteerd waarin Ayaz het heeft over het bekritiseren van het kapitalisme.
“Dringende actie voor Mexmûr” cadre instructie?
Het BKA moest controleren of de persoon die in de video Kenan Ayaz wordt genoemd, de persoon was die in de gaten werd gehouden en of een specifieke mobiele telefoon aan hem kon worden toegewezen. Daartoe werd op een bepaalde dag een persoonlijke controle uitgevoerd en de locatie van de telefoon bepaald. Ayaz heeft zich toen daadwerkelijk geïdentificeerd met zijn Cypriotische paspoort. De telefoon werd onder andere gebruikt om een instructie te versturen dat er een “dringende actie voor Mexmûr” – dat wil zeggen een Koerdisch vluchtelingenkamp in Noord-Irak – moest worden gestart. Daarnaast was er gevraagd om een “sinevizyon” (presentatie met behulp van een projector) en was er een afspraak gemaakt om “zieke mensen te bezoeken”. De ambtenaar zag dit als bewijs dat er kader-instructies waren gegeven.
Verdediging: Geen serieuze onderzoeksprocedure
De advocaat Antonia von der Behrens vroeg of er nog meer bewijs was dat de mobiele telefoon in kwestie voortdurend door Ayaz werd gebruikt, wat de getuige ontkende. H. legde ook uit dat hij de Turkstalige online aanwezigheid van de “Hêzên Parastina Gel” (Volksverdedigingskrachten, afgekort HPG) had geanalyseerd – maar zonder zelf Turks te kunnen spreken. Hij had onderzocht of de strijdkrachten “aanvallen” of “gevechten” hadden uitgevoerd, maar kon niet specificeren of deze op Turks of Irakees grondgebied plaatsvonden omdat hij de locaties, zoals “commando-heuvels”, niet kon identificeren.
Na de lunchpauze legde advocaat Antonia von der Behrens uit dat de basisaanname van de verdediging was bevestigd: Er had geen serieus onderzoek plaatsgevonden, er was niets gedaan behalve de telefoontap die het vermeende PKK-lidmaatschap van Ayaz kon bewijzen. De advocaat uit Berlijn bekritiseerde het feit dat er twee jaar lang niets was gedaan met de telefoontap voordat deze werd opgevraagd en doorzocht.
Daarna werd enige tijd besteed aan het verwerpen door het Openbaar Ministerie van verschillende moties van de verdediging, waaronder de zelflezingsprocedure. Beide partijen kwamen overeen om af te zien van de getuige Ç. Kenan Ayaz begon vervolgens een uitgebreide toelichting te geven op zijn persoonlijke achtergrond. Zijn persoonlijke verhaal is exemplarisch voor de wreedheid die Koerden al meer dan een eeuw moeten verdragen. “Verzet is een synoniem voor het overleven van de Koerden”, legde Ayaz uit.
Verzet als traditie
Zijn grootvader voorkwam dat de christelijke Suryoye uit hun dorp in Tur Abdin het slachtoffer werden van de genocide van 1915. Later moest zijn grootvader naar Syrië vluchten omdat hij betrokken was geweest bij de opstand van Şêx Seîdê Pîran (Sheikh Said). Ayaz’ verhaal werd een geschiedenisles voor de regio Midyad, die in de noordelijke Koerdische provincie Mêrdîn (vert. Mardin) ligt. Volgens Ayaz is zijn hele familie opgegroeid met de kennis van het verzet tegen de genocide op Assyriërs en Yezidi’s.
De beklaagde gaf ook een indrukwekkende beschrijving van de Turkse militaire staatsgreep op 12 september 1980 en de kwelling van de Koerdische kinderen die op scholen werden geslagen en gedwongen hun moedertaal te onderdrukken. Dit was vooral pijnlijk voor Kenan Ayaz omdat hij zich niet schriftelijk in zijn moedertaal kon uitdrukken. In 1993 werd hij op 18-jarige leeftijd samen met zijn broer, die net 13 was, gearresteerd en dagenlang gemarteld. De broer herstelde nooit volledig van de beproeving. De arrestatie en latere veroordeling was gebaseerd op een verklaring die onder marteling was verkregen. De verrader, ene Mehmet Tuncay, werd later vermoord.
In het begin van de jaren 1990 heerste in Koerdistan de zogenaamde tactiek van de verschroeide aarde als een middel van de “contrarevolutie” van de staat. Duizenden Koerdische dorpen werden met de grond gelijk gemaakt door het Turkse leger en veel mensen werden gedwongen te vluchten. Ayaz zei dat krachten van de diepe staat op dat moment aan de macht waren in Turkije en uitsluitend werkten om de oorlog gaande te houden. Politieke actoren zoals voormalig premier Turgut Özal, die probeerden een oplossing te vinden voor de Koerdische kwestie, waren vermoord.
Solidariteit: bijeenkomst voor de volgende hoorzitting
Er was niet genoeg tijd voor Ayaz om zijn hele verklaring af te leggen. Het proces gaat op donderdag 23 november om 9.30 uur verder met het tweede deel van Ayaz’ persoonlijke verklaring, die zal worden gehoord in zaal 237 op de eerste verdieping. Om 8.30 uur begint er een bijeenkomst voor het OLG op Sievekingplatz 3.