- Frankrijk
PKK-leider Abdullah Öcalan, die al meer dan 24 jaar gevangen zit op het gevangeniseiland Imrali, wordt nu al 33 maanden incommunicado vastgehouden, zonder enig contact met de buitenwereld. Het totale gebrek aan informatie over de situatie van Öcalan en zijn drie medegevangenen – Hamili Yıldırım, Ömer Hayri Konar en Veysi Aktaş – leidt tot groeiende bezorgdheid over hun veiligheid en gezondheid. Talloze verzoeken om bezoek die al jaren worden ingediend door de advocaten en families van de gevangenen van Imrali zijn onbeantwoord gebleven.
Koerdische en internationalistische activisten organiseerden een burgerlijke ongehoorzaamheidsactie voor de Raad van Europa in Straatsburg om te protesteren tegen de isolatie van Abdullah Öcalan en zijn fysieke vrijheid te eisen.
De activisten werden woensdag door de Franse politie in hechtenis genomen. Onderworpen aan geweld en geboeid, scandeerden de demonstranten de leuzen “Bijî Serok Apo” [Leve Leider Öcalan] en “Bê Serok Jiyan Nabe” [Geen Leven Zonder de Leider].
In een verklaring voorafgaand aan de massale detentie herinnerden de activisten de Raad van Europa aan zijn missies en plichten en bekritiseerden zijn falen met betrekking tot de bescherming van de mensenrechten en het optreden tegen mensenrechtenschendingen.
De demonstranten verstrekten informatie over de omstandigheden van Abdullah Öcalan en andere politieke gevangenen in Turkije, waarbij ze wezen op rapporten waarin marteling en onmenselijke behandeling in gevangenissen aan de kaak werden gesteld.
De activisten vroegen om een gedetailleerd rapport van het CPT (Comité ter Voorkoming van Foltering) dat Imrali afgelopen september bezocht.
De demonstranten eisten ook informatie over de details van de ontmoeting van dinsdag tussen Marija Pejčinović Burić, secretaris-generaal van de Raad van Europa, en de Turkse minister van Buitenlandse Zaken Hakan Fidan, en vroegen of de mensenrechtenschendingen en de absolute isolatie van Abdullah Öcalan tot de besproken onderwerpen behoorden.
“Is de Raad van Europa op de hoogte van de situatie van Öcalan en waarom deelt het geen informatie?” vroegen ze ook.
De activisten riepen het Comité van Ministers op om de situatie van Abdullah Öcalan tijdens de volgende vergadering te bespreken. Ze eisten een einde aan het isolement van Öcalan, zijn fysieke vrijheid, een oplossing voor de Koerdische kwestie in het Midden-Oosten en een dialoog met Abdullah Öcalan.
De bezorgdheid over de situatie van Öcalan nam toe nadat Sabri Ok, lid van de Uitvoerende Raad van de Unie van Koerdische Democratische Gemeenschappen (KCK), in een interview op het Koerdische tv-kanaal Sterk TV op 8 juli zei dat er onlangs anoniem dreigbrieven naar Abdullah Öcalan waren gestuurd via de gevangenisadministratie van Imrali.
Advocaten vragen twee keer per week om een ontmoeting met de leider van het Koerdische volk, Abdullah Öcalan. Aanvragen voor bezoeken blijven echter systematisch onbeantwoord. In sommige gevallen krijgen advocaten maanden later te horen dat er disciplinaire maatregelen zijn genomen tegen de leider van het Koerdische volk en dat er daarom geen bezoek kan worden toegestaan.
Omstandigheden van buitengewoon isolement
De gesloten hoogbeveiligde gevangenis van het type Imralı F, waar Abdullah Öcalan sinds februari 1999 wordt vastgehouden, wordt sindsdien geëxploiteerd op basis van een speciale status en met speciale praktijken.
Onder het zogenaamde verzwaarde regime, zijn Abdullah Öcalan en zijn medegevangenen, Hamili Yildirim, Ömer Hayri Konar en Veysi Aktaş, lange tijd vastgehouden onder omstandigheden van buitengewone isolatie, 24 jaar in het geval van Öcalan en elk acht jaar in het geval van andere gevangenen.
Ondanks al hun pogingen hebben advocaten van het in Istanbul gevestigde Asrin Law Office, dat Abdullah Öcalan en zijn drie medegevangenen vertegenwoordigt, sinds 25 maart 2021 geen enkel teken van leven van hun cliënten kunnen ontvangen. Ze konden geen enkele informatie krijgen over hun gezondheidstoestand, hun detentieomstandigheden, hun juridische situatie in 2022. Hun cliënten hebben al 33 maanden op geen enkele manier iets van zich laten horen.
Öcalan in één cel sinds 1999
Volgens het “Jaarlijks evaluatieverslag 2022 over de schendingen van de rechten en de huidige omstandigheden in de gevangenis van het eiland Imrali”, vrijgegeven door Asrın Law Office op 15 februari 2023, wordt Abdullah Öcalan sinds 15 februari 1999 vastgehouden in een enkele cel in de gevangenis van het eiland İmralı. De eerste tien jaar was hij de enige gevangene in de eiland gevangenis. In november 2009 werden nieuwe cellen toegevoegd aan de gevangenis en vijf andere gevangenen werden binnengebracht. Desondanks verbleef Öcalan doordeweeks 23 uur per dag en in het weekend 24 uur per dag in eenzame opsluiting.
Tot 2011 was het recht van Öcalan om zijn advocaten te zien beperkt tot één uur per dag per week, maar in feite werd hij voortdurend verhinderd om gebruik te maken van dit beperkte recht, waarbij de autoriteiten het voorwendsel aanvoerden van “slechte weersomstandigheden” of een “technisch defect” van de kustvaarder die naar het eiland ging. In de twaalf jaar sinds 27 juli 2011 heeft hij zijn advocaat slechts vijf keer kunnen zien, tussen mei en augustus 2019. De laatste van deze vijf ontmoetingen vond plaats op 7 augustus 2019.
Sinds 2014 heeft Öcalan vijf keer bezoek gekregen van familieleden. Het bezoek van zijn broer aan de gevangenis op 3 maart 2020 markeert Öcalans laatste directe contact met zijn familie. Ook heeft hij in 24 jaar slechts twee keer via de telefoon met de buitenwereld gecommuniceerd (op 27 april 2020 en 25 maart 2021).Tijdens het laatste telefoongesprek op 25 maart 2021 viel de verbinding al na twee minuten weg en kon niet meer worden hersteld. Öcalan heeft sindsdien niets meer van zich laten horen.